H ερώτηση εκ πρώτης όψεως μοιάζει προφανής: μα, έχουν τίποτα κοινό η τέχνη κι η επιστήμη; Πάντως ένας ογκόλιθος της επιστημολογίας ο Σερ Καρλ Πόπερ τοποθετούσε στον τρίτο από του φημισμένους κόσμους του, στην ανώτατη βαθμίδα δηλαδή, τους επιστήμονες και τους καλλιτέχνες, λόγω των αναλογιών που έχουν στην αναζήτηση του θέματός τους, στις μεθόδους και κυρίως στη διαφορετική θέαση του κόσμου και της εμπειρίας. Κι ο διαλεκτός συνάδελφός του Νέλσον Γκούντμαν από την άλλη με τις μελέτες του παγίωσε των εγκυρότητα των «πολλαπλών (ανα)κατασκευών του ίδιου κόσμου», όπως προτείνουν στο έργο τους τόσο οι επιστήμονες, όσο κι οι καλλιτέχνες. Από την πλευρά του ο Νομπελίστας Χημείας Ιλία Πριγκόζιν στο έργο του La Nouvelle Alliance, υπογραμμίζει πόσο φτώχυναν οι ανθρωπιστικές επιστήμες από την έμπνευση που επί αιώνες τους προσέφερε η επιστήμη και πόσο και πως η σημερινή επιστήμη δεν μπορεί να είναι αδιάφορη στον πολιτιστικό διάλογο με τους άλλους ανθρωπιστικούς κλάδους, επιστήμη, τέχνη κλπ.
[quote text_size=”small”]
Οι επιστήμονες του CERN, του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος, που σχετίζεται με την ανακάλυψη του Μποζονίου του Χιγκς (ή άλλοιώς του ‘σωματιδίου του Θεού’ για την δημιουργία του Σύμπαντος) φαίνεται πως συμφωνούν. Και στα πλαίσια αυτά κατάρτισαν ένα πρόγραμμα εικαστικών και άλλων καλλιτεχνικών εκδηλωσεων, που αποδεικνύουν την σχέση επιστήμης και τέχνης Ένας ταλαντούχος νέος Έλληνας καλλιτέχνης, από τους πιο διαπρεπείς της γενηάς του, ο Νίκος Παπαδόπουλος επελέγη να είναι η φετινή συμμετοχή στο εικαστικό πρόγραμμα της ερευνητικής προσπάθειας του CERN, για ν’ αποδείξει την αντιστοιχία των δύο, τύποις διαφορετικών, θεάσεων του κόσμου: την καλλιτεχνική και την επιστημονική.
[/quote]
Ο Νίκος Παπαδόπουλος θα κληθεί να παραμείνει επί ένα μήνα στις εγκαταστάσεις του CERN στην Ελβετία και να παρακολουθήσει το έργο των επιστημόνων στον γιγαντιαίο ευρωπαϊκό επιταχυντή σωματιδίων. Από την εμπειρία του αυτή καλείται ν’ αντλήσει έμπνευση κι υλικό και να πραγματοποιήσει ένα έργο, με αφορμή τούτη τη residency. Το έργο, ή η ενότητα των έργων, που θα φιλοτεχνήσει ο Νίκος Παπαδόπουλος θα εκτεθούν κατόπιν σε πολλά και σημαντικά εικαστικά κι επιστημονικά ιδρύματα, ως δείγμα περίτρανο της δημιουργικής συνύπαρξης των δύο κλάδων.
