Το θρίλερ με την εκταμίευση της 5ης δόσης του δανείου των 110 δισ. €, έληξε με την έγκριση της από την Τρόικα. Όμως, τίποτα δε βεβαιώνει πως κι η καταβολή της επόμενης δόσης δεν θα εξελιχθεί σε θρίλερ. Το αντίθετο. Τα πάντα συνηγορούν πως η Ελλάδα θα ξαναζήσει ανάλογες αγωνίες…
Το νέο επικαιροποιημένο μνημόνιο δόθηκε στη δημοσιότητα και περιλαμβάνει μέτρα που όχι μόνο είναι εξαιρετικά δύσκολο να εφαρμοσθούν, αλλά που είναι σχεδόν βέβαιο πως θα προκαλέσουν μεγαλύτερες κοινωνικές αναταραχές απ’ αυτές που ζήσαμε τον Ιούνιο.
Ο λόγος είναι πάρα πολύ απλός. Πέραν των αποκρατικοποιήσεων που επιβάλλεται να γίνουν με ταχείς ρυθμούς και σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, το μνημόνιο 4 εισβάλλει στην καρδιά του ελληνικού οικονομικού προβλήματος. Το Δημόσιο τομέα.
Οι δανειστές απαιτούν από την Ελλάδα να κατεδαφίσει μέσα σε δυο-τρία χρόνια, ό,τι χτίστηκε τα τελευταία τριάντα χρόνια. Να μειώσει δηλαδή τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων με τους εναπομείναντες να λαμβάνουν αισθητά μειωμένους μισθούς. Να καταργήσει δημόσιους οργανισμούς. Να καταργήσει επιδόματα. Nα περικόψει κοινωνικές δαπάνες.
Με απλά λόγια, απαιτεί από μια μεγάλη μερίδα εργαζομένων να υποστούν θυσίες – αν όχι και να βρεθούν στην ανεργία. Το χειρότερο δε είναι πως όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν μάθει να ζουν με την εργασιακή αβεβαιότητα. Δεν γνώριζαν τι σημαίνει να καθυστερεί η καταβολή του μισθού επί μήνες. Δεν γνώριζαν τι σημαίνει η απειλή της απόλυσης ή η αγωνία για την εξεύρεση νέας δουλειάς μετά από απόλυση. Ακόμα χειρότερα, ουδείς τους είχε προετοιμάσει για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αντιθέτως, η πολιτική τάξη τους διαβεβαίωνε διαρκώς πως τα πάντα ήταν δια βίου εξασφαλισμένα.
Συνεπώς, όλος αυτός ο κόσμος θα βρεθεί σε κενό. Και όπως είναι φυσικό, θα κάνει ό,τι είναι δυνατό να αποφύγει την ελεύθερη πτώση. Θα πιέσει, θα φωνάξει, θα μουτζώσει – το χειρότερο θα χειροδικήσει. Είναι το φυσικό επακόλουθο μιας νοοτροπίας που καλλιεργήθηκε επί έτη πολλά και είναι ένα πρόβλημα ανυπέρβλητο που καμία οικονομική συνταγή δεν μπορεί να θεραπεύσει.
Ωστόσο, το πρόβλημα οξύνεται όταν στον ορίζοντα δεν διαγράφονται προοπτικές ανάπτυξης που θα πρόσφεραν εργασία σε όλους αυτούς τους ανέργους που θα προστεθούν στους ήδη υπάρχοντες. Το μνημόνιο 4 προβλέπει περικοπή των δημόσιων δαπανών, άρα και λιγότερες δουλειές. Κι όλα αυτά με δεδομένες τις αδυναμίες του ιδιωτικού τομέα, σημαντικό μέρος του οποίου βιώνει ήδη μια μεγάλη οικονομική καταστροφή και αδυνατεί να συντηρήσει τους υπάρχοντες εργαζόμενους – πόσο μάλλον να απορροφήσει νέους…