ΣΤΗ ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ “ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ” ΚΙ Η ΡΥΘΜΙΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΗΜΙΥΠΑΙΘΡΙΟΥΣ
ΔΙΑΙΩΝΙΖΕΤΑΙ Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΣΙΑΣ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΜΕ “ΡΕΑΛΙΣΜΟ” Ο ΣΟΥΦΛΙΑΣ ΕΓΚΑΤΕΛΕΙΨΕ ΤΟ ΙΔΕΟΛΟΓΗΜΑ ΤΟΥ ΟΤΙ “Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ”. ΠΑΡΑΔΕΧΘΗΚΕ ΚΥΝΙΚΑ ΟΤΙ “ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΖΕΨΟΥΜΕ ΧΡΗΜΑΤΑ”…
Κρατάει χρόνια αυτή η κολόνια…
Προ ετών ο αείμνηστος Αντώνης Τρίτσης επιχείρησε να βάλει μια τάξη στην αυθαιρεσία των εκτός σχεδίου κατοικιών.
Το πρόβλημα είχε δυο πτυχές: Η διαχείριση της έως τότε παρανομίας και η αντιμετώπιση των αιτιών που προκαλούσαν την παρανομία.
Για το πρώτο, η λύση ήταν απλή. «Αν το δηλώσεις μπορείς να το σώσεις», ήταν το διαφημιστικό μήνυμα που έμεινε στην ιστορία. Η λογική του Αντώνη Τρίτση ήταν απλή. Δεν μπορούσε να μείνει στο παρελθόν. Έπρεπε να προχωρήσει γρήγορα μπροστά. Υπήρχε σοβαρός κίνδυνος η παρανομία να γίνει «νόμος» και το πρόβλημα να διαιωνίζεται επ’ αόριστον. Με αυτή τη διαδικασία η Πολιτεία μπορούσε να καταγράψει άμεσα τις αυθαίρετες κατοικίες, ώστε να τις εντάξει σε ένα ευρύτερο πολεοδομικό σχεδιασμό. Το μέτρο δεν είχε εισπρακτικό χαρακτήρα. Δεν είχε σκοπό να νομιμοποιήσει την παρανομία. Ήταν καθαρά πρακτικό για να διευκολύνει το επόμενο και σημαντικότερο βήμα.
Το δεύτερο βήμα ήταν και το δυσκολότερο. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός. Όχι γιατί η Ελλάδα δεν διαθέτει ικανούς πολεοδόμους για να φτιάξουν τα ρυθμιστικά των πόλεων. Αλλά γιατί απλώς δεν υπάρχει πολιτική βούληση για να τους επιτραπεί να κάνουν τη δουλειά τους.
Ο Αντώνης Τρίτσης το γνώριζε. Κι εκεί έδωσε τη μεγάλη μάχη. Να πείσει την κοινωνία ότι η οικοδομική δραστηριότητα δεν μπορεί να στηρίζεται στη παρανομία και δεν μπορεί να γίνεται σε βάρος του περιβάλλοντος και της αισθητικής των πόλεων. Να πείσει πως όλοι και κυρίως οι μελλοντικές γενιές είχαν πολλά να κερδίσουν (και οικονομικά) αν η οικιστική ανάπτυξη γινόταν βάση σχεδίου με σεβασμό στο περιβάλλον.
Δεν το κατάφερε. Το παρασιτικό σύστημα γύρω απ’ το «εκτός σχεδίου» αποδείχθηκε ισχυρότερο. Έγινε ο «πυλώνας» της – κατά τα άλλα στρεβλής – οικονομικής ανάπτυξης στην Ελλάδα.
Αυτό το παρασιτικό σύστημα εξακολουθεί και σήμερα να δρα. Το βλέπουμε παντού γύρω μας. Είναι υπαρκτό και συντηρείται από όλους τους πολίτες ανεξαιρέτως, με μικρή ή μεγάλη οικολογική συνείδηση. Συντηρείται από όλους όσους αγόρασαν οικόπεδα που πριν το δάσος που νομιμοποιήθηκε αφού πρώτα κάηκε κι εν συνεχεία καταπατήθηκε. Συντηρείται από όλους που αγόρασαν το δικό τους σπίτι πληρώνοντας στο εργολάβο και τον ημιυπαίθριο χώρο. Συντηρείται από όλους που έδωσαν κάτι παραπάνω στον υπάλληλο της πολεοδομίας για να προχωρήσει γρήγορα την υπόθεσή τους.
Ο φόβος του Αντώνη Τρίτση έγινε πραγματικότητα. Η παρανομία έγινε «νόμος».
Ο σημερινός διάδοχός του, είναι από τους πολιτικούς που υποτίθεται θεωρούν πως «η πολιτική έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα». Τι είδους όμως «παιδεία» προσφέρει στους πολίτες ο Γιώργος Σουφλιάς όταν προωθεί ρύθμιση με την οποία ουσιαστικά (ανα)τροφοδοτεί την παρανομία. «Ας είμαστε ρεαλιστές. Πρέπει να μαζέψουμε χρήματα», παραδέχθηκε. Μια δικαιολογία μικρής αξίας για να… εξαγοράσει την μεγάλη αξία του ιδεολογήματος του, τελικά…
Είναι προφανές ότι το μέτρο για τη «νομιμοποίηση» των ημιυπαίθριων χώρων αποτελεί εκβιασμό προς τους ιδιοκτήτες.