Η επιλογή του Νίκου Παπαδόπουλου δεν είναι τυχαία. Μολονότι ζωγράφος, με την κλασσική έννοια της λέξης, όντας καλλιτέχνης των δύο διαστάσεων, το έργο του δύναται αναγωγικά να θεωρηθεί ότι εκκινεί από μία απλούστερη μεν, θεμελιώδη και για τη ζωγραφική και την επιστήμη βάση: από το απλούστερο σημείο και των δύο. Την τελεία, για την πρώτη, το σωματίδιο για τη δεύτερη. Από την απαρχή του σχήματος και της μορφής, της τάξης και της αρμονίας, μέσα από τη συγκρότηση και το συνδυασμό του χάους και της αναζήτησης του ίχνους. Όλα τούτα συνθέτουν την απόδειξη πως η γνώση μας του κόσμου είναι ένας συνδυασμός μαθηματικών, φυσικών, ιδιοτήτων και της συνύπαρξης της εμπειρίας με τη φαντασία. Κάτι, που ξεκινώντας από τον Καντιανό «Σχηματισμό» (που με το Freispiel, το ελεύθερο παιχνίδισμα της φαντασίας, μετουσιώνει την εμπειρία—και τη θεωρητική γνώση—σε αισθητική απόλαυση)—ίσαμε τα ‘φράκταλς’ του Καντόρ και τα σημερινά ψηφιακά ‘πίξελ’, αποδεικνύει πώς η δημιουργία κι ή έρευνα αναχωρούν από μία στατική (φαινομενικά) μορφή για να μετατραπούν σε δυναμικό στοιχείο και φόρμα, από στοιχειώδες σε σύνθετο, από μικροσκοπικά χαοτικό σε μακροσκοπικά χαοτικά και τανάπαλιν, από άμορφο σε εύσχημο, αφήνοντας πάντοτε πίσω το ίχνος της πορείας τους και της ύπαρξης του καθενός από τα στάδιά της πορείας του προς το τελικό αποτέλεσμα.
Μόλις ανακοινώθηκε η συμμετοχή του στο πρόγραμμα του CERN, o Νίκος Παπαδόπουλος δέχθηκε να μας μιλήσει και απάντησε σ’ ερωτήσεις σχετικά με την επιλογή του, τις προσδοκίες του από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα και τα μελλοντικά του σχέδια.
ΕΡ. Ο Νίκος Παπαδόπουλος, ένας από τους πλέον ταλαντούχους ζωγράφους της γενηάς του, επελέγη πρόσφατα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα CERN, που συνέβαλε στην ανακάλυψη του Μποζονίου του Χιγκς, ή όπως αλλοιώς λέγεται ‘του σωματιδίου του Θεού για τη γέννηση του Σύμπαντος’. Το πρόγραμμα έχει ένα διεθνές πρόγραμμα residency για τη σύζευξη σύγχρονης τεχνολογίας, φυσικής και τέχνης, δύο κατά τη γνώμη τους ομοειδείς ως προς την μεθοδολογία και τη φαντασία τομείς, ένα πρόγραμμα residency κατά το οποίο για έναν μήνα περίπου νέοι, αλλά και πιο φτασμένοι καλλιτέχνες, θα φιλοξενηθούν στις εγκαταστάσεις του για να παράξουν ένα έργο αποκλειστικά για το πρόγραμμα. Ο Νίκος Παπαδόπουλος επελέγη φέτος να είναι η ελληνική συμμετοχή στο CERN. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για έναν Έλληνα καλλιτέχνη, για σένα ουσιαστικά;
ΑΠ. Κατ’ αρχάς αυτός είναι κι ο λόγος που έκανα αίτηση στο συγκεκριμένο residency γιατί μου φάνηκε αρκετά μεγάλη πρόκληση αυτός ο συνδυασμός τεχνολογίας και τέχνης. Αλλά εκεί που μπόρεσα εγώ να βρω το δικό μου κομμάτι είναι αυτό ακριβώς που συμβαίνει στο CERN, διότι ασχολούνται με το σωματίδια, το οποίο είναι η μικρώτερη μονάδα ύλης που έχει ανακαλύψει ο άνθρωπος. Κι επειδή εγώ έχω έναν ζωγραφικό λόγο, ο οποίος κτίζεται πάνω στην έννοια της τελείας, δηλ. χρησιμοποιώ τελείες από μολύβι, από ραπιτογράφο, από ξυλομπογιά, αλλά είναι πάντα το minimum υλικό που έχουμε στο ζωγραφικό μέσο, βρήκα ότι αυτός ο συνδυασμός, αυτή η αντιπαράθεση μεταξύ του μικρότερου που έχουν ανακαλύψει στο CERN, και του μικρότερου που χρησιμοποιώ εγώ στον ζωγραφικό λόγο, ότι αυτό θα αποτελέσει την πρόκληση για μένα, για να ψάξω τη δουλειά μου από αυτά που συμβαίνουν στο CERN, δηλ. πιστεύω πως οι επιστήμονες δε διαφέρουν σε τίποτε από τους καλλιτέχνες, με την έννοια ότι θα πρέπει να διαθέτουν ακόμη περισσότερη φαντασία απ’ όση οι καλλιτέχνες για να ονειρευθούν αυτόν τον κόσμο, που μέχρι σήμερα εμείς δεν έχουμε τολμήσει να φαντασθούμε την άλλη πλευρά του κόσμου. Για παράδειγμα αυτό που είχε φαντασθεί ο Ντα Βίντσι για το αεροπλάνο, το πήρανε μετά οι αδελφοί Ράιτ και φτιάξανε τα φτερά, δηλ. θα δούμε ότι υπάρχει ένας παράλληλος δρόμος μεταξύ τέχνης και τεχνολογίας πάντα.
