Ο Κώστας Αγγελάκης εξηγεί γιατί η αστρονομική ταχύτητα των τεχνολογικών αλλαγών επιβάλει την αναδιοργάνωση των επιχειρήσεων.
Από την κανονικότητα του 2008 μέχρι την κανονικότητα του 2023 τίποτα δεν είναι το ίδιο, αλλά τίποτα όμως.
Τα συστήματα έχουν αλλάξει, η τεχνολογία, οι καταναλωτικές συνήθειες, η ψυχολογία του κοινού, τα κανάλια διανομής, τα μέσα επικοινωνίας, τα κριτήρια επιλογής, οι ανάγκες, οι κοινωνικές αντιδράσεις, τα κόστη, οι τιμές προϊόντων και υπηρεσιών και η λίστα δεν έχει τέλος.
Ακόμα και η κουλτούρα ανθρώπων και οργανισμών, η οποία θεωρητικά τουλάχιστον χρειάζεται μεγάλα χρονικά διαστήματα για να αλλάξει, αλλάζει πλέον σε πολύ μικρότερα διαστήματα.
Η ταχύτητα δε, των αλλαγών είναι πλέον αστρονομική.
Για αυτό και είναι πλέον αυτονόητο, ότι βασική προϋπόθεση, όχι μόνο για την επιτυχία και υγιή ανάπτυξη, αλλά και για την επιβίωση ακόμα, είναι η δυνατότητα ταχείας προσαρμογής στα καινούρια δεδομένα, από ανθρώπους και οργανισμούς.
Στην κρίση του 2010, πολλοί οργανισμοί για να επιβιώσουν, αδυνάτισαν τον εαυτόν τους και από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και από πλευράς συστημάτων και διαδικασιών.
Όταν δε, όλοι αποδέχτηκαν ότι αυτή η κρίση δεν θα κράταγε 1-2 χρόνια, αλλά πολύ περισσότερα και λόγω της πρωτοφανούς και απότομης πτώσης του κύκλου εργασιών, κάποιες αλλαγές έγινα βίαια, χωρίς ψύχραιμο σχεδιασμό, και αρκετές φορές με αποτελέσματα ολέθρια και πολύ χειρότερα από τα αναμενόμενα.
Στέλεχος μεγάλης επιχείρησης του αυτοκινητιστικού κλάδου τότε, είδα τον κύκλο εργασιών της επιχείρησης να μειώνεται κατά 80% σε μόλις δύο χρόνια.
Όσες επιχειρήσεις και οργανισμοί, επιβίωσαν από την λαίλαπα της προηγούμενης δεκαετίας έχουν μπροστά τους τώρα το δίλλημα της επόμενης μέρας.
Το τελευταίο πράγμα που θα έπρεπε να κάνουν είναι ότι έκαναν πριν το 2008. Και αυτό γιατί προφανώς είναι όλες οι συνθήκες διαφορετικές.
Επιβεβλημένη είναι λοιπόν η αναδιοργάνωση επιχειρήσεων και οργανισμών, ακόμα και οικογενειακών προϋπολογισμών.
Δύο είναι οι βασικές προϋποθέσεις για να γίνουν σωστά και αποτελεσματικά οι απαιτούμενες ενέργειες προς την αναδιοργάνωση.
- Χρειάζεται η πλήρης ακτινογραφία του οργανισμού που θα καταλήξει σε εκτενή διάγνωση και αξιολόγησή του. Πλήρης εξέταση προϊόντων και υπηρεσιών από την μία πλευρά, αλλά και καταγραφή ανθρώπινων ρόλων, συστημάτων και διαδικασιών από την άλλη.
- Επανεξέταση στόχων και στρατηγικών, λαμβάνοντας υπόψιν το συνολικό περιβάλλον, έτσι ώστε το καράβι να πλέει προς την σωστή κατεύθυνση και να αποφεύγει τις ξέρες.
Δεν είναι τυχαίο που χρησιμοποιώ το καράβι για παράδειγμα. Όσο πιο μεγάλο είναι τόσο πιο αργά στρίβει και τόσο πιο αργά αποφεύγει τα εμπόδια. Να σας θυμίσω ότι αν ο Τιτανικός είχε δει το παγόβουνο 1,5 μίλια νωρίτερα θα το είχε αποφύγει.
Έχοντας λοιπόν την διάγνωση και αξιολόγηση του οργανισμού, καθώς και τους επικαιροποιημένους στόχους και στρατηγικές, ένας οργανισμός πρέπει να κάνει τις προσθήκες ή αλλαγές που πρέπει σε ανθρώπινο δυναμικό, σε συστήματα και σε εσωτερικές διαδικασίες. Το τελευταίο έχει να κάνει κυρίως με το ποιος παίρνει τις αποφάσεις, πότε τις παίρνει και γιατί.
Μία συνθήκη που πρέπει να τηρούν πάντα αυτοί που μπαίνουν στην διαδικασία της αναδιοργάνωσης, είναι ότι δεν πρέπει να προχωρήσουν μόνο με εσωτερικούς πόρους, αλλά με συνεργασία στελεχών και εξωτερικών, ανεξάρτητων συμβούλων επιχειρήσεων.
Αλλιώς διατρέχουν τον κίνδυνο να παραλειφθούν σκοπίμως σημαντικά κομμάτια της οργάνωσης, κυρίως για ιδία οφέλη και ευνόητους λόγους. Γιατί δεν μπορεί ο κριτής να είναι και κρινόμενος, και δεν μπορεί «ο Γιάννης να κερνάει, και ο Γιάννης να πίνει» για να το πούμε και απλά λαϊκά.
Η συνολική διαδικασία είναι τόσο αναγκαία όσο και δύσκολη, επίπονη, χρονοβόρα και μερικές φορές και επικίνδυνη. Ο Nicola Machiavelli το είπε ξεκάθαρα.
«Δεν υπάρχει τίποτα πιο δύσκολο, πιο επίπονο, πιο άβολο και πιο επικίνδυνο από το να αλλάξεις την ροή και την τάξη των πραγμάτων. Και αυτό γιατί θα έχεις την αντίδραση αυτών που ωφελούνται ή βολεύονται από την υπάρχουσα κατάσταση, ενώ αυτοί που θα ωφεληθούν από την μελλοντική, δεν το βλέπουν ακόμα».
Εννοείται βέβαια ότι τα ίδια ισχύουν και οργανισμούς του Δημοσίου. Όλοι καταλαβαίνουμε ότι τα πράγματα εκεί είναι σημαντικά πιο σύνθετα, μιας και υπάρχει οργανωτική σύνδεση μεταξύ δύο ή περισσοτέρων οργανισμών και τόσο η διοίκηση όσο και οι εργαζόμενοι αντιδρούν σε οτιδήποτε καινούριο για τους λόγους που ανέφερε κάποτε ο Nicola Machiavelli.
Οι οργανισμοί είναι σαν τους ανθρώπους. Χρειάζονται φροντίδα και διάγνωση και από αυτήν προκύπτουν θεραπείες. Προκύπτουν απλές αντιβιώσεις, θεραπευτικές αγωγές ή ενίοτε και χειρουργεία.
Η διαφορά μεταξύ των ανθρώπινων οργανισμών και των επιχειρηματικών είναι ότι, αν γίνουν όλα σωστά, ο επιχειρηματικός ασθενής αναρρώνει σχεδόν πάντα.