Οι δημοσκοπήσεις ανέκαθεν ελέγχονταν για την αξιοπιστία τους. Όχι γιατί οι δημοσκόποι δεν γνώριζαν να καταγράψουν αξιόπιστα τις τάσεις του εκλογικού σώματος. Αλλά κυρίως γιατί υπήρχε η αίσθηση των …κατά παραγγελία καταγραφών.
Η λογική είναι απλή. Οι εταιρίες δημοσκοπήσεων είναι εμπορικές επιχειρήσεις. Αναζητούν πελάτες και πληρώνονται από αυτούς. Αν καταφέρουν να κερδίσουν έναν πελάτη με σοβαρό συμβόλαιο, το βέβαιο είναι πως θα κάνουν τα αδύνατα δυνατά να τον κρατήσουν ικανοποιημένο. Στο κάτω κάτω, όπως σε όλη την αγορά, έτσι κι εδώ, ισχύει το “ό,τι θέλει ο πελάτης” ή “ο πελάτης έχει πάντα δίκιο”. Ή σχεδόν…
Το πρόβλημα λοιπόν προκύπτει στην περίπτωση που ο πελάτης δεν ικανοποιηθεί με τα ευρήματα μιας δημοσκόπησης – ή ακόμα χειρότερα τα παραγγείλει… Τότε ο επιχειρηματίας-δημοσκόπος βρίσκεται στο δίλημμα: Είτε να χάσει τον καλό πελάτη, αλλά να διαφυλάξει την αξιοπιστία του. Είτε να μη διακινδυνεύσει την απώλεια του πελάτη, (παράλληλα ακόμα και την επιβίωση της επιχείρησης του), και να συμβιβαστεί με τις αξιώσεις του, ετεροχρονίζοντας τον έλεγχο της αξιοπιστία του, με την επιβεβαίωση ή μη της πρόβλεψης.
Εδώ βρίσκεται το κλειδί. Η δημοσκόπηση δημιουργεί μια εικόνα και διαμορφώνει μια τάση. Πολλές φορές λοιπόν μια καταγεγραμμένη τάση, με την κατάλληλη επικοινωνιακή υποστήριξη λειτουργεί και ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Για να συμβεί όμως αυτό θα πρέπει ο πελάτης να ξέρει τι θέλει. Ακόμα περισσότερο και οι άλλοι πελάτες να ξέρουν τι θέλουν και η πλειονότητα τους να έχουν συμφωνήσει τι περίπου θέλουν. Έτσι και οι δημοσκόποι κάνουν καλύτερα και με …εξασφαλισμένη αξιοπιστία τη δουλειά τους.
Το πρόβλημα προκύπτει όταν ο πελάτης δεν ξέρει τι θέλει, ή όταν οι πελάτες αδυνατούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους, τι θέλουν. Σε αυτή την περίπτωση οι δημοσκόποι αφήνονται ανεπηρέαστοι να κάνουν τη δουλειά του, με αποτέλεσμα τα ευρήματα τους να παρουσιάζουν αποκλίσεις και αντιφάσεις. Κάπως έτσι δημιουργείται μια εικόνα σύγχυσης και αβεβαιότητας που αποτυπώνεται μεν στις προθέσεις του εκλογικού σώματος, αλλά ουσιαστικά αντικατοπτρίζει τα αντιτιθέμενα συμφέροντα των πελατών τους.
Κάτι τέτοιο είναι πολύ πιθανό να συμβαίνει σήμερα στη χώρα. Το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε διαδικασία μετάβασης κι ως εκ τούτου σύγχυσης. Αποτέλεσμα, οι διάφορες τάσεις που προκύπτουν να αναπτύσσουν αυτόνομα, ίσως και άναρχα, τη δυναμική τους, προκαλώντας μια κοινωνική όσμωση και μια κινητικότητα που δεν κατευθύνεται και δεν ελέγχεται με τους γνωστούς και …παραδοσιακούς τρόπους.
Όταν λοιπόν παραμονές εκλογές το πιο βέβαιο είναι πως τα πάντα είναι αβέβαια, εξίσου βέβαιο μάλλον είναι, πως κι οι δημοσκοπήσεις είναι αβέβαιες…
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
