Ο Ηλίας Καραβόλιας διαπιστώνει πως η Οικονομία είναι ζωντανή. Κι αυτό δεν οφείλεται σε κυβερνήσεις, αλλά σε όλους εμάς. Για αυτό προτρέπει τους πολιτικούς να προσέχουν την οικονομία και να μην καλλιεργούν την πολιτική αστάθεια, που οι επενδυτές απεχθάνονται.
Δεν προσφέρουν υπηρεσία στον τόπο όσοι υπερθεματίζουν ότι βγήκαμε από τα μνημόνια. Και ως εκ τούτου, μπορούμε πλέον να αισιοδοξούμε. Δεν προσφέρουν όμως υπηρεσία και όσοι επιμένουν στην αρνητική προοπτική μετά τα μνημόνια. Τόσο το αφήγημα της καθαρής εξόδου, όσο και αυτό της μόνιμης εποπτείας δεν αποτελούν ρητορικά σχήματα που βοηθούν την ψυχολογία της αγοράς.
Χρήσιμο το στίγμα της θετικής προοπτικής
Η κατάσταση δεν είναι σαφέστατα καλή στην καθημερινότητα. Οι πολίτες στην πλειοψηφία τους δυσκολεύονται με τις υποχρεώσεις τους σε κράτος, τράπεζες, αγορά. Όμως, είναι αναγκαίο για την χώρα να ακούγονται θετικά σχόλια από αξιωματούχους της Κομισιόν, από διεθνή ΜΜΕ και αναλυτές. Χρειαζόμαστε το στίγμα της θετικής προοπτικής ώστε να μειωθεί το περίφημο country risk. Γι αυτό και δεν έχει νόημα να λέμε ότι δεν θα καταφέρουμε να πιάνουμε τα υψηλά πλεονάσματα.
Η ουσία είναι ότι πρέπει να τα πετυχαίνουμε παράλληλα με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Και για να το πετύχουμε αυτό χρειάζονται επενδύσεις ιδιωτικές (και κρατικές φυσικά). Επενδύσεις όμως με τέτοιους υψηλούς φορολογικούς συντελεστές δεν προσελκύουμε εύκολα. Για να πέσουν οι συντελεστές αυτοί πρέπει να έχουμε περιθώριο να τους ρίξουμε. Δηλαδή: δημοσιονομικό αποτέλεσμα (χώρος). Και αυτό δημιουργείται μόνο όταν πετυχαίνουμε τα στοχευμένα πλεονάσματα, ειδικά όταν πετυχαίνουμε υπερ-πλεονάσματα.
Η παρενέργεια από τα υπερπλεονάσματα
Αυτά τα υπερπλεονάσματα έχουν μια εμφανή παρενέργεια. ΗΟικονομία στερείται ισχυρού ρυθμού ανάπτυξης επειδή οι πολίτες ξοδεύουν όλο τους το εισόδημα σε φόρους και δεν επενδύουν. Δεν καταναλώνουν περισσότερο και δεν αποταμιεύουν. Πρέπει γι αυτό το λόγο να βρούμε τον βέλτιστο συνδυασμό. Το άριστο σημείο ισορροπίας της σχέσης ανάπτυξης-πλεονασμάτων. Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα στην Οικονομική Πολιτική. Δεν είναι απλά μαθηματικά. Ούτε είναι απλή συνάρτηση η σχέση του χρήματος με την παραγωγική αλυσίδα. Ζούμε εποχή γενικότερης απεργίας του Κεφαλαίου. Και είμαστε σε καθεστώς κρίσης υπερσυσσώρευσης, για όσους δεν το έχουν αντιληφθεί. Για όσους επιμένουν στην ανάλυση με βάση τα ορθόδοξα οικονομικά.
Η ελληνική Οικονομία δεν χωράει σε λύσεις από το manual της συστημικής θεωρίας και από την σκοπιά της κανονικότητας. Δεν είναι κανονική μια οικονομία που έχασε το 1/4 του ΑΕΠ της μέσα σε λίγα χρόνια. Που ζεί με capital controls και υψηλή ανεργία.
