Αν το πέρασμα του Δημήτρη Δασκαλόπουλου από την προεδρεία του ΣΕΒ απέπνεε μια αίσθηση “επαναστατικότητας”, αυτή δεν αφορά στην δήθεν “συμπάθεια” του προς το ΣΥΡΙΖΑ – όπως όψιμα αναδείχθηκε… – αλλά στην πρωτοβουλία του για τη συγγραφή ενός εθνικού αναπτυξιακού αφηγήματος που θα παρακινούσε πολιτική ηγεσία, οικονομική ελίτ και ελληνική κοινωνία να συμφωνήσουν και υλοποιήσουν από κοινού την αλλαγή του ελληνικού αναπτυξιακού μοντέλου από την κατανάλωση (με δανεικά) και την παροχή υπηρεσιών, στην βιομηχανική και αγροτική παραγωγή…
Ο επί οκτώ συναπτά έτη Πρόεδρος, θεωρούσε πως ο ΣΕΒ, ως κυρίαρχος θεσμικός παράγοντας της ελληνικής οικονομίας, ήταν ο …καθ’ ύλην αρμόδιος φορέας να πρωτοστατήσει στο διάλογο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Άνθρωπος της βιομηχανίας ο ίδιος, έθεσε ως πρόταγμα της θητείας του την αναγέννηση της παραγωγικής βάσης της χώρας. “Η οικονομία του παρασιτισμού και της αρπαχτής πρέπει να αντικατασταθεί από σίδερα, τσιμέντο και φουγάρα, ώστε να δημιουργήσει δουλειές, παραγωγή και προκοπή”, έγραφε σε άρθρο στο new-Deal, ενώ πολύ συχνά υποστήριζε πως οικονομίες που στηρίζονται αποκλειστικά στις υπηρεσίες είναι ευάλωτες σε διεθνείς κρίσεις. “Καλός ο τουρισμός, αλλά δεν είναι βιομηχανία. Πόσο μάλλον βαριά…” συνήθιζε να λέει σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες του και επικαλούνταν το παράδειγμα της Αιγύπτου και της Ουκρανίας για να τονίσει πόσο επισφαλής είναι η αποκλειστική επένδυση στον τουρισμό. “Κάτι να πάει στραβά στην περιοχή οι τουρίστες δεν θα έρθουν και χωρίς αυτούς δεν θα έρθει ούτε συνάλλαγμα. Οι μηχανές όμως δεν είναι τουρίστες για να πηγαινο-έρχονται…” έλεγε χαρακτηριστικά.
Η “βελούδινη επανάσταση” στο ΣΕΒ
Για να υλοποιήσει το όραμα της νέας …βιομηχανικής επανάστασης στην Ελλάδα, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος έπρεπε να χρησιμοποιήσει το κατάλληλο όχημα. Κι αυτό δεν ήταν άλλο από τον ΣΕΒ. Όμως κι αυτό το όχημα χρειαζόταν επιδιορθώσεις. Έπρεπε να επιχειρηθεί μια “βελούδινη επανάσταση”, ώστε να αποκατασταθεί και αναδειχθεί ο θεσμικός ρόλος του Συνδέσμου και να καταστεί ισότιμος και αξιόπιστος συνομιλητής, τόσο με την κυβέρνηση όσο και με τους κοινωνικούς εταίρους.
Μια τέτοια επιχείρηση προϋπέθετε ριζική αναμόρφωση της εικόνας του ΣΕΒ.
[quote text_size=”small”]
Η …σοσιαλιστική, συνδικαλιστική ρητορική εμφάνιζε τον ΣΕΒ ως ένα “κλειστό κλαμπ” βαθύπλουτων επιχειρηματιών, που με την οικονομική τους ισχύ υποστήριζαν συντηρητικές (κατά κύριο λόγο) κυβερνήσεις για να επηρεάζουν πολιτικές και οικονομικές αποφάσεις που ευνοούν συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα. Το στερεότυπο έπρεπε να εκλείψει.
[/quote]
Ο ΣΕΒ έπρεπε να ανακτήσει το παραδοσιακό ρόλο του μπροστάρη της παραγωγικής συγκρότησης της χώρας και όχι το εργαλείο προώθησης μεμονωμένων επιχειρηματικών επιδιώξεων.
Η πολιτική χειραφέτηση του ΣΕΒ
Από την πρώτη στιγμή ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος επεδίωξε την πολιτική χειραφέτηση του ΣΕΒ, θέτοντας τα προτάγματα της σύγχρονης εποχής και αναδεικνύοντας τα δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας συνολικά.
