Η Μελίνα Κριτσωτάκη επισημαίνει το πως ο πράσινος τρύγος (μια νέα επιδοτούμενη μέθοδος) με την οποία μπορεί να στηριχθεί ο οινικός κλάδος, σε μια περίοδο όπου η πανδημία έχει πλήξει παραγωγούς και αγορά.
Οι περισσότεροι γνωρίζουν για τον τρύγο των σταφυλιών πως πραγματοποιείται κατά τον Αύγουστο, ανάλογα με την περιοχή και την ποικιλία. Ωστόσο, οι οινοποιοί αλλά και οι οινόφιλοι ξέρουν και τον λεγόμενο “πράσινο τρύγο”.
Τι είναι αυτός ακριβώς; Αφορά μια σύγχρονη πρακτική για την παραγωγή κρασιών υψηλής ποιότητας. H οποία πραγματοποιείται μέσω της αφαίρεσης τσαμπιών όταν αυτά είναι ακόμη άγουρα. Με αυτό τον τρόπο το αμπέλι “αφιερώνει” όλη του την ενέργεια στην ωρίμανση και την ενίσχυση των τσαμπιών που θα απομείνουν. Αποτέλεσμα είναι η καλύτερη ωρίμανση. Kαι η συμπύκνωση όλων των γευστικών συστατικών σε λιγότερα σταφύλια τα οποία με σωστή οινοποίηση θα δώσουν εξαιρετικά κρασιά.
Τι είναι ο πράσινος τρύγος
Αν και στη Γαλλία είναι γνωστή αρκετά χρόνια σαν μέθοδος (vendange verte), στη χώρα μας μόλις για πρώτη φορά το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αποφάσισε να ενεργοποιήσει το συγκεκριμένο μέτρο με βάση το άρθρο 47 του Κανονισμού (ΕΕ) υπ΄αρ. 1308/2013. Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί στο σύνολο της χώρας. Στόχος η αποκατάσταση ισορροπίας μεταξύ της προσφοράς και ζήτησης στην αμπελοοινική αγορά. Έτσι θα αποφευχθεί η κρίση με στήριξη των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων.
Δικαιούχοι ήταν φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ομάδες και οργανώσεις παραγωγών που καλλιεργούν οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου, με μέγεθος αμπελώνα ίσο ή μεγαλύτερο των 30 στρεμμάτων. Προϋπόθεση τα εν λόγω πρόσωπα να είναι κάτοχοι αμπελοτεμαχίων τα οποία είναι εγγεγραμμένα στο Αμπελουργικό Μητρώο και να καλλιεργούν τις προβλεπόμενες ποικιλίες. Το συνολικό ύψος των διαθέσιμων κονδυλίων του προγράμματος της πρώιμης συγκομιδής για την περίοδο 2019-2020 καθορίζεται σύμφωνα με το “Εθνικό Πρόγραμμα στήριξης του αμπελοοινικού τομέα 2019-2023” σε 2.000.000 ευρώ.
Επιλέξιμες ποικιλίες
Σαββατιανό |
Μοσχάτο άσπρο |
Sauvignon Blanc |
Ροδίτης |
Merlot |
Μοσχάτο Αλεξανδρείας |
Aγιωργίτικο |
Κοτσιφάλι |
Chardonnay |
Λιάτικο |
Syrah |
Μαλαγουζιά |
Ξινόμαυρο |
Ρωμέικο |
Φιλέρι |
Ασύρτικο |
Μοσχοφίλερο |
Βηλάνα |
Μοσχάτο Αμβούργου |
Φωκιανό |
Σκιαδόπουλο |
Cabernet Sauvignon |
Μανδηλαριά |
Σουλτανίνα |
Όλα καλά, λοιπόν; Μάλλον όχι, αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις των οινοποιών. Παρόλο που το Υπουργείο ενεργοποίησε το μέτρο στο πλαίσιο άμβλυνσης των επιπτώσεων που προκαλεί η πανδημία του κορωνοϊού, μόνο βοηθητικό δεν κρίνεται. Τουλάχιστον σε ότι αφορά τους αμπελοκαλλιεργητές της Κρήτης. Αυτό γιατί δόθηκαν ελάχιστες μέρες για την υποβολή των αιτήσεων (έληξε 30/06/2020), με αρμόδιους φορείς και υπαλλήλους Ενώσεων να δηλώνουν ελλιπή ενημέρωση.
