Έξι και πλέον χρόνια από τότε που έχουμε υπαχθεί σε καθεστώς εξυγίανσης και χρηματοδότησης εξακολουθούμε ως λαός να πετάμε την… μπάλα στην εξέδρα. Βλέπουμε σενάρια «συνωμοσίας των ξένων δυνάμεων που μας θέλουν χρεοκοπημένους και υπόδουλους», δεν θέλουμε να οικοδομήσουμε σε σωστά θεμέλια την οικονομία και την κοινωνία και αποφεύγουμε συστηματικά την αυτοκριτική. Απέχουμε συστηματικά και εξοργιστικά από μια διαδικασία εθνικής αυτογνωσίας και επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη. Για το γεγονός ότι χρεοκοπήσαμε εμείς δεν μας φταίει κανένας ξένος. Επιπλέον, για το γεγονός ότι ζητήσαμε διεθνή βοήθεια και προστασία ύψους αρκετών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ για να μην χρεοκοπήσουμε, επίσης δεν μας φταίνε οι ξένοι. Ούτε και για τους όρους που διέπουν κάθε χρηματοδοτική συμφωνία, οι οποίοι συμφωνούνται μεταξύ των δύο πλευρών. Άρα…
Το πρόβλημα της Ελλάδας είναι δομικό και έχει να κάνει με μια διαδικασία μετασχηματισμού της ελληνικής κοινωνίας η οποία άρχισε πριν από αρκετές δεκαετίες μέσω της ανάδειξης των στοιχείων του παρασιτισμού, έτσι όπως αυτός αναπτύχθηκε σε κομμουνιστικές χώρες. Ενώ μέχρι το 1981 για παράδειγμα, ουδείς ήθελε να πάει στο Δημόσιο γιατί οι αποδοχές του ιδιωτικού τομέα ήταν διπλάσιες, στη συνέχεια συνέβη το αντίστροφο. Ο Έλληνας άρχισε να βλέπει καλύτερη προοπτική για τον ίδιο μέσα από τις πελατειακές-ρουσφετολογικές προσλήψεις στο Δημόσιο και τις σκανδαλώδεις διατάξεις περί συνταξιοδότησης στα 35 με ανήλικο παιδί (ίσχυε έως το 1992 με νόμους της δεκαετίας του 1980!). Βεβαίως, ποιος… στραβός δεν θέλει το φως του. Όμως, μ΄ αυτά και με τ΄ άλλα αναπτύχθηκε μια νοοτροπία βολέματος στο Δημόσιο, χωρίς κανείς να συνειδητοποιήσει ότι αυτό θα ήταν η αντίστροφη μέτρηση για τη χρεοκοπία της χώρας και την απώλεια των… κεκτημένων.
Επιπλέον, το κράτος-πατερούλης φρόντιζε να ρυθμίζει πολλά ζητήματα και στον ιδιωτικό τομέα μέσα από την παροχή επιδοτήσεων. Έτσι, όσοι «δεν ήθελαν αφεντικά στο κεφάλι τους» επιχειρούσαν σε μεγάλο βαθμό να βολευτούν από τον πακτωλό κονδυλίων της… κακής ΕΟΚ και μετέπειτα Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να φτιάξουν είτε επιχειρήσεις-φαντάσματα, είτε να γίνουν πλούσιοι ως φυσικά πρόσωπα. Άλλωστε, με διψήφια επιτόκια, ποιος τρελός θα προχωρούσε σε ανάληψη επενδυτικού ρίσκου ώστε να δημιουργήσει μια σοβαρή εταιρεία και μάλιστα σε μια οικονομία όπου το 70% και πλέον είχε σχέση με το Κράτος. Και πάλι καλά να λέμε με τον αριθμό των επιχειρήσεων που έχουμε στη χώρα. Οι παρασιτικές νοοτροπίες του παρελθόντος έχουν μετατραπεί σε… κεκτημένο για τον… στερημένο Νεοέλληνα, ο οποίος βολεύεται με λαϊκιστές πολιτικούς για να κάνει τη δουλίτσα του και τώρα αρνείται να δει την σκληρή πραγματικότητα κατάματα. Βέβαια, υπήρχε και το σοβαρό κομμάτι του Δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα που προσπαθούσαν να κάνουν την υπέρβαση, αλλά δυστυχώς, ο γενικός κανόνας ήταν άλλος.
Τώρα, βρισκόμαστε ενώπιον νέων κραυγαλέων καταστάσεων. Για παράδειγμα, η αριστεία είναι… ρετσινιά και ο Νεοέλληνας μπορεί ενδεχομένως να σχηματίσει την άποψη ότι όλοι αυτοί οι επιστήμονες που έφτιαξαν τα κινητά, τους δορυφόρους, τα ιατρικά μηχανήματα και πλήθος άλλα επιτεύγματα υπερ-υψηλής τεχνολογίας ήταν… στουρνάρια που απλά περνούσαν τις τάξεις στο σχολείο και αντέγραφαν στο πανεπιστήμιο! Ενδεχομένως, μπορεί να πιστεύουν ότι ήταν και καταληψίες που μπήκαν στο πανεπιστήμιο και πήραν πτυχίο μετά από 10 χρόνια! Ταυτοχρόνως, αντιλαμβάνονται ότι μπορούν να έχουν μια θέση στον ήλιο και γενικά να διατηρούν ζωντανές τις ελπίδες για το θαύμα, όταν ακούνε για διορισμούς πρώην «επαγγελματιών διαδηλωτών» με μισθούς 2.000 ευρώ και πλέον, οι οποίοι δεν ξέρουν να γράψουν ορθογραφικά και να συντάξουν μια απλή πρόταση. Διατηρούν την ελπίδα, ότι με την ήσσονα προσπάθεια μπορούν να πετύχουν το καλύτερο δυνατό βόλεμα. Δεν χρειάζεται να είναι άριστοι, αλλά αρκεί να είναι παρόντες στους… κοινωνικούς αγώνες.