[quote text_size=”small”]
Για αυτό δεν έδειχνε ενθουσιασμό σε πρωτοβουλίες που θα εμφάνιζαν το ΣΕΒ ως διαμεσολαβητή για την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων και εναντιώθηκε σε επιλογές που θα τον εμφάνιζαν ως “υπουργείου Βιομηχανίας”, με τον Πρόεδρο του σε ρόλο άτυπου υπουργού Βιομηχανίας να λειτουργεί πότε ως “λαγός” αντικοινωνικών κυβερνητικών αποφάσεων και πότε ως ασπίδα προστασίας αντεργατικών πολιτικών επιλογών.
[/quote]
Αυτός, εξάλλου, ήταν κι ο βασικός λόγος της έντονης αντίδρασης του έναντι μιας αόριστης καταγγελίας του Ευάγγελου Βενιζέλου, ότι ήταν ο ΣΕΒ που υπέδειξε στην Τρόικα την δραστική μείωση του εργασιακού κόστους και την ανάγκη επιβολής μιας νέας νομοθεσίας που θα άνοιγε το δρόμο των μαζικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα. Διότι, ακόμα κι αν υπήρχαν βάσιμες υποψίες πως ορισμένα μέλη του ΣΕΒ μπορεί και να ήταν θιασώτες μιας τέτοιας αντίληψης, αυτό σε καμία περίπτωση δεν εξέφραζε τον Πρόεδρο και την πλειονότητα των μελών του. Το αντίθετο.
Γέννημα θρέμμα της βιομηχανίας, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος είχε εμπεδώσει πλήρως πως η επιτυχία μιας επιχείρησης εδράζεται στο βαθμό αμοιβαίας εμπιστοσύνης εργοδοσίας και εργαζομένων και στο αίσθημα ασφάλειας που προσφέρει σε κάθε εργαζόμενο μια επιχείρηση – η αίσθηση πως ανήκει σε μια οικογένεια.
[quote text_size=”small”]
Πολύ περισσότερο ήταν βαθιά πεπεισμένος πως η ανάπτυξη της χώρας δεν θα μπορούσε να προέλθει με την κοινωνία να ενοχοποιεί την επιχειρηματικότητα και με τους εργαζόμενους απέναντι στις επιχειρήσεις.
[/quote]
Το αντίθετο, η δημιουργία (νέου) πλούτου και (νέων) θέσεων εργασίας επιτυγχάνεται με τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις ενωμένους και συντεταγμένους στο κοινό στόχο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
Υιοθετώντας μια περισσότερο πολιτική, παρά στενά συντεχνιακή, στάση, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος κατάφερε να εξασφαλίσει στο εσωτερικό του ΣΕΒ, αν όχι την υποστήριξη, αλλά πάντως την κατανόηση και σίγουρα την ανοχή, της πλειονότητας των παραδοσιακών επιχειρήσεων που είχαν υιοθετήσει, με επιτυχή αποτελέσματα, το “οικογενειακό μοντέλο” διοίκησης και άρα ήταν σε θέση να εκτιμήσουν τη σημασία και τη δυναμική της πολιτικής του.
Το “κοινωνικό πρόσωπο” του ΣΕΒ
Από την άλλη πλευρά, αναδεικνύοντας τα δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, όπως, η πολυνομοθεσία, η καθυστέρηση απονομής Δικαιοσύνης, η φορολογική αστάθεια, το υψηλό ενεργειακό κόστος και το υψηλό κόστος δανεισμού της χώρας, τα οποία συνολικά δημιουργούν ένα αντι-επενδυτικό περιβάλλον.
[quote text_size=”small”]
Υπερασπιζόμενος μάλιστα σθεναρά την άποψη πως οι περικοπές μισθών ή οι (αναγκαστικές) απολύσεις, είναι η ύστατη καταφυγή για την επιβίωση μιας επιχείρησης, επιχείρησε να αναδείξει το “κοινωνικό πρόσωπο” του ΣΕΒ, αποκαθιστώντας σταδιακά την αξιοπιστία του ως έμπιστου συνομιλητή στο πλαίσιο του “κοινωνικού διαλόγου”.
[/quote]
Το αποτέλεσμα ήταν απτό. Διασφαλίστηκε η κοινωνική ειρήνη στους δύσκολους καιρούς της οικονομικής ύφεσης.
