Με την απόφασή του της 22 Οκτωβρίου 2014 το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλία απεφάνθη ότι το προνόμιο της ετεροδικίας των κρατών (State Immunity) , της αρχής, δηλαδή, του Διεθνούς Δικαίου που ορίζει ότι ένα Κράτος δεν ενάγεται στα δικαστήρια άλλου κράτους, κάμπτεται σε περιπτώσεις εγκλημάτων πολέμου, ή εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Στις περιπτώσεις αυτές, όπως αποφάνθηκε το Ιταλικό Ανώτατο Δικαστήριο , τα Κράτη παραδεκτώς μπορούν να ενάγονται στα Δικαστήρια άλλων Κρατών . Ο δε σχετικός νόμος , που αποτελούσε μέτρο συμμόρφωσης της Ιταλίας προς την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης του 2012, που προβλέπει τα αντίθετα αντίκειται στο Σύνταγμα της Ιταλικής Δημοκρατίας
Ιστορικό
Το θέμα είχε ανακύψει μετά από το μακρό δικαστικό αγώνα των Διστομιτών , τον οποίο είχε ανοίξει ο αείμνηστος Ι. Σταμούλης. Οι Διστομίτες την 27.11.1995 ενήγαγαν την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας , ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς , αξιώνοντας αποζημιώσεις εξαιτίας των όσων υπέστησαν από όργανα του Γερμανικού Δημοσίου , κατά τη Σφαγή του Διστόμου (10.6.1944) .
[quote text_size=”small”]
Το Πρωτοδικείο Λιβαδειάς με την υπ΄αριθ.137/1997 οριστική απόφασή του που κατέστη τελεσίδικη Δικαίωσε τους Διστομίτες. Η απόφαση έγινε αμετάκλητη με την υπ΄αριθ. 11/2000 απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου που απέρριψε την αίτηση αναιρέσεως του Γερμανικού Δημοσίου. Οι Διστομίτες είχαν εκτελεστό τίτλο στα χέρια τους και μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους.
[/quote]
Ο Έλληνας υπουργός Δικαιοσύνης Μιχ. Σταθόπουλος δεν έδωσε την άδεια , από την οποία εξαρτά ο ελληνικός Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας την επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος του Γερμανικού Δημοσίου για την περιουσία που διατηρεί στην Ελλάδα .
Ο Ι. Σταμούλης εκμεταλλευόμενος την Ευρωπαϊκή Κοινοτική νομοθεσία επιχείρησε να διεθνοποιήσει τη διαφορά. Με δεδομένη την άρνηση της Ελλάδας να εκτελέσει τις αποφάσεις των Ελληνικών Δικαστηρίων έφερε το θέμα ενώπιον των Ιταλικών δικαστηρίων. Με βάσει την απόφαση του Πρωτοδικείου Λειβαδειάς ως ευρωπαϊκού, πλέον, εκτελεστού τίτλου πέτυχε να κατάσχει περιουσία του Γερμανικού Δημοσίου. Τη Villa Vigoni στο Menaggio της Ιταλίας .
Το Γερμανικό Δημόσιο άσκησε όλα τα ένδικα μέσα και βοηθήματα που του παρείχε η ιταλική δικονομία, αλλά και το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας δικαίωσε του Διστομίτες το 2009 .
Κατόπιν η Γερμανία προσέφυγε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης παραπονούμενη ότι δεν έγινε σεβαστή από τα Δικαστήρια της Ιταλίας η αρχή της ετεροδικίας που κατά τους διεθνώς παραδεδεγμένους κανόνες απολαμβάνει κάθε κυρίαρχο Κράτος ( Principle of State Immunity). Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης επιβεβαίωσε το απόλυτο απαραβίαστο της Αρχής της Ετεροδικίας ,αν και συνέστησε στα διάδικα κράτη να λύσουν το ζήτημα με διμερείς διαπραγματεύσεις , εντός ευλόγου χρόνου.