Είναι προφανές ότι έχει καθαρά εισπρακτικό χαρακτήρα.
Είναι προφανές ότι δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα.
Είναι προφανές ότι κρατά σε ομηρία τους ιδιοκτήτες, που καλούνται να πληρώσουν για να αποφύγουν τους ελέγχους (που ούτως ή άλλως δεν έχει τη δυνατότητα να κάνει η Πολιτεία), αλλά που μελλοντικά κινδυνεύουν να υποστούν νέες κυρώσεις για αυθαίρετες κατασκευές.
Το σημαντικότερο όμως είναι συνεχίζει να εκπαιδεύει τους πολίτες σε μια λογική που κόστισε και κοστίζει περισσότερα στον τόπο και στις επόμενες γενιές, από το προσδοκώμενο όφελος που θα έχει το κράτος για να καλύψει τις μαύρες τρύπες του Προϋπολογισμού, των εργολάβων που θα συνεχίσουν να κατασκευάζουν σπίτια με παρανομίες και τους πολίτες που θα σπεύδουν να τα αγοράσουν…
Με αυτή την αντίληψη όμως, όσα και να πληρώσουμε, τον τόπο δε θα τον σώσουμε…
Αναλυτικά τα μέτρα που ανακοινώθηκαν:
* Τέλος ίσο με το 10% της αξίας του κλειστού χώρου, όπως αυτή υπολογίζεται με βάση την επιφάνεια του δαπέδου του χώρου επί την τιμή ζώνης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του ΥΠΟΙΟ.
* Δηλαδή αν ο κλεισμένος ημιυπαίθριος είναι 10 τ.μ. και η αντικειμενική αξία στην περιοχή της οικοδομής είναι 1.800 ευρώ ανά τ.μ., τότε ο ενδιαφερόμενος θα κληθεί να πληρώσει εφάπαξ τέλος 1.800 ευρώ.
* Η ρύθμιση ισχύει για όλες τις οικοδομές για τις οποίες εκδόθηκε οικοδομική άδεια ως και σήμερα, 2 Ιουλίου 2009.
* Οσοι έχουν κλεισμένους ημιυπαίθριους ή έχουν υπέργειους και υπόγειους χώρους που άλλαξαν χρήση και αντί για αποθήκες ή χώρους στάθμευσης χρησιμοποιούνται ως κατοικίες, πρέπει να υποβάλουν αίτηση προς την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, η οποία θα συνοδεύεται από:
* Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 εις διπλούν, στην οποία εκτός από τα ατομικά στοιχεία, τον ΑΦΜ και τη ΔΟΥ φορολογίας του ιδιοκτήτη, περιλαμβάνεται συνοπτική περιγραφή του χώρου, το εμβαδόν του δαπέδου του χώρου, η χρήση, ο αριθμός της οικοδομικής άδειας και ο χρόνος έκδοσής της. Η δήλωση συνοδεύεται από κάτοψη του ορόφου στην οποία αποτυπώνεται ο ημιυπαίθριος χώρος.
* Παράβολο Δημοσίου Ταμείου ύψους 250 ευρώ για τους ημιυπαίθριους και 350 ευρώ για τους άλλους χώρους, το οποίο συμψηφίζεται με την εφάπαξ εισφορά.
* Τα δικαιολογητικά αυτά μπορούν να υποβληθούν είτε απευθείας στην Πολεοδομική Υπηρεσία εντός έξι (6) μηνών από την ισχύ του νόμου, είτε με συστημένη επιστολή εντός τεσσάρων (4) μηνών από την ισχύ του νόμου.
* Εφόσον ο φάκελος είναι πλήρης, η Πολεοδομική Υπηρεσία θα υπολογίσει το ακριβές ποσόν της εισφοράς και θα στείλει ειδικό έντυπο εντός 40 ημερών. Η εισφορά καταβάλλεται στο Δημόσιο Ταμείο εντός ενός έτους από την ισχύ του νόμου, ολόκληρη ή σε τρεις (3) ισόποσες δόσεις. Σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης της εισφοράς παρέχεται έκπτωση 10%.
* Αν χρησιμοποιηθεί μηχανικός για την κατάρτιση του φακέλου, η αμοιβή του δεν θα υπερβαίνει το 20% επί της ελαχίστης αμοιβής μελέτης που ισχύει κατά την έκδοση οικοδομικών αδειών.
* Μετά την υποβολή των δικαιολογητικών αναστέλλεται κάθε διαδικασία επιβολής κυρώσεων.
Για την αποτροπή παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον, η νομοθετική ρύθμιση προβλέπει ότι οι ημιυπαίθριοι θα κατανέμονται αναλογικά ανά όροφο και θα αποτελούν το 15% της οικοδομής, αντί του 20% που ισχύει τώρα, ενώ το βάθος τους θα είναι 1,80 μ. ώστε να μην μπορεί να μετατραπεί σε αυτόνομο δωμάτιο. Τα υπόγεια στις εκτός σχεδίου περιοχές θα υπολογίζονται στον συντελεστή δόμησης.
Στις εντός σχεδίου περιοχές, οι υπόγειοι χώροι θα έχουν οροφή όχι άνω του 0,80 μ., αντί του 1,5 μ. που ισχύει τώρα, και ως εκ τούτου δεν θα προσφέρονται για αλλαγή χρήσης. Οι ισόγειοι χώροι στάθμευσης θα υπολογίζονται πλέον στον συντελεστή δόμησης.