Πίσω από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών υπάρχει η πραγματικότητα και η εικονική πραγματικότητα της αξιολόγησης.
Η πραγματικότητα αφορά σε ορισμένες παραδοχές
1. Το χάσμα μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών είναι μεγάλο και στο ασφαλιστικό και στο φορολογικό και κυρίως στα κόκκινα δάνεια.
2. Το μέτωπο των δανειστών είναι ενιαίο. Οποιαδήποτε απόπειρα της κυβέρνησης να δημιουργήσει ρήγμα στις σχέσεις Ευρωπαίων και ΔΝΤ έπεσε στο κενό. Οι δανειστές συμφώνησαν ότι το χρέος δεν κουρεύεται και πάντως σίγουρα δεν υπάρχει συζήτηση για οποιαδήποτε διευθέτηση χωρίς εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
3. Η εμπιστοσύνη της κυβέρνησης έναντι των δανειστών έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα. Η υποκλοπή των τηλεφωνικών συνομιλιών των στελεχών του ΔΝΤ και η πολιτική έκταση που έδωσε η κυβέρνηση ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Οι δανειστές δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση. Δεν υπάρχει θέμα που άλλα να έχουν συμφωνήσει και άλλα να γίνονται στο τέλος.
4. Ο λογαριασμός μετά από 15 μήνες “σκληρής διαπραγμάτευσης” έχει μεγαλώσει δραματικά με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης. Τα μέτρα που θα απαιτούνταν πέρσι (email Χαρδούβελη) ήταν σαφώς μικρότερη έντασης. Σήμερα το δημοσιονομικό κενό έχει διευρυνθεί και ο λογαριασμός που καλείται να πληρώσει η χώρα και οι Έλληνες φορολογούμενοι μεγαλύτερος.
5. Η οικονομία έχει παραλύσει και οδεύουμε προς την οριστική κατάρρευση. Δεν υπάρχει οικονομικός δείκτης που να αποπνέει αισιοδοξία.
6. Η κυβέρνηση δεν διαθέτει πλειοψηφία για να περάσει τα μέτρα. Το είπε ο Αλέξης Τσίπρας στην Άνγκελα Μέρκελ, όπως αποκάλυψε η Bild, αλλά και ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης ο οποίος επεσήμανε το “πολιτικό πρόβλημα” που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση αν περάσει τα μέτρα.
Η εικονική πραγματικότητα από την άλλη πλευρά, αφορά:
Στην προσπάθεια της κυβέρνησης να εμφανιστεί ότι θέλει και επιδιώκει το κλείσιμο της αξιολόγησης. Για αυτό ο Αλέξης Τσίπρας την περασμένη Παρασκευή είπε ότι έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση, για αυτό και διαλαλούν με δηλώσεις σιγουριάς κυβερνητικών στελεχών και διαρκείς διαρροές ότι η αξιολόγηση κλείνει από στιγμή σε στιγμή. Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση εκπέμπει μηνύματα σε δυο κατευθύνσεις:
α. προς το εξωτερικό της βούλησης της να επέλθει συμφωνία, ώστε σε περίπτωση που δεν κλείσει να ρίξει το φταίξιμο στην πλευρά των δανειστών.
β. προς το εσωτερικό της χώρας, ότι διαπραγματεύτηκε μέχρι τέλους, αλλά για την αποτυχία, δεν θα είναι εκείνη που φέρει την ευθύνη, αλλά ολοένα και αυξανόμενες απαιτήσεις των δανειστών!
[quote text_size=”small”]
Τα παραπάνω οδηγούν στην εκτίμηση ότι η αξιολόγηση δεν θα κλείσει και πως αναπόφευκτα η κυβέρνηση θα προσφύγει στο λαό. Τώρα με ποιον τρόπο θα το κάνει ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα – πόσο δε μάλλον που ούτε ο Αλέξης Τσίπρας έχει αποφασίσει ακόμα. Πάντως κρατά όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά για να αποφασίσει την ύστατη στιγμή, αναλόγως της συγκυρίας που θα διαμορφωθεί από την πορεία του βρετανικού δημοψηφίσματος και της επόμενης μέρας του συνεδρίου της ΝΔ.
[/quote]
Πιθανά σενάρια είναι:
1. Δημοψήφισμα με ερώτημα ΝΑΙ ή ΟΧΙ στα μέτρα των δανειστών. Ουσιαστικά θα καλεί τους πολίτες να αποφασίσουν με ποιο σχοινί θα κρεμαστούν.
Από τη μια πλευρά ΝΑΙ σημαίνει αποδοχή των δυσβάστακτων μέτρων – που σίγουρα επιτείνουν την οικονομική ασφυξία, την κρίση ρευστότητας και αποκλείουν κάθε προοπτική ανάπτυξης και εξόδου από την κρίση. Από τη στιγμή δε, που διαλύουν το παραγωγικό ιστό και ό,τι έμεινε όρθιο στην ελληνική οικονομία, το πρόβλημα θα επανέλθει δριμύτερο το προσεχές διάστημα.
Από την άλλη πλευρά ΟΧΙ σημαίνει ότι οδεύουμε προς άτακτη χρεοκοπία όπου το Grexit θα τεθεί εκ των πραγμάτων.