Η Ιταλική Δημοκρατία (Κυβέρνηση Μπερλουσκόνι) , εναρμονιζόμενη με την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης εξέδωσε το νομοθετικό διάταγμα 5/14-2-2013 , που επέβαλε να γίνεται σεβαστό το προνόμιο της ετεροδικίας σε όλες τις περιπτώσεις. Αναγνώριζε μάλιστα στη Γερμανία νέο ένδικο μέσο, προκειμένου να ακυρώσει την κατάσχεση. Κατ΄ εφαρμογή του διατάγματος αυτού το Γερμανικό Δημόσιο επέσπευσε και πάλι την υπόθεση ενώπιον του Εφετείου της Φλωρεντίας, προκειμένου να αρθεί η κατάσχεση στη Villa Vigoni .
To Εφετείο της Φλωρεντίας, με απόφασή του έκανε προδικαστικό ερώτημα στο Ανώτατο (Συνταγματικό) Δικαστήριο της Ιταλίας, εάν ο νόμος αυτός ήταν συμβατός με το Σύνταγμα της Ιταλίας .
Η σημασία της αποφάσεως
Η απόφαση αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική διότι αναδεικνύει το διακριτό ρόλο του Εθνικού Δικαστή σε θέματα ερμηνείας του Διεθνούς Δικαίου , ιδίως στο τόσο ευαίσθητο θέμα της ετεροδικίας , αλλά και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που άπτεται με τα ζητήματα των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και των εγκλημάτων πολέμου. Είναι πολύ σημαντική , για τον Ευρωπαϊκό Νομικό Πολιτισμό η μη αναγνώριση της ασυλίας ενός κράτους του οποίου οι δυνάμεις τέλεσαν τέτοιας έκτασης, έντασης και φύσης εγκλήματα.
[quote text_size=”small”]
Είναι μία απόφαση καμπή, ο εθνικός δικαστής λαμβάνει θέση , τόσο έναντι της αυστηρής, συσταλτικής και οπισθοδρομικής ερμηνείας που έδωσε το Δικαστήριο της Χάγης στην αρχή της ετεροδικίας , αλλά και έναντι της ιταλικής εκτελεστικής εξουσίας που προσπάθησε να συμμορφωθεί στην απόφαση.
[/quote]
Και η θέση είναι ξεκάθαρη , ο Ιταλός ανώτατος Δικαστής , με σθένος εξετάζει την ουσία και την αποστολή του Διεθνούς Δικαίου και όχι τον τύπο , αξιολογεί ως υπέρτερο αγαθό την τιμωρία των εγκλημάτων πολέμου και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και κηρύσσει αντισυνταγματική την ad hoc πρόβλεψη της ιταλικής νομοθεσίας που του απαγορεύει να εξετάσει την υπόθεση.
Η περαιτέρω σημασία για την Ελληνική Πλευρά.
Η περαιτέρω πρόβλεψη για την υπόθεση πιθανολογείται ως εξής: Το Εφετείο της Φλωρεντίας θα απορρίψει το έκτακτο ένδικο βοήθημα της γερμανικής κυβέρνησης , που κρίθηκε αντισυνταγματικό , μετά την απάντηση του Ιταλικού Ανωτάτου Δικαστηρίου στο προδικαστικό ερώτημα. Οι Διστομίτες θα έχουν κάθε δικαίωμα να επιδιώξουν τη ρευστοποίηση της περιουσίας του Γερμανικού Δημοσίου με πλειστηριασμό για να ικανοποιηθούν. Το Γερμανικό Δημόσιο ή θα πρέπει να ανεχθεί τη ρευστοποίηση του περιουσιακού του δικαιώματος , ή να πληρώσει , ή να επιδιώξει να δώσει λύση στο ζήτημα με διαπραγματεύσεις. Οποιαδήποτε από τις δύο πρώτες επιλογές είναι καταστροφική για το κύρος της Γερμανίας.
[quote text_size=”small”]
Εάν τώρα η Γερμανία ζητήσει να λύσει το θέμα με διαπραγματεύσεις έχει να αντιμετωπίσει και το ζήτημα άλλων 50.000 περίπου αγωγών που χειρίστηκαν μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Δικηγόρων για τις Γερμανικές Αποζημιώσεις (ΠΕΔ) και εκκρεμούν στα Ελληνικά Δικαστήρια και έχουν ματαιωθεί στον πρώτο ή στο δεύτερο βαθμό μετά την υπ΄αριθ. απόφαση του Ελληνικού Ανωτάτου Δικαστηρίου που αναγνώρισε το προνόμιο της ετεροδικίας του Γερμανικού Δημοσίου.
