Τις τελευταίες 30 μέρες έχω μιλήσει με πολλούς φίλους και γνωστούς, σε μια προσπάθεια αποτυπώσεως του πολιτικού και οικονομικού τοπίου. Σε συνεργασία με ομάδα συνεργατών μου καλύψαμε ολόκληρη τη χώρα. Παρουσιάζω σήμερα τις βασικές μας παρατηρήσεις και τα συμπεράσματά μας.
Success story ήταν και πάει!
Πως λέμε όνειρο ήτανε; Οι περισότερες τουριστικές περιοχές είναι σχεδόν νεκρές. Ελάχιστοι τουρίστες από την Δύση και κάπως περισσότεροι από την ανατολική Ευρώπη, με πολύ χαμηλή δαπάνη ανά άτομο ημερησίως. Πολλές τουριστικές επιχειρήσεις έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους μέχρι και τη διενέργεια των εκλογών. Στα λιμάνια καταγράφεται σημαντική πτώση των αναμενόμενων αφίξεων κρουαζεροπλοίων ενώ και οι πτήσεις charter δεν δείχνουν αξιόλογη αύξηση. Βεβαίως, τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Σ.Ε.Τ.Ε. μιλούν για ρεκόρ αφίξεων, αλλά η σύγκριση αφορά το 1ο τετράμηνο σε σχέση με το αντίστοιχο του 2013, άρα τα απόλυτα νούμερα είναι ούτως ή άλλως μικρά, ενώ ρητώς δεν περιλαμβάνει στοιχεία σχετικά με τις κρουαζιέρες! Σε κάθε περίπτωση, η απλή αύξηση των αφίξεων δεν συνιστά σημαντική επιτυχία. Το πρόβλημα του ελληνικού τουριστικού κλάδου είναι κυρίως ποιοτικό και ο καλύτερος δείκτης είναι το ποσοστό εγχωρίου προστιθεμένης αξίας, μια ανάλυση την οποία ουδείς έχει αποτολμήσει. Όμως, δεν υπάρχει success story βασισμένο στον τουρισμό χωρίς αυτή…
Γενικώς, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν μπορούν να βγουν από το φαύλο κύκλο χρεών και υφεσιακής αγοράς, πολλές δεν μπορούν ούτε καν τα λογιστικά γραφεία που τις υποστηρίζουν να πληρώσουν, ενώ η παράνοια της παρέας μαθητευομένων μάγων, του κ. Θεοχάρη, στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, καθιστά ασύμφορη και αδύνατη την τήρηση βιβλίων χωρίς υψηλή δαπάνη για αξιόπιστη λογιστική υποστήριξη. Εκ των πραγμάτων, σημαντικός αριθμός επιτηδευματιών ωθούνται εκτός νομίμου δραστηριότητος.
[quote text_size=”small”]
Η ρευστότητα μειώνεται συνεχώς. Και παλαιότερα, προ κρίσεως, μιλούσαμε για μειωμένη ρευστότητα στην αγορά, αλλά όχι στο σύνολο της οικονομίας. Πλέον, το φαινόμενο είναι γενικό, σε βαθμό που να εικάζουμε ότι τα χειρότερα δεν πέρασαν, αλλά είναι μπροστά μας.
[/quote]
Οι τράπεζες, παρά τις ολοσέλιδες διαφημίσεις, δεν χρηματοδοτούν και δεν θα το κάνουν μέχρι να επιστρέψει το μεγάλο τμήμα των καταθέσεων που έχασαν τα 3 προηγούμενα χρόνια. (Ως γνωστόν, οι τράπεζες δανείζουν τις καταθέσεις τους, όχι τα κεφάλαιά τους.) Αυτό δεν μπορεί να προέλθει μόνον από τις δυνάμεις της εσωτερικής αγοράς, δηλαδή χωρίς εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό και χωρίς παράλληλη φορολογική επανάσταση (βλ. εδώ για αναλυτική πρόταση).