ΕΡ. Άλλωστε κι ο Σερ Καρλ Πόπερ, στην Τρίτη βαθμίδα των κόσμων του, είχε τοποθετήσει από κοινού τους επιστήμονες με τους καλλιτέχνες, κι έλεγε ουσιαστικά ότι στον τρόπο με τον οποίον σκέπτονται τον κόσμο και τα θέματα και στη μεθοδολογία της έρευνάς τους είναι ακριβώς οι ίδιες τακτικές. Δεν έχουμε ζητήματα εγκυρότητας, διότι όπως είπε κι ένας άλλος μεγάλος φιλόσοφος της επιστήμης και της αισθητικής, επίσης, ο Νέλσον Γκούντμαν, ότι στις κατασκευές του κόσμου από την επιστήμη και την τέχνη όλες είναι έγκυρες. Ακόμη και το Science Fiction μπορούμε να πούμε πως είναι μία μορφή τέχνης που πατάει πάνω σε κάποιες υπαρκτές επιστημονικές βάσεις και κάνει προγνώσεις και προβολές μίας δυνατότητας που έχει η επιστήμη πάνω σ’ ένα μελλοντικό σχέδιο. Κι ο καλλιτέχνης το ίδιο κάνει. Κάνω δε, αυτόν τον μακρύ πρόλογο για να σε ρωτήσω, ποιο θεωρείς ότι ήταν το πρόκριμα για να σ’ επιλέξουν εσένα αυτοί οι επιστήμονες που ήσαν μέσα στην επιτροπή; Τι μπορεί να διείδαν από τη δική σου πρόταση, δεδομένου ότι εσύ είσαι ζωγράφος που χρησιμοποιεί έναν «παραδοσιακό» τρόπο στον χειρισμό του θέματός σου, ενώ κάποιος θα περίμενε ότι σ’ αυτό το εγχείρημα, όντας μέσα στο CERN κάποιος θα έπρεπε να υπακούει και ν’ ακολουθεί κάποιες πιο τεχνολογικές και πιο επιστημονικές δομές;
ΑΠ. Να σου πω, ένα από τα βασικά στοιχεία της πρότασης που έκανα κι εγώ θεωρώ ότι είχε ενδιαφέρον γι’ αυτούς—αλλά πάντα αυτό είναι μία υποψία, γιατί δεν ξαίρω τι κρίνει με το μυαλό του ο καθένας εκείνην την ώρα που έχει να επιλέξει ανάμεσα σε χ προτάσεις καλλιτεχνών—ήτανε ότι εγώ δεν τους παρουσίασα μία φόρμα, ότι εγώ θα δουλέψω παραδοσιακά με μολύβι, ή παραδοσιακά όπως δουλεύω μέχρι τώρα , ή ότι θα κάνω αυτό, ή θα κάνω το άλλο, αυτό που τους παρουσίασα ήταν μόνο μία πρόταση, γιατί τη φόρμα εγώ αυτή τη στιγμή την έχω αποβάλλει από το μυαλό μου, με την έννοια ότι θέλω αυτό το κομμάτι να είναι απόλυτα βιωματικό όταν πάω εκεί, γιατί δεν ξαίρω τι θα μου ξημερώσει. Οπότε