Οι επενδυτές απεχθάνονται την πολιτική αστάθεια
Πιθανή πολιτική αστάθεια τώρα είναι ότι χειρότερο για την Οικονομία. Κανένας διαχειριστής ομολόγων δεν θα τολμήσει να προσφέρει χρήματα. Κανένας μακροπρόθεσμος παραγωγικός επενδυτής δεν θα τολμήσει να επιχειρήσει στον τόπο. Όσες αναβαθμίσεις και αν γίνουν από τους οίκους αξιολόγησης. Ας αφήσουμε την μικροπολιτική σκοπιμότητα στην άκρη. Ακόμη και η κουβέντα περί μείωσης ή όχι των συντάξεων δείχνει επιθυμίες και καιροσκοπισμό, όχι σοβαρότητα. Η απογοήτευση της πλειοψηφίας των πολιτών από αυτή την κυβέρνηση δεν πρέπει να παρασύρει τους ορθολογιστές οπαδούς της φιλελεύθερης οικονομικής ιδεολογίας.
Η Οικονομία συμπιέστηκε επί οκτώ χρόνια. Υποτιμήθηκε το εισόδημα και ο μισθός. Έπεσαν οι αξίες των περιουσιών και η κατάσταση φαίνεται να ισορροπεί μεταξύ πλεονασματικού Δημοσίου και ελλειμματικού (δυστυχώς) ιδιωτικού τομέα. Για να γίνει πλεονασματικός και ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να δημιουργηθεί χώρος για φοροελαφρύνσεις.
Ξαναλέω: χωρίς πλεονάσματα αυτό δεν πρόκειται να συμβει ούτε ειναι γραμμένο πουθενά στην μεταμνημονιακή συμφωνία να συμβεί με άλλο τρόπο. Οι ιδέες της κυβέρνησης περί αναπτυξιακής τράπεζας, κοινωνικής συνεταιριστικής οικονομίας, επιδοτήσεων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και γενικότερης στήριξης μικρών έργων, απέχουν πολύ απο το πραγματικό ζητούμενο. Ένα σοκ επενδύσεων με πολλές θέσεις εργασίας σε μεγάλα και μακροπρόθεσμης λήξεως δημόσια έργα, με συμπράξεις και ιδιωτών, ώστε να λειτουργήσουν οι πολλαπλασιαστές εισοδήματος ταχύτατα και να επιταχυνθεί η μεγέθυνση του ΑΕΠ.
Η οικονομία είναι ακόμα ζωντανή
Ας μην ξεχνάμε ότι η ελληνική Οικονομία ισορρόπησε μακροοικονομικά επειδή μάτωσαν οι πολίτες της. Κυρίως επειδή κράτησαν όρθιο το κράτος και τις τράπεζες. Στις οποίες τράπεζες μειώθηκε η εξάρτηση απο τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας (ELA) της ΕΚΤ στα 25 δισ. (όταν είχε βρεθεί στα 90 δισ.(!) ακριβώς πριν τρία χρόνια, όταν μπήκαν τα capital controls).
Οι ευθύνες της κυβέρνησης είναι τεράστιες για αυτά τα τρία χρόνια. Οι χειρισμοί της στην πλειοψηφία τους ήταν αρνητικοί. Αφού οι προεκλογικές υποσχέσεις δημιούργησαν ανάγκη για θυσίες που δεν χρειαζότανε. Ουδείς αμφιβάλλει γι αυτό. Η Οικονομία όμως είναι ζωντανή. Και προσπαθεί να ξεκινήσει μια τροχιά ανάπτυξης. Και αυτό δεν οφείλεται σε καμία κυβέρνηση αλλά σε όλους εμάς. Γι αυτό δεν πρέπει να παίζει με την Οικονομία ουδείς…
Διάβαστε το προηγούμενο άρθρο του Ηλία Καραβόλια στο new deal
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