Δημιουργώντας ένα “κύκλο εμπιστοσύνης” με τους κοινωνικούς φορείς, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος μπορούσε πλέον να επικρίνει το πολιτικό σύστημα που δίσταζε στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων για την επίλυση των δομικών προβλημάτων με αποτέλεσμα την αδυναμία των επιχειρήσεων να διατηρήσουν το προσωπικό τους και να αποτρέψουν την καταρράκωση της αξίας τους. “Εμείς, στο χώρο της ιδιωτικής οικονομίας, βιώνουμε την καταστροφή του παραγωγικού ιστού της χώρας, επειδή χρεοκόπησε ο δημόσιος τομέας”, έλεγε στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ τον Απρίλιο του 2012. “…Εμείς, περισσότερο από κάθε άλλον, και φόρους πληρώσαμε και εισφορές καταβάλαμε με συνέπεια. Διατηρήσαμε θέσεις εργασίας μέσα στη λαίλαπα της ύφεσης. Στηρίξαμε, όσο μπορούσαμε, την προσπάθεια για τη διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής”.
Όχι μόνο καταγγελίες, αλλά και προτάσεις
Ωστόσο, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος δεν περιορίστηκε σε καταγγελίες για τις ευθύνες του πελατειακού πολιτικού συστήματος ούτε μόνο στην ανάδειξη των δομικών προβλημάτων. Βοήθησε το διστακτικό πολιτικό σύστημα να προτάξει το ζήτημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
[quote text_size=”small”]
Στο ερώτημα ποιο “εθνικό σχέδιο” έδωσε μια συγκροτημένη απάντηση με την έκθεση της McKinsey (την οποία φημολογείται πλήρωσε από την τσέπη του). Γρήγορα, ένα μέρος του πολιτικού συστήματος αντιλήφθηκε την σημασία του αναπτυξιακού αφηγήματος και άρχισε να το υιοθετεί.
[/quote]
Σήμερα το περίφημα εθνικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης έχει γίνει ψωμοτύρι για τους πολιτικούς και αγωνιώδη αναμονή για την κοινωνία. Το ερώτημα πλέον της συγκυρίας είναι ποιος θα το καταρτίσει εξασφαλίζοντας τη μέγιστη πολιτική και κοινωνική συναίνεση και ποιος επιτέλους θα το υλοποιήσει.
Τα εμπόδια…
Απάντηση στο ερώτημα ακόμα δεν υπάρχει. Διότι προφανώς υπάρχουν ακόμα δυνάμεις εντός και εκτός του ΣΕΒ που δεν είδαν με καλό μάτι τις πρωτοβουλίες του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, ή δεν κατανόησαν την πολιτική στόχευση του εγχειρήματος του. Αδυνατώντας να δουν τη “μεγάλη εικόνα” έβλεπαν το δάκτυλο που τους την έδειχνε.
[quote text_size=”small”]
Κι η μεγάλη εικόνα ήταν και παραμένει η εγγενής και διαχρονική αδυναμία της επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ της χώρας να λειτουργήσουν εθνικά, ως μια “πεφωτισμένη μεγαλοαστική τάξη”, που θα ηγηθεί μιας πατριωτικής προσπάθειας που θα απαλλάξει συνολικά την ελληνική οικονομία από τα δεσμά της για να απελευθερωθεί η έμφυτη δημιουργικότητα των Ελλήνων.
[/quote]
…της εγχώριας διαπλοκής…
Προφανώς, μια τέτοιου είδους απαλλαγή προϋποθέτει την άρση της προνομιακής μεταχείρισης ορισμένων επιχειρηματιών από την πολιτική εξουσία που ως γνωστό συνθέτει τον φαύλο κύκλο της εγχώριας διαπλοκής. Διόλου τυχαία λοιπόν με νόημα, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος υπενθύμιζε σε κάθε ευκαιρία ότι “δεν διεκδικώ δουλειές του Δημοσίου…” και “δεν υπήρξα ποτέ “κρατικοδίαιτος επιχειρηματίας”” για να υποστηρίξει τη πάγια θέση του “πως τα πρόσωπα (οφείλουν) να υπηρετούν τους θεσμούς και όχι οι θεσμοί τα πρόσωπα”… Έτσι λοιπόν μπορούσε με μεγαλύτερη άνεση να καταγγέλλει “τα πελατειακά κυκλώματα, τα κρατικοδίαιτα συμφέροντα, τους κομματικούς στρατούς των βολεμένων”.
