Η Ελλάδα είναι μια ανορθόδοξη χώρα με ανορθόδοξο οικονομικό μοντέλο. Αυτό είναι που συγκροτεί το “ελληνικό παράδοξο” που συνεχίζει να εκπλήσσει τη διεθνή κοινότητα.
Τρανταχτό παράδειγμα το γεγονός ότι μετά από εφτά χρόνια διαρκούς ύφεσης ακόμα δεν έχει ανοίξει μύτη. Η περίφημη κοινωνική σταθερότητα έχει διασφαλιστεί. Οι δρόμοι δεν κάηκαν, ντου σε υπεραγορές και τράπεζες δεν έχουν γίνει, κυβερνώντες δεν έχουν αποχωρήσει με ελικόπτερο, εμφύλιο πόλεμος δεν έχει ξεσπάσει.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτό οφείλεται στην …υψηλή τεχνολογία του πολιτικού συστήματος. Κι όμως, μπορεί να καταλογίζονται τα μύρια όσα στους πολιτικούς, πλην όμως οφείλει κανείς να τους αναγνωρίσει μοναδική μαεστρία στην διαχείριση των κοινωνικών εντάσεων που σε άλλες περιπτώσεις, σε άλλες χώρες, θα είχαν προσλάβει τη μορφή χιονοστιβάδας με απρόβλεπτες συνέπειες. Κι όμως εδώ, τα πάντα συμβαίνουν αλλά μοιάζει σαν να μη συμβαίνει τίποτα…
Ωστόσο, η υψηλή εξειδίκευση των πολιτικών στελεχών στο ιδιότυπο παιχνίδι της εγχώριας διαπλοκής που συγκροτείται από το κράτος, τη δικαιοσύνη, τις συντεχνίες, τα ΜΜΕ, την Εκκλησία, και την ντόπια ολιγαρχία δεν θα αρκούσε να συγκρατήσει τις όποιες κοινωνικές αν η ελληνική κοινωνία είχε στερέψει από αίμα. Αν δεν κυκλοφορούσε το μαύρο χρήμα, αν η μεγάλη μάζα των πολιτών βιώνει την απόλυτη φτώχεια και ανέχεια – μια πραγματική ανθρωπιστική καταστροφή. Προφανώς, παρά τη τεράστια εσωτερική υποτίμηση, παρά τη ραγδαία πτώση του βιοτικού επιπέδου (κυρίως στο επίπεδο της υπερκατανάλωσης) υπάρχει ακόμα μαύρο λίπος (συνέπεια του πρότερου παρασιτισμού της ελληνικής οικονομίας) για να εξασφαλίζει τη στοιχειώδη επιβίωση του πληθυσμού σε βαθμό που να λειτουργεί αποτρεπτικά στην εκδήλωση ακραίων κοινωνικών φαινομένων.
Το θέμα φέρνει στην επιφάνεια η συζήτηση σχετικά με τη διατήρηση των κεφαλαιακών ελέγχων και την άτυπη επικράτηση παράλληλου νομίσματος. Η επίσημη θέση είναι πως μέσω αυτών θα παταχθεί η φοροδιαφυγή. Είναι μια θέση που αποτυπώνει ένα μέρος της αλήθειας. Πράγματι, από τη στιγμή που οι συναλλαγές θα γίνονται με πλαστικό χρήμα θα ελέγχονται κιόλας. Πράγματι, όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα να τις αποφύγουν (κυρίως συνταξιούχοι και δημόσιοι υπάλληλοι, δηλαδή που πληρώνονται από τα ανύπαρκτα κεφάλαια του χρεοκοπημένου κράτους) θα ελέγχονται πλήρως. Πλην όμως ο φορολογικός έλεγχος αυτών των κατηγοριών πολιτών ήταν ανέκαθεν ευκολότερος για ένα κράτος με ελλειπή φοροελεγκτικό μηχανισμό…
[quote text_size=”small”]
Ωστόσο, η πάταξη της φοροδιαφυγής είναι το πρόσχημα. Η ουσία είναι πως το απόθεμα καταθέσεων που λογιστικά παραμένει εγκλωβισμένο στις τράπεζες (οι κεφαλαιακοί έλεγχοι δεν επιτρέπουν μεταφορά χρημάτων στο εξωτερικό για επενδύσεις, επιχειρηματική δραστηριότητα, ή καταθέσεις σε ξένες τράπεζες), επιτρέπουν στις ελληνικές τράπεζες να σταθούν όρθιες, παραμένοντας ενεργές στο παιχνίδι της επικείμενης ανακεφαλαιοποίησης τους. Αυτό, έστω και πρόσκαιρα, εξασφαλίζει αφενός την ύπαρξη του τραπεζικού συστήματος και αφετέρου την αποτροπή κουρέματος καταθέσεων.