[/quote]
Οι λοιποί ζημιωθέντες δεν πρόκειται να δεχθούν τον αποκλεισμό τους. Καμία ελληνική κυβέρνηση δεν πρόκειται να κάνει τέτοια επιλογή, αφού θα υπέγραφε την πολιτική της αυτοκτονία και τα μέλη της θα έβαζαν για πάντα τέλος σε όποια φιλοδοξία τους.
Αλλά και μόνη η συζήτηση για τις ατομικές αξιώσεις, μετά από τις πολλές , ογκώδεις και διαφωτιστικές εκδηλώσεις ενημέρωσης , που έχει κάνει σε όλη την Ελλάδα το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα ( ΕΣΔΟΓΕ) μαζί με την ΠΕΔ θα έχει ολέθρια αποτελέσματα για όποια ελληνική κυβέρνηση θα αποτολμούσε κάτι τέτοιο. Μετά από δεκάδες εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα , πληθώρας άρθρων , βιβλίων και δημοσιεύσεων ο Λαός μας γνωρίζει. Έτσι, η Γερμανία πρέπει να αφήσει την υπεροπτική και αλλαζονική της θέση. Πρέπει να συζητήσει το ζήτημα της αποζημιώσεως των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας, τα θέματα των επανορθώσεων προς την Ελλάδα εξαιτίας του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, το θέμα του Αναγκαστικού Κατοχικού Δανείου , την Επιστροφή των Αρχαιοτήτων και των Πολιτιστικών Θησαυρών, αλλά και μερικές άλλες έντεχνα κρυμμένες και ξεχασμένες οφειλές της , όπως εκείνες από το καπνικό clearing του μεσοπολέμου.
Ακόμη όμως και εάν δεν προσέλθει σε διαπραγματεύσεις η Γερμανία , τα μέλη της ΠΕΔ είναι αποφασισμένα , πλέον, να επαναπροσδιορίσουν αγωγές εντός του αμέσως προσεχούς χρονικού διαστήματος . Το 2002 , όταν εξεδόθη η υπ΄αριθ. 6/2002 απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ), που κατέληξε στο απόλυτο του κανόνα της ετεροδικίας, και κατόπιν τούτου ματαιώθηκε η περαιτέρω συζήτηση δεκάδων χιλιάδων αγωγών, δεν είχε εκδοθεί η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, που εξαρτούσε το προνόμιο της ετεροδικίας της Γερμανίας από την έναρξη, μέσα σε εύλογο χρόνο, διαπραγματεύσεων είτε με πρωτοβουλία της Ελλάδας, είτε με πρωτοβουλία της Γερμανίας για την επίλυση του ζητήματος. Ο διαδραμών χρόνος των σχεδόν τριών ετών είναι παραπάνω από εύλογος , άρα η Γερμανία δεν μπορεί, πλέον, να επικαλείται και να απολαμβάνει την ετεροδικία. Δεν είχε εκδοθεί ούτε η απόφαση του Ιταλικού Ανωτάτου Δικαστηρίου. Αυτά είναι νέα περιστατικά, που δικαιολογούν την πρόοδο των δικών. Το θύμα των εγκλημάτων πολέμου δικαιούται να επιδιώξει την ικανοποίησή του. Αλλά και ο Έλληνας Εθνικός Δικαστής πρέπει να τεθεί ενώπιον των ευθυνών του , ενώπιον του όρκου του, ενώπιον της συνειδήσεώς του , ενώπιον του συντάγματος και των νόμων , αλλά κυρίως ενώπιον του δικαίου και να λάβει θέση. Η απόφαση του Ιταλικού Ανωτάτου Δικαστηρίου όχι μόνο είναι δυνατόν , αλλά και πρέπει, να αποτελέσει δείκτη και ερμηνευτικό προηγούμενο.
Η απόφαση του Ιταλικού Συνταγματικού Δικαστηρίου μπορεί να είναι η στροφή που θα αναβαθμίσει τις ελληνικές θέσεις, την διαπραγματευτική θέση της και το διεθνές κύρος της πατρίδας μας. Είναι στο χέρι μας .
Πηγες
http://www.spiegel.de/politik/ausland/italien-klagen-wegen-ns-verbrechen-ermoeglicht-a-998754.html
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
