Ο ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΨΗΦΩΝ

Μοίρασε το

Κάθε δυτική δημοκρατία χαρακτηρίζεται βασικά από τρεις παραταξιακούς χώρους: Δεξιά, Κέντρο, Αριστερά. Ανάλογα με τις εποχές και τη χώρα εμφανίζονται διάφορες αποχρώσεις σε κάθε ένα από αυτά τα σχήματα και με τα χρόνια μπλέκονται πολλές φορές μεταξύ τους, κυρίως σε περιόδους καμπής.

Ειδικότερα, στην Ελλάδα η εναλλαγή στην εξουσία ΠΑΣΟΚ και ΝΔ επί τριάντα οχτώ χρόνια ήταν η απόλυτη έκφραση ενός παραταξιακού δυισμού που άφηνε στην άκρη την Αριστερά. Τώρα το δίπολο Δεξιά – Κέντρο δείχνει να σπάει με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές.

Η σταδιακή μετακίνηση των παραδοσιακών ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ αριστερότερα ξεκίνησε από την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου και τις συνέπειες που αυτό επέφερε στην ελληνική κοινωνία. Κορυφώθηκε, δε, με τον σχηματισμό της κυβέρνησης Παπαδήμου, όπου έπεσαν οι μάσκες και τα δύο πρώην μεγάλα κόμματα σφιχταγκαλιάστηκαν μέχρι παραζάλης. Έτσι το ΠΑΣΟΚ παρασύρθηκε δεξιότερα και άφησε αλαζονικά κενό το χώρο πίσω του, σαν να του ανήκε μέσω χρησικτησίας τριών δεκαετιών.
Μετά την υπογραφή του Μνημονίου επί δύο χρόνια ο πολιτικός μηχανισμός του Κέντρου δεν λειτουργούσε. Το σύστημα είχε χάσει πλήρως την ισορροπία του.

Το ΠΑΣΟΚ απαρνήθηκε τον ιστορικό του προορισμό να εκφράζει στο σήμερα τη «μεγάλη δημοκρατική παράταξη». Δεν ήταν μόνο λόγω της οικονομικής πολιτικής, αλλά και μιας σειράς άλλων «περιφερειακών» ζητημάτων: παιδεία, μετανάστευση, βίαιες μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο κλπ Το αποτέλεσμα των εκλογών επιβεβαίωσε πως πλέον δεν υπάρχει παράταξη Κέντρου. Όμως αυτό δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ σε μια δυτική δημοκρατία. Είναι στιγμιαίο.

Πέρα από τη μαγιά των ψηφοφόρων που είχε ο ΣΥΡΙΖΑ, η πλειοψηφία των ανθρώπων που τον προτίμησαν στις εκλογές φαίνεται να είναι άνθρωποι του Κέντρου που παραμένουν κεντρώοι και δεν έγιναν ξαφνικά αριστεροί, με την έννοια που θα έδιναν στην λέξη οι συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ. Προτιμούν το ευρώ, ψάχνουν δουλειά ή εργάζονται ή έχουν επιχειρήσεις που τις θέλουν βιώσιμες, η ασφάλεια γι’ αυτούς και τα παιδιά τους βρίσκεται ψηλά στις απαιτήσεις τους, αυτοπροσδιορίζονται βάση της καταγωγής τους, τους φοβίζουν οι κουκουλοφόροι και ανυπομονούν να βελτιωθεί η ζωή τους άμεσα, χωρίς διάθεση να αγωνιστούν για τις μεγάλες ιδέες της Αριστεράς. Η κατίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ έναντι του ΠΑΣΟΚ δεν σημαίνει πως οι ψηφοφόροι άλλαξαν νοοτροπία ή κριτήρια επιλογής κόμματος. Ούτε σημαίνει πως πρόκειται να τον ακολουθούν ευλαβικά.

Η κατάσταση είναι ρευστή. Ο νεαρός αρχηγός Αλέξης Τσίπρας δείχνει να μη βλέπει την ώρα να παίξει δυναμικά στο ιστορικό παιχνίδι από θέση εξουσίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα κληθεί αργά ή γρήγορα να αποφασίσει αν θα ανταποκριθεί στο κάλεσμα των νέων ψηφοφόρων ή θα υπακούσει σε ορισμένους παραδοσιακούς. Θα κληθεί να δείξει με σταθερό χέρι ποια είναι η άλλη κατεύθυνση σε ένα δεδομένο ευρωπαϊκό περιβάλλον, αντί να ντύνει ψύλλους στο σώμα μιας αρχαίας Αριστεράς. Οι ψηφοφόροι έχουν χάσει πολλά και είναι ανυπόμονοι. Εύκολα πια μετακινούνται και μην εκπλαγεί κανείς αν σύντομα το ΠΑΣΟΚ (ή κάποιο ΠΑΣΟΚ) επιλεγεί από τους νοικοκυραίους του Κέντρου να τους εκφράσει, ρίχνοντας τον ΣΥΡΙΖΑ στα παλιά του ποσοστά.

Ο χώρος του Κέντρου απαιτεί realpolitik δίπλα στις κριτικές θεωρητικές προσεγγίσεις – χρήσιμες σε δεύτερο χρόνο. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει πάρει φόρα για το μεγάλο ιστορικό άλμα. Μετά από αυτό είτε θα τσακιστεί, είτε θα σταθεί στα πόδια του αλλάζοντας ριζικά τους συσχετισμούς δεκαετιών. Οι ευρωπαϊκές ηγεσίες και τα ΜΜΕ έξω, τον περιεργάζονται. Η ευρωπαϊκή Αριστερά τον παρακολουθεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναγκαστεί να χτυπηθεί με τον εαυτό του, με το παρελθόν του και με ένα κομμάτι του κόσμου του. Είναι πλέον θέμα χρόνου να πάρει αποφάσεις. Και οι αποφάσεις θα είναι κρίσιμες για το κόμμα, την Αριστερά και, τελικά, την ίδια τη χώρα.

Το άρθρτο δημοσιεύται στο “ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ”

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP

Download on the App Store

Μοίρασε το

του αρθρογράφου

ideas change society

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Αφήστε μια απάντηση

Σχόλια

Μπες στη συζήτηση

Κάνε εγγραφή για να αφήσεις τα σχόλιά σου

Κάνε εγγραφή για να αφήσεις τα σχόλιά σου