ας πάω πρώτα ο Θεός εκεί, ας κατέβω στο τούνελ, ας συνομιλήσω με τους επιστήμονες, ας πιώ άπειρους καφέδες, ας δω τα αποτελέσματα των ανιχνευτών, το πώς λειτουργούνε, ας μιλήσω από τον θυρωρό, την καθαρίστρια, μέχρι τον διευθυντή του CERN. Και νομίζω ότι αυτό θα μου αποκαλύψει τη φόρμα, ότι θα μου φέρει τις εικόνες που θα δω μπροστά μου, να τις αντιμετωπίσω σύμφωνα με αυτό που είμαι εγώ κι εκείνο θα συμβεί εκείνην την ώρα. Δηλαδή αν παρουσίαζα ένα έργο που θα ήταν έτσι, ή αλλοιώς, θα παρουσίαζα μία κλειστή φόρμα από τώρα, που νομίζω ότι δεν θα είχε νόημα να πάω να ζήσω αυτήν την εμπειρία. Διότι θα μπορούσα να πάρω εγκυκλοπαιδικά κάποιες γνώσεις για το τι συμβαίνει στο CERN, να μάθω κάποια πράγματα για τη φυσική, ή για τις ανακαλύψεις που συμβαίνουν εκεί κι από εκεί και πέρα να δημιουργήσω ένα έργο.
[quote text_size=”small”]
Αλλά νομίζω πως όλη η σημασία της residency είναι να πας εκεί και να βιώσεις μία κατάσταση. Ο διάλογος που θα αναπτυχθεί μεταξύ εμένα κι αυτών που φέρνω εγώ ως καλλιτέχνης σε σχέση με αυτά που θα ακούσω από το στόμα ενός επιστήμονα ακόμη κι ενός εργάτη. Τώρα για παράδειγμα θυμάμαι το ντοκυμανταίρ ενός Γερμανού καλλιτέχνη, που μιλούσε για τα τριαντάφυλλα κι είχε πάρει μία συνέντευξη από μία Κενυάτισσα, η οποία δούλευε σ’ ένα εργοστάσιο παραγωγής τριαντάφυλλων –έχουν μεγάλη παραγωγή από τριαντάφυλλα στην Κένυα—κι όταν της ανέφερες τη λέξη τριαντάφυλλο, το μόνο που της ερχόταν στο μυαλό της ως εικόνα ήταν ‘πόνος’. Ενώ σ’ εμάς όλους είναι κάτι άλλο, διότι τα χέρια τους πονούσαν από τα αγκάθια—αυτό είναι το βίωμα
[/quote]
. Δηλ. για το ίδιο πράγμα, το βίωμα μπορεί να σ’ οδηγήσει κάπου αλλού. Οπότε κι εγώ αφήνω το βίωμα, γιατί δεν ξαίρω τι μπορεί να μου προκύψει. Και γι’ αυτό θέλησα να πάω. Γιατί όσον αφορά τη φόρμα και το έργο, εγώ νομίζω και σύμφωνα με αυτά που εγώ θεωρώ ότι είναι καλλίτερα για τον εαυτό μου, επέλεξα τον σωστότερο δρόμο. Να μην τους προτείνω καμμία φόρμα….
