ΝΑ ΠΩΣ ΕΙΔΑΝ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΑ Μ.Μ.Ε

Η Κύπρος, ένα νησί στην Ανατολική Μεσογείο, ήταν Βρετανική αποικία επι
αιώνες και νωρίτερα ήταν υπο Οθωμανική κατοχή. Το βόρειο τμήμα της
κατοικείται σήμερα κυρίως απο άτομα Τουρκική καταγωγής,και το νότιο
απο Ελληνοκύπριους. Έγινε ανεξάρτητη το 1960 με συνενόηση των Ελλήνων
και Τούρκων κατοίκων. Η συνενόηση κατέρευσε το 1963 και απο τότε
υπάρχει δύναμη του ΟΗΕ για την διαφύλαξη της τάξης.
Επι μια δεκαετία γινόταν βιαιότητες και η Ελληνική και η Τουρκική
κυβέρνηση επενέβαιναν για να στηρίξουν η κάθε μιά τους ομοεθνείς της
κατοίκους, με συνέπεια να μετεγκατασταθούν (δηλαδή να εκτοπιστούν)
σημαντικά τμήματα του πληθυσμού του νησιού. Το 1974 η στρατιωτική
χούντα της Ελλάδας έρριξε με πραξικόπημα τον πρόεδρο του νησιού και τον
αντικατέστησε με ένα δικτάτορα που υποστήριξε την ένωση με την Ελλάδα.

Η Τουρκία απάντησε με στρατιωτική εισβολή και έκανε εκστρατεία εθνοτικής
κάθαρσης, δηλαδή έδιωξε βίαια τους Έλληνες που ζούσαν στα βόρεια,
παρ’όλο που ήταν η πλειοψηφία μέχρι τότε. Η σύγκρουση τερματίστηκε με
διαίρεση του νησιού σε Τουρκοκρατούμενη περιοχή στα βόρεια και με
Ελληνοκυπριακή κρατική εξουσία στο νότο. Ο ΟΗΕ εξακολουθεί να
αστυνομεύει τα σύνορά τους.

Του χρόνου κλείνουν 50 χρόνια παρουσίας του ΟΗΕ. Η αυτοαποκαλούμενη
Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, ένα καθεστώς μαριονέττα (όπως
το χαρακτηρίζει αρθρογράφος της εφημερίδας Ουάσιγκτων Ποστ), δεν αναγνωρίζεται
απο κανέναν εκτός απο την Τουρκία, αλλά ελέγχει τον βορρά, ενώ η
Κυπριακή Δημοκρατία κυβερνά στον Νότο.

Η Κυπριακή Δημοκρατία, δηλαδή η Ελληνική Κύπρος στον Νότο, έγινε μέλος
της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2004, αλλά δυστυχώς δεν διάλεξε την κατάλληλη
στιγμή για να μπεί στην Ευρωζώνη: ήταν Ιανουάριος του 2008, λίγο πρίν
αρχίσει η οικονομική κρίση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βέβαια έχει διακηρύξει
επίσημα ότι θεωρεί την παρουσία της Τουρκίας στην Βόρεια Κύπρο
παράνομη κατοχή, και ότι το βόρειο τμήμα του νησιού ανήκει και αυτό στην
Κυπριακή Δημοκρατία.

Πάντως όλο αυτο το διάστημα η οικονομική ύφεση στην Κύπρο ήταν
πολύ πιο ήπια απο την υπόλοιπη ευρωζώνη. Στα τελευταία πέντε
χρόνια ο ρυθμός ανάπτυξης της Κύπρου ήταν μεγαλύτερος απο τον
ρυθμό των γειτόνων της.

Τι συνέβη λοιπόν;
Η Ελληνική οικονομική κρίση.
Οι Κυπριακές τράπεζες ήταν υπερβολικά εκτεθειμένες στην Ελληνική
υπερχρέωση, γιατί είχαν αγοράσει μεγάλες ποσότητες Ελληνικών
ομολόγων, κρατικών αλλά και ιδιωτικών. Η τιμή των ομολόγων αυτών έκανε
κάθετη προσγείωση. Ο ισολογισμός των τραπεζών αυτών διαλύθηκε.
Η Λαϊκή Τράπεζα Κύπρου κρατούσε χρεώγραφα του Ελληνικού κράτους
ύψους 3 δισεκατομμυρίων 400 εκατομμυρίων Ευρώ, ενώ η η Τράπεζα
Κύπρου κρατούσε 2 δισ 400 εκατομμύρια Ευρώ του ίδιου χρέους. Έτσι η
Λαϊκή έχασε €2.5 δις και η Κύπρου €1 δις.
Κατά συνέπεια, όταν μεγάλο μέρος του Ελληνικού δημόσιου χρέους
διαγράφηκε, δηλαδή χαρίστηκε , δηλαδή κουρεύτηκε κατά την μοντέρνα
έκφραση με την διεθνή συμφωνία του 2011, η Λαϊκή έχασε το 76% της αξίας
των Ελληνικών χρεωγράφων που κρατούσε στο ενεργητικό της. Οι Τράπεζες
αυτές κλονίστηκαν, και η Κυπριακή κυβέρνηση αποφάσισε και εθνικοποίησε
την Λαϊκή, για να μη χαθούν οι καταθέσεις του κόσμου που είχε
λογαριασμούς σ’αυτή.

