Τελευταία διακινούνται στο Διαδίκτυο φωτογραφίες του νέου Pony, που θα αναγεννήσει την γνωστή από παλιά εκδοχή ελληνικού αυτοκινήτου. Αν ο πολιτισμός και η οικονομική ευρωστία μιας χώρας αντικατοπτρίζεται στην ποιότητα των αυτοκινήτων που παράγει η αυτοκινητοβιομηχανία της, τότε οι συγκρίσεις με τους ξένους ανταγωνιστές είναι απογοητευτικές. Το νέο Pony, ανεξάρτητα της φιλόδοξης και ολίγον σουρεαλιστικής προσπάθειας των εμπνευστών της, παραπέμπει σε μια Ελλάδα τριτοκοσμική. Ένα φτηνό κατασκεύασμα (που ενστερνίζεται στοιχειωδώς τις ανέσεις και τα μηχανολογικά ευεργετήματα της τεχνολογικής εξέλιξης) που (θα) απευθύνεται στο φτωχό Έλληνα εργάτη, αγρότη. Εκεί δηλαδή που δημιουργείται μια κρίσιμη μάζα των Ελλήνων εργαζομένων.
Δεν θα αμφέβαλλε κανείς πως μια τέτοια εξέλιξη θα συνιστούσε θλιβερή επιστροφή στο παρελθόν. Κι όμως, είτε ακούγεται ευχάριστο, είτε δυσάρεστο, οι επιχειρηματικές τάσεις και επιλογές είναι πραγματικά η πρόβλεψη και η επιβεβαίωση της όποιας πραγματικότητας διαμορφώνεται σε μια κοινωνία. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως στα χρόνια της ελληνικής ευμάρειας (αυτής της έστω “επίπλαστης” και στηλιτευμένης) στην αγορά ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια καταστήματα με επώνυμη είδη πολυτελείας και στους ελληνικούς δρόμους έκαναν πασαρέλα τα τελευταία μοντέλα της δυτικής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Ακολουθώντας την πραγματικότητα της αγοράς, οι επιχειρηματίες επένδυαν σε τέτοιους είδους δραστηριότητες. Τώρα, οι επιχειρήσεις αυτές κλείνουν γιατί απλά δεν έχουν αγοραστικό κοινό και οι επιχειρηματίες αναζητούν άλλες δραστηριότητες. Την προηγούμενη πενταετία το εγχείρημα κατασκευής ενός ελληνικού φτηνού αυτοκινήτου θα φάνταζε καταδικασμένο στον περίγελο και την αποτυχία. Σήμερα, προβάλει ως εξαιρετικά πρωτότυπη και έξυπνη ιδέα!
Την ίδια όμως στιγμή δείχνει και επιβεβαιώνει τη ραγδαία πτώση του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων. Και δεν είναι η απάρνηση των “φιρμάτων” και “μοδάτων”, ή η προτίμηση στο “ελληνικό προϊόν” που το επιβεβαιώνει (και θα ήταν δείγμα υγιούς αντίδρασης αν συνέβαιναν υπό άλλες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες), αλλά αυτή η βίαιη (ανα)προσαρμογή στο φτηνό, το κακόγουστο, το ευτελές.
Στις αγορές των μεγάλων ελληνικών πόλεων η αλλαγή είναι μεγάλη και εμφανής. Κακόγουστα μαγαζιά, με χαμηλής ποιότητας προϊόντα, μια αίσθηση πανηγυριού σε παζάρια της πόλεων της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η Ελλάδα εκεί που είχε μια αργή πορεία προς τα δυτικά, έκανε στροφή 180ο και τρέχει τώρα με …χίλια προς τα ανατολικά. Αν βέβαια αυτό σημαίνει επιστροφή στην ελληνική παράδοση και τις παλιές αξίες, τότε δικαιούται κανείς να πει πως η Ελλάδα δεν είχε καμία θέση στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Οπότε που είναι το πρόβλημα κι αν σε λίγο τη χάσει…