Άλλωστε, ο τίτλος της πρότασης είναι «Ο Κήπος των Σωματιδίων» κι εγώ εντρυφώ στην έννοια των κήπων από το 2008 και μετά, όσον αφορά τη φιλοσοφία και την ιστορικότητά τους. Και τους πρότεινα τον κήπο των σωματιδίων ως ιδέα με την έννοια ότι ο κήπος έχει πάντα μία περίφραξη. Δηλ. κήπος χωρίς περίφραξη είναι τοπίο, είναι αγροτεμάχιο, είναι αλάνα, αλλά ο κήπος πάντα έχει ένα όριο. Έτσι αντιπαρέβαλα το όριο, που είναι ο μεγάλος επιταχυντής, η περίμετρος δηλ. στα 27 χλμ σαν την περίφραξη ενός κήπου, που αντίστοιχα ο κηπουρός μέσα σ’ έναν κήπο επιλέγει, ο κηπουρός κι αντίστοιχα ο δημιουργός κάποιου κήπου επιλέγει τι φυτά θα φέρει, ποια θα καλλιεργήσει, ποια θα συντηρήσει, ποια θα μεγαλώσει, ποια παράσιτα θα ξερριζώσει, ώστε να δημιουργήσει αυτόν τον κόσμο που θέλει, που λέγεται κήπος, πιστεύω ότι ο αντίστοιχος μηχανισμός λειτουργεί μέσα στο μυαλό των επιστημόνων, θέλοντας σ’ αυτά τα 27 χλμ να περιφράξουνε τι από το Σύμπαν θέλουνε να μελετήσουνε και μέσα σ’ αυτά ν’ ασχοληθούν με 4,5, 6 στοιχεία, όσα τους ενδιαφέρουν από το Σύμπαν, είτε λέγονται σωματίδια, μποζονια, και πάνω σ’ αυτά να μελετήσουνε και να καλλιεργήσουνε το πνεύμα, ουσιαστικά. Πιστεύω δηλ. ότι η δουλειά που κάνουν ένας κηπουρός κι ένας επιστήμονας είναι παράλληλη. Δηλ. είναι ο ίδιος μηχανισμός σκέψης από πίσω. Αυτός ήταν ο λόγος, όπως κι ένα βασικό για τον κήπο ήταν κι η έννοια της μεταφοράς και της ταχύτητας—που και για τον κήπο, για να τον στήσω παίρνω ένα φυτό από κάπου αλλού κι όσο πιο γρήγορα το μεταφέρω εδώ, τόσο πιο γρήγορα θα μεγαλώσει κι ακριβώς είναι η ταχύτητα που κάνει και τον επιταχυντή να μας δίνει αυτά που μας δίνει σήμερα. Δηλ αυτή η σχέση του επιλέγω και μεταφέρω.
ΕΡ. Άλλωστε και στην κοσμολογία η κυρίαρχη σήμερα άποψη είναι ότι το Σύμπαν είναι μεν απέραντο, αλλά όχι απεριόριστο—ναι μεν διαστέλλεται αλλά πάντοτε έχει πέρατα.
ΑΠ. Ακριβώς……
ΕΡ. Θεωρείς, πιστεύεις, ελπίζεις, ότι μετά τη βιωματική τούτη εμπειρία, δεδομένου ότι θα είναι πολύ σημαντική και πάρα πολύ έντονη—τολμώ να πω ότι πάρα πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να είναι στη δική σου θέση, έστω και για μία ώρα να περιηγηθούν μέσα σ’ αυτούς τους χώρους και να δουν το τι συμβαίνει και να καταλάβουν το τι συμβαίνει. Εσύ όντας προσκεκλημένος και θα παραμείνεις εκεί για ένα μήνα και θα ταυτισθείς ακόμη και με το χώρο και με το τι γίνεται εκεί, πιστεύεις ότι μπορεί να έχει μία ριζική επίδραση ακόμη και στο κατοπινό έργο σου;
ΑΠ. Μπορεί, δεν ξαίρω, πραγματικά δεν ξαίρω. Δε με φοβίζει, γιατί και στη μέχρι τώρα δουλειά μου, σε κάθε έκθεση που έχω κάνει, μιλάω για τις ατομικές, πάντα υπάρχει ένα κομμάτι αρχείου κι ένα κομμάτι έρευνας που προηγείται, για να μπορέσω να στήσω την κάθε δουλειά. Κι αυτό επειδή είναι μία τελείως καινούργια εμπειρία και μέσα από μία διαφορετική μεθοοδολογία, μπρεί να αποτελέσει ίσως και το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή μου, μπορεί ν’ αποδειχθεί αδιάφορο, όσον αφορά το πώς θα επηρεάσει τη δουλειά μου, αλλά πιστεύω ότι είναι το πρώτο κι ευελπιστώ.