Οι …ενοχλητικές παρεμβάσεις του βρήκαν απάντηση σε πικρόχολα σχόλια που ακούγονταν σε πολιτικούς και επιχειρηματικούς κύκλους. “Ο Δασκαλόπουλος μιλάει εκ του ασφαλούς, αφού πούλησε την επιχείρηση του και τώρα κάθεται πάνω στα μετρητά του”, ήταν η μόνιμη επωδός την οποία όμως αντιμετώπιζε με χιούμορ: “Κάποιοι ενοχλούνται που πούλησα έγκαιρα και σε ψηλή τιμή” αντέτεινε, υπενθυμίζοντας το …κουσούρι των Ελλήνων να κοιτάνε την κατσίκα του γείτονα…
Η αλήθεια πάντως είναι πως ανεξαρτήτως της έλλειψης βιομηχανικής δραστηριότητας (αφού πρόλαβε και πούλησε τη ΔΕΛΤΑ στον Ανδρέα Βγενόπουλο όταν τα σύννεφα της κρίσης ήταν μακριά και η αποτίμηση της εταιρίας ακόμα ψηλή), ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος έχει επενδύσει ουκ ολίγα κεφάλαια (μέσω συμμετοχών) σε επιλεγμένες επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων, ενώ είχε αγοράσει και ομόλογα του ελληνικού δημοσίου σε μια συμβολική κίνηση στήριξης και εμπιστοσύνης της ελληνικής οικονομίας – επιλογή η οποία τελικά του στοίχισε ακριβά… Συνεπώς, ήταν κι αυτός χαμένος από την κρίση και είχε κάθε λόγο να ενδιαφέρεται για την συνολικά ανάταξη της ελληνικής οικονομίας.
[quote text_size=”small”]
Μπορεί λοιπόν η έλλειψη βιομηχανικής δραστηριότητας να εμφανίζονταν ως μειονέκτημα για κάθε κακόπιστο, πλην όμως ήταν το πλεονέκτημα για να προωθεί την πολιτική χειραφέτηση του ΣΕΒ, καθώς ουδείς μπορούσε να τους καταλογίσει ιδιοτέλεια και προσωπικό συμφέρον.
[/quote]
Για αυτό και όταν αποφαίνονταν πως η “γνήσια μεταρρυθμιστική βούληση… συκοφαντήθηκε ως έξωθεν επιβολή και “νέα κατοχή” από τον υπερδεξιό και υπεραριστερό λαϊκισμό. Εφαρμόστηκε κατά τρόπο κοινωνικά άδικα και οικονομικά αποτυχημένο. Υπονομεύθηκε πολιτικά και ηθικά”, ο λόγος του είχε πολιτική αξιοπιστία…
…και του πελατειακού πολιτικού συστήματος
Η συνολική στάση του Δημήτρη Δασκαλόπουλου μπορεί να διέσωσε το κύρος του ΣΕΒ σε μια ιδιαίτερη κρίσιμη περίοδο και να ανέδειξε το δέον της επιχειρηματικότητας, πλην όμως ενόχλησε κι ένα σημαντικό μέρος του πολιτικού συστήματος που είχε εθιστεί να διαμεσολαβεί για προφανείς λόγους στη σχέση εργαζομένων και εργοδοσίας.
Ήταν προφανές πως ένας “κοινωνικός ΣΕΒ” που θα θέτει επιτακτικά, α. “την ανάγκη ριζικής αλλαγής ενός φαύλου και παρασιτικού κράτους, που δεν θα τρέφεται από το υστέρημα της παραγωγικής οικονομίας, αλλά θα είναι επιτελικό και αποτελεσματικό στην υπηρεσία όλων των πολιτών” και β. “την ανάγκη ριζικής αλλαγής του μοντέλου της καταναλωτικής ανάπτυξης με δανεικά και χαριστικές παροχές, στην παραγωγική ανασυγκρότηση με εμπροσθοφυλακή την ιδιωτική πρωτοβουλία”, θα έπαιρνε την …μπουκιά από το στόμα του πολιτικού συστήματος.
Για αυτό και ορισμένοι κάγχασαν ειρωνικά όταν ήδη από το 2011 είχε προτείνει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με το ερώτημα για το αν και κατά πόσο ο λαός ήταν διατεθειμένος να καταβάλει και να υποστεί τις θυσίες που απαιτούνταν για να γίνει η Ελλάδα μια ευρωπαϊκή χώρα με τη βοήθεια και τους όρους των εταίρων – ερώτημα που αποτέλεσε το αντικείμενο της προεκλογικής αντιπαράθεσης ένα χρόνο αργότερα…
Το “φλερτ” Δασκαλόπουλου – Τσίπρα
Από τη στιγμή που το …“ανάλγητο κεφάλαιο” απειλούσε να πάψει να είναι πια το βολικό πολιτικό άλλοθι της (κάθε κομματικής απόχρωσης) δημαγωγίας, έπρεπε να βρεθεί τρόπος να υπονομευτεί η προσπάθεια του Δημήτρη Δασκαλόπουλου.