Επίσης, σύμφωνα με το Δίκτυο Οινοποιών Κρήτης, παρατηρείται μια προχειρότητα ως προς τις επιλέξιμες ποικιλίες (κάποιες ντόπιες έμειναν εκτός λίστας) αλλά και μια άνιση κατανομή ενισχύσεων/ποικιλία. Ενδεικτικό παράδειγμα ότι στην περίπτωση του Μοσχάτου Αμβούργου η ενίσχυση ανέρχεται σε 400 ευρώ/στρέμμα. Ενώ για το Λιάτικο (ντόπια Κρητική ποικιλία) σε 161 ευρώ/στρέμμα. Τα παραπάνω ώθησαν τον Πρόεδρο του Δικτύου, κ. Νίκο Δουλουφάκη, να αποστείλει επιστολή προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ζητώντας σχετικές διευκρινίσεις.
Οινικός κλάδος
O οινικός τομέας που έχει να προσφέρει ποιοτικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, και με εξαγωγικό προσανατολισμό, δεν χρειάζεται σπασμωδικές κινήσεις και βεβιασμένες αποφάσεις.
Απαιτούνται ουσιαστικά μέτρα. Μέτρα που να βασίζονται στις ανάγκες των παραγωγών κάθε Περιφέρειας της χώρας αναλογικά με τα τοπικά χαρακτηριστικά και τις ιδιαιτερότητες του κάθε μέρους.
Φέτος, με έναν νέο ιό σε έξαρση να “χτυπά” τόσο έντονα τον τουρισμό αναπόφευκτο είναι πως θα παρατηρηθούν μειώσεις σε καταναλώσεις και εμπόριο κρασιού, ιδίως στις τουριστικές περιοχές. Μέτρα οριζόντια θα κρίνονται, κάθε φορά, αναποτελεσματικά και με χαμηλές προσδοκίες επιτυχίας. Είναι δεδομένο πως όλοι ευελπιστούν σε μια καλύτερη και αποτελεσματικότερη απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Με γνώμονα όμως, τα πραγματικά δεδομένα της κάθε περιοχής. Διότι τα χρέη των παραγωγών συσσωρεύονται. Και με κλιματικές συνθήκες (ξαφνικές μπόρες και χαλαζοπτώσεις) δεν ευνοούν. Έτσι, μόνο ευοίωνο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί το προσεχές μέλλον.
Αποσυμφόρηση οινοποιιών
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προσπαθεί με ένα ακόμη μέτρο που αποφασίστηκε από τον υπουργό κ. Μάκη Βορίδη, μετά από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 24 Ιουνίου με την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ). Αυτό της αποστάξεως κρίσης. Στόχος η διάθεση αποθεμάτων οίνου για την παραγωγή αλκοόλης για υγειονομικούς σκοπούς (στο πλαίσιο των μέτρων κατά του COVID-19) και η αποσυμφόρηση των οινοποιιών ενόψει της έναρξης της νέας αμπελουργικής περιόδου με επακόλουθο τη βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων των οινοπαραγωγών. Το συνολικό ύψος του προϋπολογισμού για την χρηματοδότηση του προγράμματος ανέρχεται στα 25 εκατ. ευρώ, με δικαιούχους παραγωγούς σε όλη τη χώρα και για όλες τις κατηγορίες του οίνου.
Επαρκεί, όμως, η απόσταξη; Αδιάθετες ποσότητες υπάρχουν αρκετές. Κάποιοι οινοποιοί έχουν στα βαρέλια τους κιλά ακόμη και από τη σοδειά του 2018. Και όλες να δοθούν για απόσταξη το πρόβλημα, μάλλον, απλά θα μπει “κάτω από το χαλί”. Αυτό γιατί τα έξοδα συντήρησης των προϊόντων παραμένουν ίδια και τα χρέη προς τράπεζες και τρίτους ακολουθούν ανοδική πορεία. Τι μπορεί να γίνει στο δια ταύτα; Καλύτερη και ουσιαστικότερη αντιμετώπιση του κλάδου με καταγραφή των πραγματικών προβλημάτων, σύμφωνα με τους οινοποιούς.