ΕΡ. Το CERN είναι ένας σημαντικός σταθμός, αλλά δεν είναι ο μόνος. Τα σχέδιά σου για το μέλλον τι θα μπορούσαν να περιέχουν;
ΑΠ. Για την ώρα δουλεύω ένα project, το οποίο το έχω ξεκινήσει το 2010 κι αφορά την αλλαγή του τοπίου στον λόφο του Φιλοπάππου. Το οποίο ευελπιστώ να παρουσιάσω ως την επόμενη ατομική το 2016, με τους χρόνους που υπολογίζω καθώς έχει προκύψει κι ο ενδιάμεσος σταθμός που λέγεται CERN.
ΕΡ.Επειδή το έχω παρακολουθήσει μέσα από τις τμηματικές παρουσιάσεις του στις Art Athina, μπορείς να μας πεις σε τι συνίσταται, είναι μία μεικτή παρουσίαση, πέρα από τη συνηθισμένη παρουσία σου;
ΑΠ. Θα είναι μεικτό. Αυτό θα είναι κάτι άλλο γιατί αυτό αφορά την αλλαγή της χλωρίδας τα τελευταία 2μιση χρόνια στον λόφο του Φιλοπάππου.
[quote text_size=”small”]
Ξεκινώντας από μία μεγάλη καταγραφή, ουσιαστικά την πρώτη στον ελλαδικό χώρο, που λέγεται Flora Grecae κι έγινε το 1836, φθάνοντας έως σήμερα, πως από εκεί όπου ο λόφος ήταν μόνο βράχια, σήμερα βλέπουμε αυτό το τοπίο και νομίζουμε ότι είναι φυσικό τοπίο, που για μένα είναι κήπος. Και πως αυτό έχει δημιουργηθεί καθαρά από την ανθρώπινη επέμβαση.
[/quote]
Έτσι, γι’ αυτό έχω συνεργασθεί με δύο βιολόγους από το Παν/μιο Αθηνών, μ’ ένα βιολόγο στην Οξφόρδη, μ’ έναν γεωπόνο από το εδώ Γεωπονικό Παν/μιο, με τους αρχαιολόγους του λόφου, και σ’ όλο αυτό μ’ υποστηρίζει η Φαίη Ζήκα, επικ. Καθηγήτρια στη Φιλοσοφία της Αισθητικής στην ΑΣΚΤ. Κι επειδή έχουν εμπλακεί πολλοί άνθρωποι—εγώ τους ενέπλεξα—σ’ αυτό το project, έχουν προκύψει πολλά πράγματα .οσον αφορά τη διαδικασία και τη μεθοδολογία, για να καταρτίσω τα φυτολόγια, υπάρχουν φωτογραφίες, έχω πάρει παλιές εικόνες από την Οξφόρδη κι από παλιά φυτολόγια. Οπότε αυτό θα εμπλουτισθεί με σχέδια, με βιβλία…
ΕΡ. Δηλ. πάλι έχει κάτι το επιστημονικό…Αυτή τη φορά πιο μακροσκοπικό, όχι τόσο μικροσκοπικό
ΑΠ. Ναι, αλλά αυτό έχει περισσότερο μέσα του την έννοια του αρχείου. Με το CERN έχει μέσα του την έννοια της έρευνας, που και για μένα είναι κάτι καινούργιο. Κι εκείνο όταν το ξεκίνησα στου Φιλοπάππου, ουσιαστικά εγώ έβλεπα τα φυτά και δεν ήξαιρα τι είναι. Αμέσως, αμέσως, κι εδώ υπάρχει το βιωματικό που έλεγα, επειδή το βίωσα κι αισθανόμουνα άσχετος απευθύνθηκα στον επιστήμονα. Και μού’λεγε ο βιολόγος, αυτό είναι αυτό, αυτό είναι το άλλο, μου ονομάτιζε το καθένα απ’ αυτά κι έτσι εγώ γνώριζα. Από μόνο του το project αυτό είχε την ανάγκη της συνεργασίας. Δηλ. εγώ από μόνος μου αισθανόμουν αδύναμος κρίκος, δεν μπορούσα να το προχωρήσω. Άρα πιστεύω ότι και με το CERN μπορεί να λειτουργήσει, εκεί που εγώ θα αισθανθώ τα ερωτήματα σε σχέση με τη δουλειά μου, ο επιστήμονας θα μπει και θα μου καλύψει τα κενά. Γιατί ουσιαστικά και στη ζωή πιστεύω ότι αυτό που κάνουμε είναι να καλύπτουμε τα κενά μας, όσον αφορά τα δημιουργήματα έχουμε μία ιδέα στο μυαλό, την περιστρέφουμε, την περιστρέφουμε, αλλά πάντα υπάρχει ένα κενό. Και ξεκινάμε και τη δουλεύουμε και την αναπτύσσουμε για να καλύψουμε αυτό το κενό. Το οποίο θα μας φέρει μία ηρεμία στους προβληματισμούς μας. Κι έτσι νομίζω ότι δημιουργούμε. Ηρεμώντας την ψυχή μας και τους προβληματισμούς μας.
