Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η αύξηση της κατανάλωσης επιβαρυντικών τοξινών, το άγχος και το stress ευθύνονται σε μεγάλο ποσοστό για την εμφάνιση της υπέρτασης.
Ο όρος υπέρταση, λοιπόν, σημαίνει ότι η αρτηριακή πίεση του ατόμου έχει ξεπεράσει κάποια ανώτερα όρια και είναι σταθερά αυξημένη. Τα ανώτερα όρια για να χαρακτηρισθεί κάποιος «υπερτασικός» σήμερα είναι για τη «Συστολική Πίεση (μεγάλη)» 140 mmHg και για τη «Διαστολική Πίεση (μικρή πίεση της καρδιάς)» 90 mmHg.
Μέτρηση της Πίεσης
Η μέτρηση της πίεσης γίνεται με ένα πιεσόμετρο ή σφυγμομανόμετρο και με την παράλληλη χρήση ακουστικών.
Η περιχειρίδα φουσκώνει μέχρι να σταματήσει την κυκλοφορία ή μέχρι το 200-220 mmHg και μετά την αφήνουμε να ξεφουσκώσει αργά (περίπου 10 mmHg κάθε 5 δευτερόλεπτα) περιμένοντας να ακούσουμε να περνά το πρώτο σφυγμικό κύμα, «συστολική πίεση». Στη συνέχεια περιμένουμε να δούμε τον αριθμό στον οποίο θα σταματήσουν οι χτύποι που ακούγονται. Αυτή είναι η «διαστολική πίεση».
Είδη πιεσόμετρων
Σήμερα, εκτός από το κλασικό πιεσόμετρο με τη χρήση ακουστικών, που χρησιμεύουν για να ακούμε τους χτύπους της καρδιάς στη βραχιόνιο αρτηρία στην πτυχή του αγκώνα αμέσως κάτω από την περιχειρίδα, υπάρχουν και τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα καρπού και δακτύλου. Τα τελευταία μάλιστα είναι πιο δημοφιλή για χρήση στο σπίτι, παρά το γεγονός ότι κάποια από αυτά δεν είναι απολύτως αξιόπιστα, λόγω της ευκολίας της μέτρησης. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να ελέγχεται πάντα η αξιοπιστία τους.
Συμβουλές για σωστή μέτρηση
– Πριν από τη μέτρηση μείνετε σε καθιστή θέση για περίπου 5 λεπτά.
– Το μπράτσο να είναι χαλαρά ακουμπισμένο σε σταθερή επιφάνεια (π.χ. τραπέζι).
– Αν το μανίκι είναι σφικτό, θα πρέπει να βγει και όχι να σηκωθεί.
– Τουλάχιστον μισή ώρα πριν από τη μέτρηση της πίεσης θα πρέπει να αποφεύγετε τον καφέ (αυξάνει την πίεση).
– Ο δείκτης στο πιεσόμετρο θα πρέπει να δείχνει ακριβώς το 0 πριν το χρησιμοποιήσετε. Αν όχι να το ρυθμίσετε με τον ρεγουλατόρο που έχει στο πίσω μέρος.
– Μετρήστε την πίεση ξανά, επαναλαμβάνοντας τη μέτρηση σε 1-2 λεπτά. Στη δεύτερη μέτρηση, η πίεση είναι συνήθως χαμηλότερη. Αν υπάρχει μεγάλη διαφορά (πάνω από 10 mmHg) θα πρέπει να γίνει και τρίτη μέτρηση.
– Σε συνθήκες εκνευρισμού, φόβου, πανικού, πόνου ή μεγάλης σωματικής προσπάθειας η πίεση μπορεί να αυξηθεί πολύ και αυτό που θα δείτε να μην αντιστοιχεί στην πραγματική τιμή της (η κοινώς γνωστή ως «νευροπίεση»).
– Μπορεί, επίσης, να αγχωθείτε με την τιμή που θα δείτε με αποτέλεσμα να την αυξήσετε επιπλέον.
– Τις μετρήσεις πρέπει να τις γράφετε για να μπορείτε να τις συγκρίνετε με τις μελλοντικές μετρήσεις και να μπορείτε να ενημερώνετε τον γιατρό σας σωστά.
– Σε άτομα με ρυθμισμένη πίεση αρκούν 1-2 μετρήσεις την εβδομάδα πριν από τα φάρμακα (αν χορηγούνται).
Η πρόληψη είναι το παν
1. Μειώστε το βάρος σας αν είστε υπέρβαροι ή διατηρήστε το βάρος σε φυσιολογικό επίπεδο.
2. Αρχίστε ή αυξήστε τη σωματική δραστηριότητα και άσκηση.
3. Υιοθετείστε μια υγιεινή διατροφή με βάση τα φρούτα, τα λαχανικά.
4. Μειώστε το αλάτι ή βγάλτε το από τη διατροφή σας. Η ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα αλατιού σε μη υπερτασικά άτομα είναι 1 κουτ. του γλυκού επιτραπέζιο αλάτι (6γρ/ ημέρα).
5. Περιορίστε την κατανάλωση ζωικών λιπών (κεκορεσμένα λίπη) και αυξήστε την κατανάλωση ψαριών που έχουν Ω-3 λιπαρά οξέα και δρουν προστατευτικά.
6. Το ελαιόλαδο, επίσης, δρα προστατευτικά. Μη χρησιμοποιείτε όμως μεγάλες ποσότητες, γιατί έχει μεγάλη θερμιδική αξία και κινδυνεύετε να αυξήσετε το βάρος σας.
6. Σταματήστε το κάπνισμα και την υπερκατανάλωση αλκοόλ (όχι περισσότερο από 2 ποτηράκια κρασί την ημέρα για τους άνδρες και 2-3 ποτηράκια την εβδομάδα για της γυναίκες).
Αν η υπέρταση παραμείνει αρρύθμιστη μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο, στεφανιαία νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια, βλάβη των νεφρών, τύφλωση και άλλες σοβαρές παθήσεις.