Το Ε.Σ.Π.Α. υπάρχει μόνο στη φαντασία των αρμοδίων. Οι γνωρίζοντες δεν αναμένουν προκηρύξεις προγραμμάτων προ του Σεπτεμβρίου, χώρια που υπάρχουν προβλήματα τεχνικής φύσεως αφού οι τράπεζες δεν είναι διατεθειμένες να συγχρηματοδοτήσουν (πως άλλωστε να το κάνουν;) ενώ ούτε εγγυητικές επιστολές εκδίδουν για καλή συμμετοχή και καλή εκτέλεση, χωρίς 100% δέσμευση μετρητών, άρα δώρον-άδωρον.
Αυτές οι εκλογές είναι μουγκές…
Πολλοί επιχειρηματίες ή/και εισοδηματίες, που κατά κύριο λόγο ανήκαν στη συντηρητική παράταξη, θα ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ. Άλλοι θα το κάνουν ως αντίδραση στην υπερυψηλή φορολογία, άλλοι με κίνητρο την επιστροφή στη δραχμή, η οποία φαντάζονται ότι θα τους σώσει από τα χρέη. Γενικώς και αορίστως, περιμένουν διαγραφές χρεών. Δεν ξέρουν πως και τι, απλώς θέλουν και φαντάζονται1. Ομοίως και ο μεγάλος όγκος του πρώην ΠΑ.ΣΟ.Κ., δηλαδή οι συντεχνίες, με την ελπίδα επιστροφής όσων κεκτημένων χάσανε λόγω μνημονίου.
[quote text_size=”small”]
Ένα τμήμα των πρώην ψηφοφόρων της Ν.Δ. θα ψηφίσει Το Ποτάμι, όπως και η πλειοψηφία όσων το 2012 ψήφισαν ΠΑ.ΣΟ.Κ., ΔΗΜ.ΑΡ. και ΔΡΑΣΗ-Δη.ξα. Όμως, εδώ, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Το Ποτάμι έχει οριζόντια χαρακτηριστικά, κλέβει ψηφοφόρους από παντού, ακόμη και από τους Καμμένους. Βεβαίως, κόβει και το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πολύ λιγότερο από όσο -ίσως και αν- σχεδίαζαν οι -όποιοι- εμπνευστές του εγχειρήματος Θεοδωράκη. Το Ποτάμι πολύ περισσότερο αποτελεί απειλή για τα κόμματα της συγκυβερνήσεως και του εξωκοινοβουλευτικού κέντρου παρά για τον ΣΥΡΙΖΑ, ασχέτως τι μπορεί και θέλει να καταλάβει ο κ. Βαξεβάνης.
[/quote]
Το Κ.Κ.Ε. αποτελεί σταθερή αξία. Μέσα στη σύγχυση της κρίσεως θα διατηρήσει τις δυνάμεις του, ίσως και να «τσιμπήσει» 1% έως 1,5%. Κατά παράδοξο τρόπο, ίσως επειδή ουδείς το θεωρεί επικίνδυνο, ίσως γιατί έχει εμπειρία στα ευρωπαϊκά και σταθερές θέσεις, «κλέβει» ψήφους σχεδόν από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα και διατηρεί σημαντική επιρροή στη νεολαία. Σκεφθείτε και να τους έκοβε εκεί στον Περισσό… Ποτάμι θα γινόντουσαν! (Σύντροφοι, ξεκολλάτε από τον Ποδονίφτη, ο Κηφισός είναι πιο κοντά σας, έστω και καλυμμένος!)
