Η δημοπρασία των τηλεοπτικών αδειών έληξε μετά από τρεις ημέρες και ανεξάντλητους ουσιαστικά γύρους με “τυφλά” πονταρίσματα των συμμετεχόντων. Δεν με ενδιαφέρει σε αυτό το κείμενο να ασχοληθώ με την πολιτική διάσταση των γεγονότων. Με ενδιαφέρει η αποκωδικοποίηση της διαδικασίας με βάση την θεωρία της δημοπράτησης αλλά και την θεωρία παιγνίων.
Κατά την προσωπική μου άποψη, μεγάλος νικητής – εκτός του Δημοσίου που θα εισπράξει 246 εκατ. ευρώ – είναι ο Σκάι του κου Αλαφούζου. Ο έμπειρος εκπρόσωπος του ομίλου (κος Κ. Κιμπουρόπουλος) μπορεί να μην σπούδασε την θεωρία των παιγνίων, μπορεί να μην ξέρει καν πόκερ, αποδεικνύεται όμως ότι γνωρίζει πολύ καλά την περίφημη “δημοπρατική διαπραγμάτευση” (negoti-auction). Η λέξη διαπραγμάτευση ίσως και να μοιάζει σε πολλούς άσχετη με τον διαγωνισμό, όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι ακριβώς.
Οι παίχτες είχαν να αντιμετωπίσουν τα τυφλά χτυπήματα μεταξύ τους και ταυτόχρονα να “διαπραγματευτούν” με τα πιθανά ανώτατα όρια των υπολοίπων παιχτών. Επίσης, ο καθένας πίστευε ότι η δική του προσφορά θα ήταν η υψηλότερη υποθέτοντας ότι η δεύτερη υψηλότερη θα απέχει αρκετά απο την δική του.
Ειδικά ο πρώτος γύρος δημοπράτησης εξελίχθηκε σε “σηματοδότη τιμών” (prices signal). Με το ξεκίνημα λοιπόν, ο εκπρόσωπος του Σκάι υιοθέτησε την “θεωρία της αυγής”. Σύμφωνα με αυτή, ο δυνατότερος παίκτης προσφέρει τα περισσότερα από τον πρώτο γύρο για να φύγει κερδισμένος, τρομάζοντας τους υπόλοιπους στο τραπέζι. Υψηλό ρίσκο, αλλά μετρήσιμος κίνδυνος, καθ ότι το τίμημα θα ενσωμάτωνε πιθανή εκτόξευση των προσφορών. Με τα 40 εκατ. εξ αρχής,ο εκπρόσωπος του Σκάι προσδοκούσε ότι οι τιμές θα κυμανθούν άνω των 50 εκατ. και “έπαιξε” με μια απόκλιση 10%. Όσοι δεν υιοθέτησαν πιθανή μέση τιμή για τις τέσσερις άδειες, “έπεσαν” στην παγίδα που στήνει ο κανόνας του δειλινού: Όσο μειώνεται ο αριθμός των αδειών και κάποιοι θα αποχωρούν με την άδεια στο χέρι, τόσο θα αυξάνονται και οι προσφορές για τις υπόλοιπες. Στην τελευταία μάλιστα χρειάστηκαν 117 (!) γύροι μέχρι να βγεί ο νικητής με τίμημα τα 65 εκατ.
Να προσθέσω εδώ ότι οι χαμηλές προσφορές των δύο εταιρειών του ομίλου Βαρδινογιάννη (κάτω των 18 εκατ.) δημιούργησαν τεράστιο “χώρο προσφοράς” στους υπόλοιπους παίχτες. Όποιος ξέρει την συντηρητική πολιτική του ομίλου Βαρδινογιάννη κατανοεί γιατί δεν ενεργοποιήθηκε η μπλόφα της “χαμηλής προσφοράς”, με βάση την οποία ο παίχτης του χαμηλού τιμήματος στην αρχή, αυξάνει πάρα πολύ τις υπόλοιπες προσφορές του μετά ώστε να εκδιώξει τους υπόλοιπους παίχτες. Αυτή την πληροφόρηση όμως δεν την είχαν οι άλλοι παίχτες κατά την διαδικασία, οπότε και δεν ήξεραν αν πράγματι οι χαμηλές τιμές θα παρέμεναν ή αν ήταν μπλόφα.
Η διαδικασία μάς υποδεικνύει, στην θεωρία της δημοπρασίας, ότι τo να χτυπάς με μια τιμή εκ των προτέρων καθορισμένη αναγκασμένος κάθε φορά να υποθέτεις ποιές τιμές μπορούν να χτυπήσουν οι υπόλοιποι, είναι μια διαδικασία όχι αρκετά ασφαλής ως προς της κινήσεις σου καθ ότι εμπεριέχει και το στοιχείο της “ασύμμετρης μηχανικής” στις προσφορές (τα μεγάλα χάσματα μεταξύ χαμηλών και υψηλών προσφορών). Αυτό εξηγεί γιατί κάποιοι (Σαββίδης, Κοντομηνάς) έδωσαν περισσότερα από ΣΚΑΙ και Καλογρίτσα και τελικά δεν πήραν άδεια. Αν είχαν προσφέρει αυτά τα χρήματα στις μάχες για την πρώτη ή τη δεύτερη άδεια, θα ήταν τώρα κάτοχοι τηλεοπτικής άδειας. Αλλά ήταν έτσι δομημένη η δημοπρασία, που σε κάθε “τελικό” για τηλεοπτική άδεια αντιμέτωπα ήταν πάντα δύο σχήματα. Έτσι εξηγείται και το παράδοξο να πωλείται το ίδιο πράγμα (άδειες) σε διαφορετικές τιμές…
* Το σκίτσο είναι του Θοδωρή Μακρή
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