Και στη μια και στην άλλη περίπτωση η κυβέρνηση θα διατηρήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Έχοντας μεταφέρει την ευθύνη των αποφάσεων στο λαό, με ανανεωμένη πολιτική νομιμοποίηση θα μπορεί:
Σε περίπτωση του ΝΑΙ να ισχυριστεί ότι ο λαός ψήφισε τα νέα δυσβάστακτα μέτρα σε βάρος του, άρα ουδείς δικαιούται να διαμαρτύρεται. Μάλιστα θα μπορεί να κατηγορεί την αντιπολίτευση ότι υποστήριξε την παραμονή στο ευρώ με κάθε κόστος, άρα ούτε κι αυτή δικαιούται να διαμαρτύρεται.
Σε περίπτωση του ΟΧΙ η επιστροφή στην δραχμή θα γίνει με τη συγκατάβαση του λαού και πλέον η κυβέρνηση θα έχει όλη την ευχέρεια, απελευθερωμένη από την εποπτεία της ΕΕ, να διαχειριστεί την επόμενη μέρα εκτός ευρώ, (κατ’ ουσία κι εκτός ΕΕ) προχωρώντας σε πλήρη έλεγχο του κράτους, των ΜΜΕ και των τραπεζών. Είναι χαρακτηριστικό ότι θα μπορεί να ελέγξει και την Τράπεζα της Ελλάδας, τοποθετώντας στη θέση του Γιάννη Στουρνάρα Διοικητή της αρεσκείας της, καθώς πλέον η Κεντρική Τράπεζα θα έχει κόψει τους δεσμούς με την ΕΚΤ.
2. Δημοψήφισμα για ΝΑΙ ή ΟΧΙ στο ευρώ λογικά θα επακολουθήσει σε επόμενο χρόνο και στην περίπτωση αποτυχίας των μέτρων μετά το ΝΑΙ και αναπόφευκτα στην περίπτωση που ο λαός ψηφίσει ΟΧΙ.
3. Προκήρυξη πρόωρων εκλογών είναι ένα σενάριο με τις λιγότερες πιθανότητες. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη παράδοσης της εξουσίας από τον Αλέξη Τσίπρας, πόσο μάλλον που τώρα έχει την ευκαιρία να προχωρήσει στην υλοποίηση του σχεδίου εξόδου από το ευρώ, καθώς:
α. η κοινωνία είναι κουρασμένη και πεπεισμένη ότι η δυσχερής κατάσταση που έχει περιέλθει οφείλεται στην “κακή Ευρώπη”, τους “κακούς δανειστές” και το “διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα που μας έφερε ως εδώ”
β. η κοινωνία απογοητευμένη αναζητά την ελπίδα μιας νέας αρχής – η οποία πείθεται ότι μπορεί να επέλθει με την εθνική μας απομόνωση.
γ. ελάχιστοι γνωρίζουν και ακόμα λιγότεροι πείθονται για τις δραματικές επιπτώσεις που θα έχει η έξοδος της χώρας από το ευρώ. Στις όποιες προειδοποιήσεις εκφράζονται η κοινωνία είναι επιφυλακτική και πάντως όχι καχύποπτη για όσους υπόσχονται καλύτερες μέρες από τη στιγμή που υποτίθεται η χώρα θα κερδίσει την εθνική της ανεξαρτησία – όπως παραπλανητικά υπόσχονται οι υποστηρικτές της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα.
Το ερώτημα για την αντιπολίτευση είναι πως θα αντιδράσει σε περίπτωση προκήρυξης δημοψηφίσματος. Η μόνη ρεαλιστική αντίδραση είναι η στάση της αποχής με σκοπό την ακύρωση του δημοψηφίσματος. Η αντιπολίτευση θα πρέπει να πείσει τους πολίτες ότι πρόκειται για επικίνδυνο πολιτικό εμπαιγμό και πως η απάντηση σε αυτόν είναι να γυρίσει πίσω στην κυβέρνηση το μπαλάκι της ευθύνης.
Γενικότερα πάντως, το ερώτημα είναι αν οι πραγματικές ευρωπαϊκές, εκσυγχρονιστικές και μεταρρυθμιστικές δυνάμεις, είναι σε θέση να αποτρέψουν τους σχεδιασμούς του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος φαίνεται να ηγείται ενός ευρύτερου εθνικοσοσιαλιστικού, λαϊκιστικού μετώπου που ξεπερνά τα κομματικά όρια του ΣΥΡΙΖΑ και διαπερνά οριζόντια τις πολιτικές δυνάμεις. Για την ώρα κάτι τέτοιο δεν φαίνεται ορατό. Το μπλοκ των ευρωπαϊκών εκσυγχρονιστικών δυνάμεων, έναντι των δυνάμεων του ευρωσκεπτισμού και της συντήρησης είναι μάλλον μειοψηφικό και σίγουρα κατακερματισμένο. Κι όσο στον ορίζοντα δεν προβάλει διάθεση συνεννόησης και αναζήτησης ενός ηγέτη που θα τις εκφράσει ενιαία, τόσο ο Αλέξης Τσίπρας και οι υποστηρικτές του θα μπορούν ανενόχλητοι (και με τη “συγκατάβαση” του ελληνικού λαού) να προχωρούν στην υλοποίηση των σχεδίων τους.
* Το σκίτσο είναι του Θοδωρή Μακρή
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