Η Χρυσή Αυγή είναι το μεγάλο ερωτηματικό. Παρουσιάζει ομοιότητες με το ΣΥΡΙΖΑ, ως προς τους λόγους προσελκύσεως των ψηφοφόρων της, αλλά κυρίως «ψαρεύει» στα χαμηλού μορφωτικού, κοινωνικού και οικονομικού επιπέδου στρώματα. Βεβαίως, το γεγονός ότι ξεδοντιάσθηκε και ουδείς την αντιλαμβάνεται ως κίνδυνο την καθιστά ελκυστική επιλογή και σε όσους (ανεξαρτήτως κοινωνικού επιπέδου) θέλουν να δώσουν ένα γερό μάθημα στην κυβέρνηση και στο σύστημα, αλλά απεχθάνονται την αριστερά και τα θολά ενδιάμεσα σχήματα. Σε αυτό συνετέλεσε και η πλήρης εξαφάνιση των τραμπούκων της από το προσκήνιο (δειλία ή τακτική επιλογή;) με χαρακτηριστικότερη την πλήρη έλλειψη αντιδράσεως στην εν ψυχρώ δολοφονία στελεχών της στο Ν. Ηράκλειο. Μη έχοντας υποστεί κυβερνητική ή άλλη φθορά, ουδείς μπορεί να προβλέψει που θα ανέλθει το ποσοστό της, η έκπληξη δεν μπορεί να αποκλεισθεί. Το βέβαιον είναι ότι ένα σοβαρότερο πατριωτικό -εθνικιστικό έστω- κίνημα, χωρίς σχέση με ναζί, χωρίς στρατιωτική δομή, τραμπούκους, υστερικές και ξυρισμένα κεφάλια, θα είχε ήδη σαρώσει… αναζητείται Παπάγος!
Μέχρι τώρα, ο μεγάλος χαμένος των όλων των ευρωεκλογών ήταν η Ευρώπη. Στις 25 Μαΐου θα είναι και το μεταρρυθμιστικό, φιλελεύθερο (και όπως αλλιώς θέλετε) κέντρο. Η έκπληξη της Δημιουργίας, ξανά! του Μαΐου του 2012, δεν πρόκειται να επαναληφθεί. Η -εξ ανάγκης, έξωθεν επιβληθείσα και κυριολεκτικώς της τελευταίας στιγμής- σύμπραξη με τη ΔΡΑΣΗ, όχι μόνο δεν ενοποιεί το χώρο, αλλά δημιουργεί ακόμη περισσότερες ενστάσεις και αμφιβολίες για τις προθέσεις και την αξιοπιστία των ηγεσιών και των στελεχών τους. Η αδυναμία Τζήμερου να διαχειρισθεί το εκπληκτικό αποτέλεσμα του Μαΐου2012, η ανερμάτιστη πολιτική που ακολούθησε στη συνέχεια και γενικώς η ρηχότητα του χώρου σε πολιτικά στελέχη, άρα η πλήρης αδυναμία συγκροτήσεως σοβαρής πολιτικής δομής (ΔΡΑΣΗ, Δη.ξα., Σ.Ε.Ε., διασπάσθησαν επανειλημμένως ενώ η συνεργασία ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ και Κοινωνίας Αξιών δεν προχώρησε) καθιστούν τον χώρο ως μη αξιόπιστη επιλογή για τους προβληματισμένους αλλά και εξοργισμένους ψηφοφόρους. Το Ποτάμι θα είναι ο φυσικός αποδέκτης των ρε(υ)μάτων και χειμάρρων του κεντρώου χώρου, εν αναμονή συγκροτήσεως αξιόπιστης κεντροδεξιάς πολιτικής προτάσεως. Άλλωστε, ακόμη και η σύγκριση των ψηφοδελτίων τους είναι συντριπτική υπέρ του Ποταμού. Είναι απορίας άξιον πως Οι Γέφυρες, το κόμμα/ψηφοδέλτιο της «αστικής ποιότητος» παρουσίασε ένα ουσιαστικώς άδειο ψηφοδέλτιο ενώ το ψηφοδέλτιο Του Ποταμού είναι «γενναίο», αφού ο Σταύρος Θεοδωράκης δεν επέδειξε μικροκομματικές ανασφάλειες. Οι Γέφυρες είχαν τη δυνατότητα, αλλά δεν κατάφεραν να προσελκύσουν αξιόλογα και ταυτοχρόνως αναγνωρίσιμα ονόματα, δίνοντας κοινωνικό και πολιτικό βάθος στο ψηφοδέλτιό τους. Σαφώς χρεώνεται ως η μεγάλη αδυναμία των ηγεσιών τους. Αντιθέτως, ο Σταύρος Θεοδωράκης δεν δίστασε να συμπεριλάβει στο ψηφοδέλτιό του αρκετά πρόσωπα κύρους, γνωστά στο πανελλήνιο ή σε σημαντικούς κλάδους/τομείς της οικονομίας (τα αγροτικά στελέχη που συμμετέχουν προκαλούν έκπληξη!), πρόσωπα που δεν θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως αυλή οιασδήποτε ηγεσίας, πρόσωπα που θα έχουν βαρύνοντα λόγο στην μετεκλογική διαμόρφωση του νέου κόμματος.