ΕΡ. Λες ηρεμώντας την ψυχή μας, κατά κάποιον τρόπο κι η δημιουργία κι η δραστηριότητα είναι οι λόγοι που κι ο καλλιτέχνης δημιουργεί έτσι ώστε να προσφέρει στον εαυτό του μία λύτρωση και μία ηρεμία. Ωστόσο εσύ πως λειτουργείς καλλίτερα, δουλεύοντας μόνος σου, ή όπως στο project αυτό ή στο CERN που θ’ αναγκασθείς να συνεργασθείς με άλλους;
ΑΠ. Εμένα πάντα μ’ αρέσει να συνεργάζομαι όταν δουλεύω. Ακόμη και στο σπίτι εάν είμαι και κάνω μία σειρά σχεδίων, πάντα θα καλέσω φίλους, θα καλέσω τον γκαλερίστα μου, θα καλέσω έναν φίλο θεωρητικό, να δούμε να συζητήσουμε, γιατί θεωρώ ότι υπάρχουν κοινά. Γιατί η δουλειά μου, ότι κάνω, δεν είναι για να μένει κλεισμένη σ’ ένα συρτάρι, δεν πάω μ’ έναν αέρα του καλλιτέχνη του στυλ ‘θαυμάστε με’, ουσιαστικά το κίνητρο για να δημιουργήσεις είναι ο διάλογος. Ένα από τα βασικά κίνητρα είναι ο διάλογος. Πέρα από το ηρεμώ το συναίσθημά μου και τον προβληματισμό μου και το βγάζω προς τα έξω δημιουργώντας αυτήν την εικόνα, αυτό νομίζω ότι βρίσκει ολοκλήρωση όταν ειδωθεί από άλλους ανθρώπους και μιλήσουμε γύρω από αυτό. Και τότε αυτό αποκτά για μένα νόημα και γίνεται τέχνη. Ειδάλλως μένει ένα αυτιστικό πράγμα και μένει στο σπίτι μου, στο συρτάρι μου. Εγώ από τα φοιτητικά χρόνια ετυχε να συμμετέχω σε μία ομάδα που λέγεται ομάδα Φιλοπάππου—πέρα από το δικό μου project—και είναι γιατί εκεί κάναμε την πρώτη μας δράση το 2000 και συνεχίζουμε έως σήμερα να υφιστάμεθα ως ομάδα και πάλι εκεί μέσα μέσω του διαλόγου συμβαίναν τα πράγματα και η ομάδα παραμένει ενεργητική από τότε. Δηλ. είμαστε 14 χρόνια μαζύ. Δηλ. πάντα συνομιλούσα με τους ανθρώπους για τη δική μου τη δουλειά. Κι αυτό νομίζω το έκανα και στα φοιτητικά μου χρόνια, το κάνω και στην ομάδα και με φίλους, και μαζύ τους νομίζω πως βρίσκουμε ένα μονοπάτι για να συμπορευόμαστε. Δεν νομίζω σήμερα ότι ένα έργο το κάνεις για να το κάνεις. Μπορεί να είναι μία δυνατή εικόνα, αλλά εγώ ο ίδιος για να δημιουργήσω έχω ανάγκη τον διάλογο …..
Σου εύχομαι λοιπόν να βρίσκεις πάντα τον γόνιμο και δημιουργικό αυτό διάλογο, ώστε να μπορείς πάντοτε να δημιουργείς. Ευχαριστώ.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
