Ο Ηλίας Καραβόλιας καταπιάνεται με τις ανισότητες του καπιταλισμού. Η ασταθής ισορροπία του δημιουργείται όταν το εισόδημα των πολλών συρρικνώνεται και αυξάνεται η περιουσία των λίγων. Ο κοινωνικός καπιταλισμός είναι εκ νέου ζητούμενο.
O πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, ο Τζεφ Μπέζος CEO της Amazon με περιουσία άνω των 165 δισ. δολαρίων, αποφάσισε να αυξήσει τους μισθούς των εργαζομένων του, μετά απο πίεση συνδικάτων για κακές συνθήκες εργασίας και χαμηλές αμοιβές.
Συγκεκριμένα, το κατώτατο ημερομίσθιο για όσους εργάζονται στις ΗΠΑ (250,000 άτομα) θα ανεβεί από τα 11 στα 15 δολάρια την ώρα. Ενώ στην Μεγάλη Βρετανία (17,000 εργαζόμενοι) θα ανεβεί από τις 8 στις 10 στερλίνες. Η Amazon έχει την μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση στην οικονομική ιστορία. Άνω του 1 τρισ. δολαρίων και ο Μπέζος κερδίζει κάθε 10 δευτερόλεπτα όσα αμοίβεται ετησίως(!) ένας μέσος υπάλληλος του.
Κοινωνικός καπιταλισμός
Πρόκειται για ιστορικό γεγονός στον σύγχρονο καπιταλισμό. Παρόμοιο ίσως με εκείνο στα μέσα της δεκαετίας του 1910 όταν ο Χ. Φορντ διπλασίασε το ημερομίσθιο των εργαζομένων του στα 5 δολάρια την ώρα, θεσπίζοντας την περίφημη “five dollar day” και το 8ωρο. Αποτέλεσμα τότε; Ενώ το 1914 η Φορντ πούλησε 250.000 αυτοκίνητα, το 1916 πούλησε τα διπλάσια. Και το 1918 τα μισά αυτοκίνητα στην Αμερική ήταν Ford Τ. Όλοι οι μισθοί στην Αμερική αυξήθηκαν. Και εννοείται ότι πυροδοτήθηκε η ζήτηση. Αυξήθηκαν παντού οι παραγγελίες και άρχισε μια ισχυρή ανάπτυξη. Δεν υπάρχει στην ανθρώπινη ιστορία καλύτερο παράδειγμα συσχέτισης της αγοραστικής δύναμης του εργαζόμενου με την αύξηση της καταναλωτικής ζήτησης.
Σήμερα λοιπόν ο Μπέζος της Amazon κατανοεί ότι πρέπει να αυξήσει τους μισθούς. Η κατάσταση στις ΗΠΑ είναι ευνοική: χαμηλό ανεργίας, κέρδη ρεκόρ των εταιρειών, τιμές μετοχών στα ύψη, χρήμα σχεδόν φθηνό (αν και αρχίζει να αυξάνει το κόστος του αφού το 10ετές ομόλογο των ΗΠΑ έφθασε στο 3,20 %). Η κίνηση της Amazon (καθόλου τυχαία το ότι γίνεται και στην Αγγλία του Brexit) συμπίπτει με το γεγονός ότι σε ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία ο πληθωρισμός αγγίζει περίπου το 3%. Και εδώ κρύβεται το μυστικό της εποχής. Έχει καταγραφεί μια “ασταθής ισορροπία” ενός παρόδοξου συσχετισμού μεταξύ αξίας εργασίας, κόστους χρήματος και επιπέδου τιμών.
Ασταθής ισορροπία
Γιατί την αποκαλώ “ασταθή” φίλε αναγνώστη; Διότι η διαφαινόμενη επικείμενη αύξηση των επιτοκίων θα αυξήσει τις δανειακές υποχρεώσεις των εταιρειών, οι οποίες γράφουν χρηματιστηριακή άνοδο και δεν “ακουμπάνε” τα ταμεία τους για νέες επενδύσεις. Για αυτό και πολλοί αναλυτές λένε ότι η νέα μεγάλη φούσκα θα είναι τα εταιρικά ομόλογα και οι τιτλοποιήσεις εταιρικών δανείων.
Το ερώτημα είναι πώς θα συμπεριφερθούν οι υπόλοιποι κολοσσοί σαν την Amazon σε σχέση με τους μισθούς. Δεν προβλέπεται άμεση αντίδραση φυσικά. Το μισθολογικό κόστος παραμένει δυστυχώς ο πρώτος εχθρός του ισολογισμού στον κοινωνικό καπιταλισμό.
Εάν όμως δεν συνειδητοποιήσει η ελίτ των CEO και των μεγαλομετόχων σε βιομηχανίες, τράπεζες και τεχνολογικές εταιρείες ότι μόνο ο μισθός αυξάνει την παραγωγή, τότε θα επιβεβαιωθεί ο J. Authers των Financial Times που έγραψε στις 7/10 ένα καταπληκτικό άρθρο, για την σχέση εμπιστοσύνης στις αγορές, με τίτλο “In nothing we trust”, θέλοντας να δείξει ότι η μάζα (το κοινό που αγοράζει, επενδύει, χρεώνεται) έχει πλέον αντιληφθεί ότι δεν μπορούν οι managers και οι μέτοχοι να κρύβουν άλλο τις τεράστιες ανισότητες ενός συστήματος που συνεχώς συρρικνώνει το εισόδημα των πολλών και αυξάνει τις περιουσίες των λίγων…
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
