Με τον ανωτέρω τίτλο, σε 12 σελίδες ( και άλλες … 30 σελίδες λοιπών διατάξεων, από μείωση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης μέχρι συμφωνητικό οικοιοθελούς παροχής οικονομικής βοήθειας μεταξύ Δημοσίου και Ναυτιλιακής Κονότητας…) δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 223 Α ο νόμος 4301 / 7-10-2014 που στοχεύει να τακτοποιήσει θρησκευτικές εκκρεμότητες μη ορθοδόξων κοινοτήτων στη χώρα μας.
Οι εκκρεμότητες αυτές ανάγονται στην ίδρυση του ελληνικού κράτους ή έστω στην εισαγωγή του Αστικού Κώδικα ( 1946 )… Ο ανωτέρω νόμος δεν αφορά, φυσικά, την Ορθόδοξη Εκκλησία, τις Μουφτείες και τις ισραηλίτικες κοινότητες, οι οποίες έχουν αναγνωρισθεί ως Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου ( ΝΠΔΔ ) Αντίθετα αφορα τις υπόλοιπες χριστιανικές κοινότητες, αρκετές από τις οποίες περιγράφονται αναλυτικά στο νόμο, αλλά και άλλες μη χριστιανικές κοινότητες, που θα επιλέξουν να αναγνωρισθουν ως εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα ( η κεντρική τους Διοίκηση ) και ως θρησκευτικά νομικά πρόσωπα ( η περιφερειακή ή τοπική διοίκησή τους )
Είναι ευρύτερα γνωστό ότι από δεκαετίες η Ελληνική Πολιτεία προσπαθεί να ρυθμίσει το ακανθώδες ( λόγω αντίδρασης Μητροπολιτών και συντηρητικών οργανώσεων ) θέμα της νομικής προσωπικότητας και δράσης των ετεροδόξων και ετεροθρήσκων στην Ελλάδα. Η μεταξική νομοθεσία ( ετών 1938/39 ), μία διάταξη προ 15ετίας που αναγνώρισε ότι έχουν νομική προσωπικότητα τα προ του 1946 ιδρυθέντα καθιδρύματα της Καθολικής Εκκλησίας και οι αποφάσεις δικαστηρίων ( π.χ. του ΣτΕ, το 1976, που αναγνώρισε ως γνωστή θρησκεία τους Χριστιανούς Μάρτυρες του Ιεχωβά ) ρύθμιζαν ως τώρα αυτά τα ζητήματα.
Στην Επιτροπή της Βουλής, κατά την επεξεργασία του σχεδίου νόμου, ο εκπρόσωπος της Αγγλικανικής Εκκλησίας ανέφερε χαρακτηριστικά την αδυναμία απόκτησης ΑΦΜ, όλες αυτές τις δεκαετίες που λειτουργεί στην Αθήνα, ενώ είναι γνωστό ότι πολλές ορθόδοξες μονές που ακολουθούν το παλαιό ημερολόγιο είναι οργανωμένες ως σωματεία ή αστικές εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα…
Κατά “περίεργο” τρόπο, αυτή τη φορά, η προσπάθεια νομοθέτησης έγινε χωρίς αντιδράσεις και φωνές διαμαρτυρίας. Είναι γνωστό ότι και ο Πατριάρχης και ο Αρχιεπίσκοπος δεν είχαν σχετικές αντιρρήσεις, για αυτό και ο εισηγητής της Χρυσής Αυγής τούς επιτέθηκε χυδαία από το βήμα της Βουλής ! Αλλά και γνωστές συντηρητικές φωνές όπως του Μητροπολίτη Πειραιώς σίγησαν.