[quote text_size=”small”]
Εκπαιδευμένη η πολιτική τάξη σε τακτικές αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης παραμέρισε την ουσία του αναπτυξιακού αφηγήματος του πρώην προέδρου του ΣΕΒ και επιχείρησε να το απαξιώσει προβάλλοντας τη δήθεν προσέγγιση – ή ακόμα περισσότερο, “συμπάθεια” προς το ΣΥΡΙΖΑ για να προκαλούσε περαιτέρω το συντηρητικό “ιερατείο του ΣΕΒ”.
[/quote]
Η αφορμή δόθηκε στην περιβόητη κοινή παρουσία των Δημήτρη Δασκαλόπουλου και Αλέξη Τσίπρα, σε εκδήλωση που διοργάνωσε ο, φιλικός προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ιστότοπος tvxs.gr του Στέλιου Κούλογλου, στο Πολεμικό Μουσείο. Για λόγους ευγένειας (ακατανόητης σε όσους δεν έχουν εντρυφήσει στην έννοια της αστικής ευγένειας…), αλλά και για λόγους θεσμικής τάξης (καθώς δε νοείται ο ΣΕΒ να μην συνομιλεί με το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ανεξάρτητα αν όντως θεωρεί πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα καλύψει το πολιτικό κενό που αφήνει το ΠΑΣΟΚ…) ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος δεν απέρριψε την πρόσκληση να μιλήσει ακριβώς για το θέμα που συστηματικά προωθούσε “την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας”.
Βασικό του μέλημα ήταν να επαναλάβει το αναπτυξιακό του αφήγημα και η παρουσία τού Αλέξη Τσίπρα στην εκδήλωση του προσέδιδε έναν επιπλέον λόγο να το κάνει. Έτσι δεν απέφυγε την πρόκληση, ούτε έχασε την ευκαιρία να απευθυνθεί στον παρευρισκόμενο ηγέτης της Αριστεράς και μάλιστα στη γλώσσα που θα μπορούσε να κατανοήσει καλύτερα. Δηλαδή με το λόγο του Αριστερού διανοητή και φιλόσοφου Κορνήλιου Καστοριάδη που είχε συλλάβει την έννοια της “δημιουργικής δραστηριότητας των ανθρώπων” και την οποία ευφυώς χρησιμοποίησε στο λόγο του ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος
Τόσο η παρουσία όσο και ο λόγος του στην εκδήλωση, δημιούργησαν αίσθηση και προκάλεσαν ποικίλα σχόλια. Το “ιερατείο” του ΣΕΒ ενοχλήθηκε επειδή ο Πρόεδρος του, έσπασε το ταμπού που θέλει τον “εκπρόσωπο του μεγάλου κεφαλαίου” να μη συνομιλεί με ηγέτες της Αριστεράς που κατά παράδοση βάλλουν κατά του μεγάλου κεφαλαίου. Το δε αριστερό ακροατήριο θεώρησε υποκριτικό (αν όχι απαγορευτικό και ιερόσυλο) ο “εκπρόσωπος του μεγάλου κεφαλαίου” να επικαλείται τον Κορνήλιο Καστοριάδη.
[quote text_size=”small”]
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η συνάντηση της Αριστεράς με το “μεγάλο κεφάλαιο” έγραψε ιστορία. Αποτέλεσε τομή στα μεταπολιτευτικά πολιτικά ήθη μια “επαναστατική πράξη” που πιστώνεται και στον Δημήτρη Δασκαλόπουλο και στον Αλέξη Τσίπρα.
[/quote]
Διότι πέραν από τις όποιες ιδεολογικές αποκλίσεις, το εθνικό συμφέρον επιτάσσει την υπέρβαση τέτοιων στερεοτύπων και την ανάγκη συνεννόησης, συνεργασίας και συναίνεσης σε όλα τα επίπεδα του δημόσιου βίου. Για το καλό του τόπου θα συνεργαζόταν ακόμα και με το διάβολο είχε πει ο Αλέξης Τσίπρας. Αν ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος ήταν για τους συντρόφους το πρόσωπο του διαβόλου στην γη, τότε ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ έκανε το πρώτο βήμα για να αποδείξει του λόγου του το ακριβές. Μένει να κάνει και τα επόμενα… Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος πάντως του (υπ)έδειξε το δρόμο…
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