Επιπλέον, στον τομέα της εκπαίδευσης ένας 16άρης που θα ψηφίσει στις επόμενες εκλογές, μπορεί να έχει στα Αρχαία, την Ελληνική Γλώσσα και τα Μαθηματικά βαθμούς μεταξύ 6-8 και να περάσει τις τάξεις χωρίς να… ιδρώσει. Για το μετά, έχει ο θεός και ας δηλώνει κάποιος… άθεος. Θα βολευτεί σε καμιά «συλλογικότητα», θα δηλώσει αριστερός αλληλέγγυος, θα «επενδύσει» στις ροές προσφύγων και όλο και κάποια ΜΚΟ θα του κάνει το χατίρι να του εξασφαλίσει τα προς το ζην. Άλλωστε, υπάρχουν τα… παράνομα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης που θα ξετρυπώσουν τέτοια… κελεπούρια και θα τα πριμοδοτήσουν για να… πετύχουν στη ζωή τους.
Δεν θέλουμε άριστους και δεν θέλουμε επιστήμονες ή καινοτόμους νέους, γιατί είναι… ρετσινιά να αμείβεται κάποιος με 5.000 ευρώ τον μήνα και κάποιος άλλος με 300 ευρώ. Έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί οι συνθήκες στη χώρα, κάποιος με 300 ευρώ θα είναι πολύ ευχαριστημένος που θα βλέπει έναν επιστήμονα να δουλεύει με 586 ευρώ. Αριστερή ισοπέδωση προς τα κάτω. Όμως, ουδείς μπορεί να αντιληφθεί τι θα σημάνει αυτό μεσομακροπρόθεσμα για τα μεγέθη της οικονομίας και κυρίως τη ζημιά που θα προκαλέσει στην κοινωνία. Ψιλά γράμματα και… ανώμαλα ρήματα θα πει κάποιος.
Η χώρα βρίσκεται σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο σταυροδρόμι. Δεν υπάρχουν δεξιές και αριστερές πολιτικές παρά μόνο απαιτούνται ρεαλισμός και δράση. Μεταρρυθμίσεις ουσίας και αλλαγή μιας νοσηρής κατάστασης που μας έφερε στη χρεοκοπία. Το χειρότερο απ΄ όλα είναι να έχουμε νέους που θα βγάζουν το Γυμνάσιο και το Λύκειο με…11, θα μπαίνουν στο Πανεπιστήμιο και θα βολεύονται με την αντιγραφή για ένα… πενταράκι και θα κάνουν πάρτι, όταν θα μπουν σε μια δουλειά όπου θα… ξύνονται. Και βεβαίως, δεν έχουν άλλη επιλογή, όσο δημιουργικοί και να είναι. Κι αυτό γιατί η υλοποίηση μιας καινοτόμας ιδέας μέσα από μια επιχειρηματική δράση είναι πλέον… κακούργημα και τιμωρείται με… ισόβιο αφανισμό από τους κρατούντες μέσω της φορολογίας και των εισφορών.
Δυστυχώς, όλα τα παραπάνω εκφράζουν σε μεγάλο βαθμό τον μέσο Νεοέλληνα. Δεν θέλει αριστείες, υψηλά ρίσκα, σκοτούρες και οτιδήποτε άλλο τον απομακρύνει θεαματικά από την εποχή της πλασματικής ευημερίας με τα δανεικά, την οποία βιώναμε έως το 2009. Ουδείς, αντελήφθη τι έγινε και χρεοκοπήσαμε. Δεν ξέρουν, δεν είδαν, δεν άκουσαν. Εκμαυλίστηκαν σε τέτοιο βαθμό που δεν έχουν τη στοιχειώδη τόλμη της αυτοκριτικής και της μη επανάληψης των ίδιων νοοτροπιών. Σφυρίζουν αδιάφορα, πετάνε πέντε συνθήματα στο καφενείο, αφορίζουν τους ξένους και πάμε για άλλα. Επιλέγουν άχρηστους και ανίκανους πολιτικούς ή πριμοδοτούν κόμματα διαμαρτυρίας έτσι για το… γινάτι. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, αυτοί που καταγράφονται ως ψηφοφόροι τέτοιων κομμάτων αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 60% όσων ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές…
Όμως, τα όσα επιχειρούνται μέσα από την αριστερή ιδεολογία στην παρούσα φάση είναι άκρως επικίνδυνα για το μέλλον της χώρας. Ο εκμαυλισμός διαμορφώνει συνθήκες πλήρους διαφθοράς. Γιατί διεφθαρμένος είναι και αυτός που σκέπτεται κατά τον τρόπο που αναπτύχθηκε παραπάνω. Αυτή η κατάσταση, αν δεν αλλάξει, είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερα δεινά. Μόνο που όταν έρθει η πλήρης καταστροφή, ουδείς θα θυμάται τους κακούργους που έβαλαν τις βάσεις για να την προκαλέσουν. Γιατί η υιοθέτηση τέτοιων νοοτροπιών από κάποιους που ήταν 40 χρόνια εκτός εξουσίας, το ίδιο είναι. Απλά, αλίμονο από αυτούς που δεν θέλουν τώρα να αποτρέψουν μια ολέθρια εξέλιξη, η οποία θα συντρίψει κάθε όνειρο και ελπίδα των επόμενων γενεών…
* Το σκίτσο είναι του Θοδωρή Μακρή