Όταν στο σπίτι σου προκύψει οικονομικό πρόβλημα το πρώτο πράγμα που κάνεις είναι να συμμαζέψεις τις δαπάνες σου. Αρχίζεις δηλαδή να ιεραρχείς τις ανάγκες σου και να αναπροσαρμόζεις το τρόπο ζωής σου. Θα πάρεις λιγότερα ρούχα, θα πάρεις μικρότερο αυτοκίνητο, θα κάνεις λιγότερες μέρες διακοπές ή καθόλου και σε φθηνότερα ξενοδοχεία ή σε εξοχικά φίλων κοκ… Ο στόχος είναι να φτάσεις σε ένα σημείο όπου θα καταναλώνεις ό,τι βγάζεις. Τώρα αν έχεις την ατυχία να έχεις χρέη, προσπαθείς να κάνεις μια ρύθμιση. Να επιμηκύνεις το χρόνο αποπληρωμής, να εξασφαλίσεις χαμηλότερα επιτόκια κοκ. Αυτή είναι πρώτη αντίδραση.
Από κει και πέρα αρχίζεις και σκέφτεσαι πως θα αναπληρώσεις το χαμένο σου εισόδημα. Βάζεις κάτω τα δεδομένα, κοιτάς τις δυνατότητες και τις δεξιότητες σου, αναζητάς συνεργασίες κοκ. Αυτή είναι η πιο δύσκολη δουλειά. Να βρεις τι σου ταιριάζει και τι μπορείς να κάνεις στη ζωή σου. Ένα νέο ξεκίνημα.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την Ελλάδα. Τέσσερα χρόνια τώρα κοντά, έχει αρχίσει ένα απίστευτο συμμάζεμα για να φτάσει στο σημείο όπου θα ξοδεύει όσα παράγει και να βάζει και κάτι στην άκρη. Αυτό είναι με απλά λόγια το πρωτογενές πλεόνασμα για το οποίο μιλάμε. Μάλιστα για να φτάσει σε αυτό το σημείο η Ελλάδα, χρειάστηκε να δανειστεί περαιτέρω από τους εταίρους της, ώστε να είναι όσο το δυνατό πιο ανώδυνη η περίοδος προσαρμογής. Θα μπορούσε, ίσως, τότε να είχαμε αρνηθεί αυτή τη βοήθεια. Να είχε κηρύξει η χώρα στάση πληρωμών, να μηδένιζε τα χρέη –με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πιστοληπτική αξιοπιστία της και να έδινε τη μάχη της προσαρμογής με ίδιες δυνάμεις – με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε κοινωνικό κόστος. Καλώς ή κακώς, η πολιτική ηγεσία της χώρας την ηπιότητα της προσαρμογής από το σοκ της προσαρμογής.
Όμως αυτά ανήκουν πια στο παρελθόν και θα κριθούν από τους ιστορικούς του μέλλοντος. Το ζητούμενο τώρα είναι το μέλλον. Αφού με τον α ή β τρόπο η χώρα κατάφερε να εξισορροπήσει τα έξοδα με τα έσοδα, θα πρέπει να βρει τον τρόπο να αναπληρώσει το χαμένο εισόδημα (που κάποτε εξασφάλιζε με τα δανεικά). Με απλά λόγια πρέπει να βρει το δρόμο της ανάπτυξης. Αυτή είναι η πιο δύσκολη δουλειά. Και αυτή πρέπει να την κάνουμε μόνοι μας. Όχι παρέα με τους δανειστές. Δεν είναι αυτή η δουλειά τους. Είναι δικοί μας δουλειά.
Χρόνια τώρα μιλάμε για το σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης, πλην όμως παραμένουμε εγκλωβισμένοι στην πολιτική και κοινωνική διαχείριση της “εσωτερικής υποτίμησης”. Λογικό ως ένα βαθμό, αλλά πλέον ό,τι έγινε έγινε. Πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά. Κι αυτό πρέπει να καταλάβουν και οι εταίροι αν θέλουν να πάρουν πίσω τα δανεικά. Διότι αν νομίζουν ότι θα εξαναγκάσουν ένα λαό να ξεπουληθεί για ένα κομμάτι ψωμί, είναι γελασμένοι…
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
