Ο Ηλίας Καραβόλιας διερωτάται αν και αυτή τη φορά το Κράτος θα παρέμβει για να σώσει τις τράπεζες. Και πως επιτρέπεται να παρεμβαίνει και έως ποίου σημείο η κρατική παρέμβαση στο τραπεζικό σύστημα;
Η πτώση των τραπεζικών μετοχών σε Ελλάδα και Ιταλία δείχνει το πώς διαβάζουν οι αγορές την προοπτική λύσης με τα κόκκινα δάνεια. Αλλά και την παροχολογία των κυβερνήσεων συν τις αντιστάσεις σε λιτότητα και μεταρρυθμίσεις.
Η αλήθεια όμως για την κατάσταση των ελληνικών τραπεζών δεν αντικατοπτρίζεται στις ευτελιστικές τιμές των μετοχών τους. (Αυτό όμως είναι μια άλλη κουβέντα που χωράει πολύ συζήτηση).
Μπορεί το κράτος να καλύψει τις τράπεζες;
Ο απλός πολίτης φυσικά έχει το εξής απλό ερώτημα. Γιατί δεν προέβησαν οι ελληνικές τράπεζες στο περίφημο ξεσκαρτάρισμα των κόκκινων δανείων καθόλη την διάρκεια των μνημονίων αφού τις ανακεφαλαιοποιήσαμε με δανεικά;
Μια εύκολη απάντηση (πχ. έλλειψη δευτερογενούς αγοράς για τιτλοποιήσεις) δεν θα ήταν απαραιτήτως και η μοναδική σωστή. Το θέμα όμως είναι πώς θα μπορέσουν να βγουν στις αγορές οι τράπεζες ώστε να βρούν ρευστότητα. Όταν κι εφόσον με το καλό βγει πρώτο το Δημόσιο στις αγορές… Και πριν από αυτό, καλό είναι να απαντήσουμε στο αναγκαίο ερώτημα που θα έπρεπε να μας απασχολεί. Μπορεί το Κράτος να καλύψει τις (όποιες) νέες κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών; Χωρίς κάτι τέτοιο να θεωρηθεί κρατική ενίσχυση και να το απορρίψει η Κομισιόν; Δεδομένου ότι μελετάται εγγυοδοσία από το Δημόσιο σε σχήμα ειδικού σκοπού ώστε να μειωθούν δραστικά τα κόκκινα δάνεια;
Εδώ οι απόψεις διϊστανται από τους αναλυτές. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού στις Βρυξέλλες θα θέσει θέμα κρατικής ενίσχυσης (state aid). Γεγονός που θα θεωρηθεί επιδότηση του κράτους προς τις ιδιωτικές τράπεζες και παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας. Και τίθεται και ένα άλλο ερώτημα. Συμφέρει άραγε σε έναν χαμένο μέτοχο (δηλ. το Δημόσιο που έχασε λεφτά από τις ανακεφαλαιοποιήσεις) να ξανατοποθετηθεί στα χαμηλά των μετοχικών τιμών, με αυξήσεις μτχ. κεφαλαίου, χωρίς να ρισκάρει ξανά τα λεφτά των φορολογουμένων;
Μέχρι πότε το κράτος θα στηρίζει το τραπεζικό σύστημα;
Δεν κουράζω με τα ψιλά γράμματα των δεικτών και των μεγεθών που αφορούν την κεφαλαιακή κατάσταση των τραπεζών. Με αφορά αυτό που αποσιωπάται απο την “συστημική” μάζα των αναλυτών. Μέχρι ποιού σημείου μπορεί και πρέπει να παρεμβαίνει ένα Κράτος; Αλλά – και ένας υπερεθνικός θεσμός όπως η Ε.Ε. ώστε να στηρίζει το τραπεζικό σύστημα; Πόσο επιδοτούμενη είναι αυτού του είδους η παρέμβαση; Και πόσο ωφελεί μακροπρόθεσμα την οικονομία στο σύνολο της;
Το παίγνιο στην Ε.Ε μεταξύ Βερολίνου και Παρισιού, για την τραπεζική ένωση, χωράει και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια των αγορών. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλο μας. Η Γερμανία είναι αυτή που πιέζει για τα κόκκινα δάνεια. Μετά ακολουθούν οι αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, το Βερολίνο θέλει εθνική εκκαθάριση των ισολογισμών των τραπεζών και όχι πανευρωπαική λύση. Έτσι κερδίζει έδαφος το προτεινόμενο Σχήμα Εγγύησης Ενεργητικού (APS) για την Ελλάδα. Αλλά πώς θα γίνει και ένα τέτοιο σχήμα δεν θα θεωρηθεί state aid; Πώς το καταραμένο ελληνικό Δημόσιο – των πλεονασμάτων τού σήμερα και των ελλειμμάτων τόσων ετών – γίνεται τώρα ο από μηχανής θεός για το τραπεζικό σύστημα;
Αυτό που δεν συζητείται στην Ευρώπη
Μην αναρωτιέσαι φίλε αναγνώστη. Ούτε η ορολογία των δεικτών γύρω από την τραπεζική (ΝPEs, core-tier 1/2, cocos, κ.α). Ούτε και η εμβάθυνση στην χρηματοοικονομική μηχανική θα σου δώσουν να καταλάβεις το μείζον ζητούμενο που δεν συζητάμε στην Ευρώπη. Γιατί στις ΗΠΑ πέτυχε η διάσωση των τραπεζών το 2008 (αφού όταν ρευστοποίησε εκεί το Δημόσιο τις μετοχές του έγραψε κέρδη); Ενώ στα ευρωπαικά κράτη η παρέμβαση (πχ. λεφτά τους ESM στο ΤΧΣ που δανείστηκε η Ελλάδα) σημαίνει τελικά ζημίες για τον φορολογούμενο πολίτη;
Δομικές διαφορές των δύο οικονομιών (ΗΠΑ-Ε.Ε); Βασικές μονεταριστικές διαφορές (προνόμιο έκδοση χρήματος); Ή μήπως, πολύ απλά μιλώντας, οι ΗΠΑ είναι Κράτος ενώ η Ε.Ε έγινε ημι-δημόσιο. Με τα κράτη-μέλη της να στρέφονται στους πολίτες τους και να κοινωνικοποιούν τις ζημίες της ιδιωτικής τραπεζικής; Ο καθένας ας ερμηνεύσει όπως αυτός θέλει τις απαντήσεις…
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