Πως λύνεται σύστημα με περισσότερους αγνώστους από τον αριθμό των εξισώσεων;
[quote text_size=”small”]
Ουδείς μπορεί να προβλέψει. Διανύουμε φάση δημοσκοπικής αρνήσεως, με το 70% έως 80% των ερωτηθέντων να αρνούνται να απαντήσουν. Τα αποτελέσματα αποτελούν αναγωγή της αναγωγής, άρα κάθε ρεαλιστική πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη αν όχι αδύνατη. Επίσης, είναι άγνωστο το ποσοστό της αποχής, ας μην το θεωρήσουμε δεδομένο. Οι δύο γύροι, με τις ευρωεκλογές τη 2η Κυριακή, συνθέτουν ένα πρωτόγνωρο σκηνικό, άρα δεν υπάρχει εμπειρία από ανάλογες αναμετρήσεις. Πάντως, μια ανατροπή έχει τις εξής 4 προϋποθέσεις:
[/quote]
α. Ο ΣΥΡΙΖΑ να κατακτήσει την πρώτη θέση.
β. Το άθροισμα Ν.Δ. & ΕΛΙΑ να μην υπερβαίνει το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ.
γ. Το Ποτάμι να σημειώσει διψήφιο ποσοστό.
δ. Η Χρυσή Αυγή να ανεβάσει το ποσοστό της σε σχέση με τις εθνικές εκλογές. Αν μάλιστα το ποσοστό της είναι διψήφιο τότε η ανατροπή είναι πλήρης.
Υ.Γ. Έγραψα το κείμενο αυτό μια εβδομάδα προ των εκλογών της 18ης Μαϊου, αλλά το αποτέλεσμα και οι σχετικές συζητήσεις με έπεισαν ότι δεν υπάρχει λόγος να αλλάξω έστω μια γραμμή! Βεβαίως, δεν μπαίνω στον πειρασμό των προβλέψεων, όμως, πιστεύω πως το αποτέλεσμα της 25ης Μαϊου έχει ήδη κριθεί εδώ και καιρό. Πλέον, τα απροσδόκητα και οι εκπλήξεις θα προκύψουν μετεκλογικώς. Τα επιτελεία των κομμάτων έχουν εξαντλήσει τα όπλα τους, μόνον ο Αντώνης Σαμαράς διαθέτει μια πρόταση που μπορεί να αλλάξει το σκηνικό: την αναθεώρηση του συντάγματος, στενή η ευρεία. Ήδη έθεσε το θέμα χωρίς να το υπερπροβάλλει. Προφανώς, επρόκειτο απλώς για την πρώτη (προεκλογική) φάση του μετεκλογικού του ελιγμού… αλλά γι’ αυτό θα πούμε περισσότερα στο επόμενο άρθρο.
1 Αν είχαν διαβάσει το πρώτο κεφάλαιο του ν.4224/13 και ήξεραν τι κρύβεται πίσω του, δεν θα έτρεφαν τέτοιες ψευδαισθήσεις…
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