Τι συνέβη ? Απλά είχαν αποδεχθεί ότι το θέμα έπρεπε κάποτε να λυθεί και ο νόμος δε θα έδινε οποιοδήποτε “προνόμιο” στους αναγνωρισθέντες. Εξάλλου ο νόμος είχε ετοιμασθεί από τον πρώην Υπουργό Παιδείας, πνευματικό τέκνο του Πειραιώς, κο Κ. Αρβανιτόπουλο…
[quote text_size=”small”]
Δυστυχώς η επιμονή του νυν υπουργού κου Α. Λοβέρδου σε κάποιες διατάξεις, όπως να απαιτούνται 300 άτομα για τη σύσταση θρησκευτικού νομικού προσώπου ανά Πρωτοδικείο και η επαναλαμβανόμενη κυβερνητική συνήθεια για ψήφιση πληθώρας άσχετων διατάξεων, μαζί με τον ανωτέρω νόμο, οδήγησε τα κόμματα του ΣΥΡΙΖΑ των ΑΝΕΛ και της ΔΗΜΑΡ, που συμφωνούσαν με την ουσία του νόμου, να δηλώσουν “παρόντα”
[/quote]
Τι προβλέπει ο νόμος :
α. Οριοθετεί τις έννοιες που θέλει να ρυθμίσει π.χ.
— “θρησκευτική κοινότητα”, ονομάζει ικανό αριθμό φυσικών προσώπων γνωστής θρησκείας, σε ορισμένη γεωγραφική περιφέρεια, με σκοπό κοινή άσκηση λατρείας
— “θρησκευτικό νομικό πρόσωπο” είναι η ένωση προσώπων ίδιας θρησκευτικής κοινότητας, τουλάχιστον 300 ατόμων, ένας από τους οποίους είναι ο θρησκευτικός λειτουργός, η οποία εγγράφεται σε ειδικό δημόσιο βιβλίο του οικείου Πρωτοδικείου
— “ κανονισμός” τα κείμενα στΑ οποία ορίζονται με σαφήνεια η θρησκεία, η ομολογία πίστεως, οι διδασκαλίες και τα οργανωτικά ζητήματα του θρησκευτικού νομικού προσώπου
— “ ίδρυση ναών κλπ “ ο νόμος αναφέρει ότι τα θρησκευτικά νομικά πρόσωπα δικαιούνται να ιδρύουν ναούς, χώρους λατρείας, σχολεία, φιλανθρωπικά ιδρύματα και γενικά νπιδ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα
— “ εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο ” , όπως ήδη αναφέρθηκε, είναι η ένωση (τουλάχιστον 3 ) θρησκευτικών νομικών προσώπων της ίδιας θρησκείας σε επισκοπική ή άλλη κεντρική δομή
β. Δίνει, όπως ήδη τονίσθηκε, στα κατά τόπους Πρωτοδικεία αρμοδιότητα τήρησης βιβλίων “ θρησκευτικών νομικών προσώπων “ η εγγραφή και διαγραφή των οποίων γίνεται με αίτηση των ιδρυτών / εκπροσώπων τους, κατά διαδικασία που μοιάζει με την ίδρυση και λύση των σωματείων του Αστικού Κώδικα
Επειδή όμως θα ήταν τουλάχιστον υποτιμητικό να ζητηθεί από ιστορικές εκκλησίες να καταθέσουν γραπτά κείμενα π,χ, σε τι πιστεύουν ( Αγία Γραφή !), ποια είναι η Διοίκηση ( όποια προβλέπεται παγκοσμίως… ) και αν έχουν 300 πιστούς ( π.χ. καθολικά χωριά της Σϋρου και της Τήνου με λιγότερο πληθυσμό) η Κυβέρνηση αποφάσισε, ορθά, να αναγνωρίσει τα ήδη υφιστάμενα νομικά πρόσωπα της Καθολικής Εκκλησίας ( άρθρο 13 &1-4 ) και άλλων 8 χριστιανικών εκκλησιών ( άρθρο 13 &5-7), ήτοι της Αγγλικανικής, της Αιθιοπικής Ορθόδοξης, της Κοπτορθόδοξης, της Εκκλησίας Ορθοδόξων Αρμενίων, της γερμανόγλωσσης Ευαγγελικής, της Ελληνικής Ευαγγελικής, της Ορθόδοξης Ασσυριακής και της Αρμενικής Ευαγγελικής