[/quote]
Είναι αληθές πως αν δεν είχαν επιβληθεί τα capital controls οι ελληνικές τράπεζες θα είχαν καταρρεύσει και οι εγκλωβισμένοι καταθέτες θα είχαν χάσει τα χρήματα τους. Τώρα μπορεί μεν να έχουν σοβαρούς περιορισμούς στη διαχείριση των χρημάτων τους, πλην όμως ακόμα έχουν τα χρήματα τους, έστω και λογιστικά, ευελπιστώντας στην ανάκαμψη της οικονομίας για να επανακτήσουν την πλήρη πρόσβαση τους σε αυτά. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία και σε κάθε περίπτωση συγκρατεί ακραίες συμπεριφορές…
Είναι επίσης αληθές ότι η αναγκαστική χρήση πλαστικού χρήματος έναντι μετρητών, καθιστά δυσεύρετο και άρα ακριβότερο το μετρητό. Πράγματι αυτό ευνοεί όσους διαθέτουν πολύτιμα χαρτονομίσματα. Πράγματι, όλοι αυτοί μπορούν να επιβάλλουν τους όρους τους σε πολλές συναλλαγές τους, απαιτώντας τεράστιο ποσοστό έκπτωσης σε αγαθά και υπηρεσίες που σε περίπτωση καταβολής με πλαστικό χρήμα, ο προμηθευτής ή ελεύθερος επαγγελματίας θα ήταν υπόχρεος να καταβάλει το 60-80% στο κράτος υπό τη μορφή φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ, εισφορών κοκ. Πράγματι, όλοι οι συναλλασσόμενοι με μετρητά θα μπορούν να φοροδιαφεύγουν. Πράγματι, ουδείς εξ αυτών έχει συμφέρον να επιστρέψει ζεστό χρήμα στις τράπεζες. Και πράγματι το μαύρο χρήμα θα είναι και πάλι ο Βασιλιάς που θα συντηρεί την αγορά, όσο δηλαδή τη συντηρεί από τότε που ξεκίνησε η κρίση μέχρι σήμερα.
[quote text_size=”small”]
Πάνω λοιπόν σε αυτό το παράδοξο στηρίζεται, είτε το θέλουμε είτε όχι, η ανορθόδοξη ελληνική οικονομία και της επιτρέπει για κάμποσο καιρό ακόμα να στέκεται. Διότι, πλέον με την πραγματική αξία του μετρητού να αυξάνεται δραματικά σε σχέση με το λογιστικό ευρώ, τα 40 δισ.€ σε χαρτονομίσματα που βρίσκονται σε στρώματα και κήπους και τα άλλα 80 δισ.€ που απέδρασαν σε καταθέσεις του εξωτερικού, έχουν πλέον αρκετά κίνητρα να ξαναμπούν στην αγορά και να την αιμοδοτήσουν…
[/quote]
Ή τουλάχιστον αυτό ελπίζουν όσοι πιστεύουν (χωρίς να το ομολογούν δημοσίως) στις αθέατες “εύνοιες” των capital controls.
Το ερώτημα είναι πάντα για πόσο ακόμα καιρό θα συντηρείται το ελληνικό παράδοξο; Όμως αργά ή γρήγορα (ο χρόνος είναι πάντα κάτι το σχετικό…) θα υπάρξει απάντηση και σε αυτό το ερώτημα…
Το σκίτσο είναι του Θοδωρή Μακρή
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
