Τρεις δράσεις σχεδιάζει το Μουσείο Μπενάκη για το έτος Γκρέκο, με αφορμή τη συμπλήρωση, φέτος, 400 χρόνων από τον θάνατο του κορυφαίου ζωγράφου.
Στο Μουσείο Μπενάκη, στο Κτήριο της Οδού Πειραιώς θα μεταφερθεί τον Νοέμβριο η έκθεση «Ο Γκρέκο μεταξύ Βενετίας και Ρώμης», η οποία φιλοξενείται ήδη στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης.
Τα δύο Μουσεία διοργανώνουν μια έκθεση με επίκεντρο τους δύο πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (Γκρέκο) που εκτίθενται μόνιμα στους χώρους του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης, στο Ηράκλειο. Πρόκειται για τη Βάπτιση του Χριστού, που ανήκει στο Δήμο Ηρακλείου, και την Άποψη του Όρους και της Μονής Σινά, που αγοράστηκε από τα Ιδρύματα Ανδρέα και Μαρίας Καλοκαιρινού, το 1991.
Τα ιστορικά πρόσωπα που παρουσιάζονται στην έκθεση είναι ο καρδινάλιος Αλεσάντρο Φαρνέζε, ο βιβλιοθηκάριός του Φούλβιο Ορσίνι, καθώς και ο μικρογράφος Τζούλιο Κλόβιο. Ο Γκρέκο φιλοξενήθηκε επί δύο χρόνια (1570-1572) στο Palazzo Farnese μετά από επιστολή του Κλόβιο προς τον καρδινάλιο, όπου τον χαρακτήριζε «σπάνια περίπτωση για τη ζωγραφική», ενώ για τον Φούλβιο Ορσίνι οι ειδικοί πιστεύουν ότι το έργο Άποψη του Όρους Σινά του ανήκε και ίσως να ήταν παραγγελία δική του.
Στην έκθεση θα παρουσιαστούν ντοκουμέντα που αφορούν την παραμονή του Γκρέκο στη Ρώμη, καθώς και εικόνες, πίνακες και χαρακτικά, έργα σημαντικών καλλιτεχνών του 16ου αι. που συνάπτονται με την εικονογραφία των δύο έργων του Θεοτοκόπουλου που εκτίθενται στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης.
Ανάμεσά τους πρόκειται να εκτεθούν για πρώτη φορά στην Ελλάδα η Προσκύνηση των ποιμένων από το Agnes Etherington Art Center (Kingston, Καναδάς), η Προσωπογραφία του Giulio Clovio της Sofonisba Anguissola που ανήκει σε ιδιωτική συλλογή του εξωτερικού (Ρώμη), καθώς και μια Προσωπογραφία του Fulvio Orsini, αγνώστου καλλιτέχνη, από τις συλλογές του Μουσείου Uffizi.
Η έκθεση παρουσιάζεται έως τις 25 Οκτωβρίου στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, ενώ από τις 21 Νοεμβρίου 2014 έως την 1η Μαρτίου 2015 θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Μπενάκη.
Στο κτήριο της οδού Πειραιώς θα εκτεθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο πίνακας του Γκρέκο Παιδί που φυσάει ένα αναμμένο δαυλί του Museo Nazionale di Capodimonte της Νάπολης.
Την έκθεση θα συνοδεύσει πλούσια επιστημονική έκδοση.
Παράλληλα, στο κεντρικό κτήριο του Μουσείου Μπενάκη θα παρουσιαστεί -επίσης από τον Νοέμβριο- η έκθεση «Ο Φιλικός Κύκλος του Γκρέκο στο Τολέδο».
[quote text_size=”small”]
Στόχος της έκθεσης είναι να γίνουν γνωστοί και να τιμηθούν οι διανοούμενοι, συλλέκτες και παραγγελιοδότες που αποτελούσαν τον προσωπικό κύκλο του Γκρέκο στο Τολέδο, τον ενέπνευσαν και τον στήριξαν σε όλη τη φάση της δημιουργικής του ζωής.
[/quote]
Η έκθεση περιλαμβάνει σημαντικό αρχειακό υλικό από τα Αρχεία του Τολέδο (Archivo Municipal de Toledo, Archivo Provincial de Toledo, Biblioteca de Castilla-La Mancha) και της Μαδρίτης (Archivo Historico de Protocolos de Madrid), χειρόγραφα και βιβλία από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ισπανίας (Biblioteca Nacional de Espana), καθώς και τέσσερις προσωπογραφίες του Γκρέκο από τις συλλογές του Museo del Prado, του Museo del Greco στο Τολέδο και μια ιδιωτική συλλογή του εξωτερικού (Λονδίνο).
Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο ιστορικός Ρίτσαρντ Κέιγκαν (καθηγητής στο Johns Hopkins University, Baltimore), σε συνεργασία με τον ιστορικό τέχνης, Νίκο Χατζηνικολάου.
Η έκθεση θα διαρκέσει από 13 Νοεμβρίου 2014 έως 1η Μαρτίου 2015.
Στο πλαίσιο του αφιερώματος σστον Γκρέκο, το Μουσείο θα διοργανώσει τριήμερο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο για τον καλλιτέχνη και το έργο του. Σε αυτό προβλέπεται να συμμετάσχουν κορυφαίοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Έχει δημοσιοποιηθεί ανοιχτή πρόσκληση υποβολής ανακοινώσεων, των οποίων η τελική επιλογή θα γίνει από επιστημονική επιτροπή ειδικών.