Τα ανωτέρω υφιστάμενα νομικά πρόσωπα, τα οποία αναφέρονται αναλυτικά στο νόμο, εγγραφονται αυτόματα, μετά την κατάθεση σχετικής αίτησης, στα βιβλία των αντίστοιχων Πρωτοδικείων, εντός έτους από τη δημοσίευση του νόμου, χωρίς προσκόμιση δικαιολογητικών.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος των χριστιανικών εκκλησιών που ως τώρα αντιμετώπιζαν νομικά προβλήματα ( και ενώ το άρθρο 13 δεν αφορά κοινότητες του παλαιού ημερολογίου ) στο άρθρο απαριθμούνται :
1. Για την Καθολική Εκκλησία
— 85 νομικά πρόσωπα της Καθολικής Αρχιεπισκοπής Νάξου-Τήνου
— 19 νομικά πρόσωπα ης Καθολικής Αρχιεπισκοπής Κέρκυρας
— 47 νομικά πρόσωπα της Αρχιεπισκοπής Καθολικών Αθηνών
— 9 νομικά πρόσωπα της Καθολικής Αρχιεπισκοπής Ρόδου
— 27 νομικά πρόσωπα της Καθολικής Επισκοπής Σύρου
— 9 νομικά πρόσωπα της Καθολικής Επισκοπής Θήρας
— 8 νομικά πρόσωπα της Καθολικής Επισκοπής Κρήτης
— 9 νομικά πρόσωπα της Καθολικής Επισκοπής Χίου
— 16 νομικά πρόσωπα του Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης
— 7 νομικά πρόσωπα της Ελληνικής Καθολικής Εξαρχίας
— 3 νομικά πρόσωπα για την Εξαρχία Αρμενίων Καθολικών
( και είναι σύγουρο ότι έχουν ξεχασθεί κάποια… )
2. Για τις άλλες 8 χριστιανικές εκκλησίες
— Η Αγγλικανική Εκκλησία στην Αθήνα
— Η Αιθιοπικής Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αθήνα
— Η Κοπτορθόδοξη Εκκλησία με έδρα τις Αχαρνές και ενορίες σε Αχαρνές και Ηλιούπολη Αττικής
— Η Εκκλησία των Ορθοδόξων Αρμενίων με Μητρόπολη στην Αθήνα και 9 ενορίες σε όλη την Ελλάδα
— Η Ευαγγελική Εκλησία των γερμανόγλωσσων στην Αθήνα
— Η Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία με έδρα την Αθήνα και 8 ενορίες σε όλη την Ελλαδα
— Η Ορθόδοξη Εκκλησία Ασσυρίων στο Αιγάλεω Αττικής
— Η Αρμενική Ευαγγελική Εκκλησία στον Πειραιά
γ. Ο νόμος προβλέπει ίδρυση μελλοντκών παραρτημάτων αλλά και τη νομιμοποίηση χώρων λατρείας των ανωτέρω θρησκευτικών κοινοτήτων, που δεν περιλήφθηκαν στον ανωτέρω κατάλογο, καθώς και ζητήματα μεταβίβασης περιουσίας θρησκευτικών κοινοτήτων σε αναγνωρισμένα θρησκευτικά νομικά πρόσωπα και μεταξύ νομικών προσώπων της ίδιας εκκλησίας, χωρίς φορολογική επιβάρυνση
Επίσης ξεκαθαρίζει ότι θα τηρείται ηλεκτρονικό “Μητρώο νομικών προσώπων και θρησκευτικών λειτουργών” στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, από το οποίο κάθε ενδιαφερόμενος, αλλά και τα Ληξιαρχεία, θα πληροφορούνται ποιες θρησκευτικές κοινότητες ( είτε έχουν υπαχθεί στον παρόντα νόμο είτε όχι είτε δεν έχουν νομική προσωπικότητα ) λειτουργούν και ποιοί θρησκευτικοί λειτουργοί τις εκπροσωπούν, οι δε θρησκευτικές κοινότητες οφείλουν να ενημερώνουν για τυχόν αλλαγές των θρησκευτικών λειτουργών τους, επισυνάπτοντας βιογραφικό τους
Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι δε καταργείται η νομοθεσία Μεταξά, για “ευκτηρίους οίκους” εφόσον θρησκευτικές κοινότητες με λιγότερα από 300 μέλη θα εξακολουθήσουν να υπάγονται σε αυτήν για την απόκτηση νόμιμου χώρου λατρείας. Αυτό θα μπορούσε να είχε λυθεί αν ο Υπουργός μείωνε τον αριθμό των πιστών π.χ. σε 50-100, όπως ζητήθηκε από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης, κατά τη συζήτηση στη Βουλή.
Επίσης να μού επιτραπεί να προβλέψω ότι η προθεσμία ενός έτους, που προβλέπει ο νόμος, για την υποβολή αιτήσεων μόνο από τα ανωτέρω 270 περίπου χριστιανικά θρησκευτικά νομικά πρόσωπα προς τα κατά τόπους Πρωτοδικεία είναι ανεπαρκής και θα παραταθεί… Μέχρι να οργανωθούν τα Δικαστήρια, υπολογίζοντας δικαστικές διακοπές και τυχόν εκλογές, θα φτάσουμε στον Οκτώβριο 2015 χωρίς να γίνει η πλήρης καταγραφή που επιζητείται…
Σε κάθε περίπτωση το πρώτο βήμα για την επίλυση σημαντικών νομικών ζητημάτων θρησκευτικών μειονοτήτων έγινε. Απαιτούνται και άλλα.
[quote text_size=”small”]
Επίσης απαιτείται να αναγνωρισθεί έμπρακτα από την Πολιτεία η συνεισφορά όλων των θρησκευτικών οργανισμών της χώρας, προεξαρχούσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας, στην ανακούφιση των πολιτών από τα οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα που αυξάνουν.
[/quote]
Η υπέρμετρη φορολόγηση των εσόδων των Εκκλησιών τις εμποδίζει να διαθέσουν πόρους προς φτωχούς, ασθενείς και αστέγους, ανεξαρτήτως ηλικίας, φυλής και θρησκείας. Προφανώς η φορολόγηση έχει οδυνηρά αποτελέσματα σε όλη την κοινωνία. Ομως όταν τα μισά και πλέον έσοδα όλων των εκκλησιών πάνε σε φόρους δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι μικρή μείωση της φορολόγησης π.χ. των εισοδημάτων από τα ακίνητά τους, θα έδινε πολλαπλάσια οφέλη προς την κοινωνία
Επανερχόμενος στον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο θα σημείωνα ότι ο χρόνος θα δείξει ποιες άλλες κοινότητες θα ζητήσουν να υπαχθούν στις διατάξεις του.
Εχει ενδιαφέρον να δούμε τη στάση των πολλών εκκλησιών, διαφορετικών ιεραρχιών, που ανήκουν στο χώρο των ΓΟΧ. Επίσης αν θα επιλέξουν την υπαγωγή οι κοινότητες των Χριστιανών Μαρτύρων του Ιεχωβά. Επιπλέον αν θα ζητηθεί και τι αντιδράσεις θα επιφέρει τυχόν αίτηση ένταξης μη χριστιανικών κοινοτήτων, από πιστούς της μουσουλμανικής, ινδουιστικής ή βουδιστικής θρησκείας. Τέλος αν ζητήσει να αναγνωρισθεί ως θρησκευτικό νομικό πρόσωπο η Εκκλησία της Σαηεντολογίας