Βοήθεια ζήτησε επίσης και η Τράπεζα Κύπρου, αλλά το Κυπριακό κράτος
δεν μπορούσε να βοηθήσει, γιατί αυξήθηκε απότομα και ξαφνικά το
επιτόκιο (δηλαδή το μέρισμα) που θα ήταν υποχρεωμένο το δημόσιο να
πληρώνει στους αγοραστές ή κατόχους των δεκαετών Κυπριακών κρατικών
ομολόγων.
Δηλαδή «το κούρεμα» του Ελληνικού δημόσιου χρέους, κλώνισε τις δύο
Κυπριακέςτράπεζες, και οι δύο αυτές Τράπεζες κλώνισαν το Κυπριακό
κράτος, πού έπρεπε να τίς σώσει απο την χρεωκοπία, αλλά και να συνεχίσει
να λειτουργεί σαν κράτος που πληρώνει όλα του τα έξοδα. Για να το κάνει
αυτό θα έπρεπε να εκδώσει και να πουλήσει νέα ομόλογα, αλλά σε μια
τέτοια κατάσταση χρηματαγοράς το επιτόκιο που θα έπρεπε να προσφέρει
για να πουληθούν τα νέα ομόλογα θα ήταν όχι απλώς υψηλό. Θα ήταν
απαγορευτικό.

Αυτό δεν είναι ασυνήθιστο. Όταν μια οικονομία δεν κινδυνεύει, το μέρισμα
που ανακοινώνει ο εκδότης των ομολόγων μειώνεται γιατί θεωρούνται
ασφαλής επένδυση απο τους αγοραστές. Όταν όμως υπάρχουν ενδείξεις ή
πληροφορίες, ότι μια οικονομία ή μια τράπεζα δεν πάει καλά, οι κάτοχοι
των ομολόγων προσπαθούν να τα ξεφορτωθούν, πράγμα που σημαίνει ότι
πρέπει να τα ξαναγοράσει πάλι πίσω ο εκδότης, δηλαδή το κράτος,
Αλλοιώς καταρρέει η τιμή τους σέ όλες τις χρηματαγορές του κόσμου, γιατί
το κράτος κηρύσει πτώχευση, δηλαδή αρνείται να ξαναγοράσει τα ομόλογά
του.

Για τον λόγο αυτό οι τιμές των ομολόγων αυξομειώνονται στις
χρηματαγορές όλου του κόσμου, ανάλογα με την αντίληψη των κατόχων και
των αγοραστών. Ένας τρόπος να αποφευχθεί αυτό, είναι το ανακοινώσει το
κράτος ότι θα πληρώσει μεγαλύτερο μέρισμα, για να δείξει ότι έχει
εμπιστοσύνη στην ίδια του την οικονομία. Άλλος τρόπος είναι να επιβάλει
υψηλότερη φορολογία στους κατοίκους της χώρας του, ώστε να μη δανειστή
κι άλλο.

Παρ’όλη την πίεση των αγορών, τα Κυπριακά αυτά κρατικά δεκαετή
ομόλογα που αποτελούσαν σημαντικό μέρος του τραπεζικού αποθεματικού,
κράτησαν σχεδόν σταθερή την απόδοση τους στο 4.5% απο το 2007 μέχρι
σχεδόν το τέλος του 2011. Ξαφνικά όμως, λόγω του Ελληνικού «κουρέματος»
πήδησαν περίπου στο 7%. Να γιατί αναγκάστηκε η Κύπρος να καταφύγει
στην Τρόϊκα (Τριανδρία δηλαδή, για να μήν ξεχνούμε και την γλώσσα μας.)

Χρειάστηκε να καλύψει και τις χρηματικές ανάγκες του κρατικού μηχανισμού
και το έλλειμα των τραπεζών της, για να μή ξεσηκωθούν οι κάτοικοί της.
Ποιό ήταν το πρώτο σχέδιο της Τριανδρίας; Να πληρώσουν τα σπασμένα
(δηλαδή να τιμωρηθούν οικονομικά) όσοι είχαν εμπιστευθεί τα λεφτά τους
στις Κυπριακές τράπεζες. Καταθέσεις κάτω των €100,000 θα πλήρωναν
έκτακτη εισφορά 6,75%. (Ο παπούς μου μιλούσε για φόρο βλακείας, σχετικά με την
οικονομική κρίση του 1929-1930. Τι θα έλεγε άραγε τώρα άν ζούσε) Καταθέσεις πάνω
απο €100,00 θα πλήρωναν έκτακτη εισφορά 9,9%. Μ’αυτό τον τρόπο θα
εισέρρεαν €5,8 δισεκατομμύρια, δηλαδή το μισό έλλειμα.

Είχε κανένα πλεονέκτημα η πρόταση αυτή;
Βεβαίως και είχε. Βοηθούσε το Κυπριακό κράτος να αποφύγει την επιβολή
γενικής, εξοντωτικής φορολογίας εισοδήματος σε όλο τον πληθυσμό. Το
Να πώς είδαν την οικονομική κρίση της Κύπρου
μερικά ενημερωτικά μέσα στην Ουάσιγκτων.
θέμα είναι, απο που εμφανίστηκε ξαφνικά η ευαισθησία αυτή της
Τριανδρίας; Απλούστατα, απο την εθνικότητα ή υπηκοότητα των μεγαλο-
καταθετών στις Κυπριακές τράπεζες. Ο συνολικός αριθμός τους δεν έχει
ανακοινωθεί ακόμη, αλλά υπήρχαν στοιχεία ότι ήταν κυρίως ξένοι, και
μάλιστα Ρώσσοι και άλλοι Ανατολικοί, ή πρώην Σοβιετικοί. Μπορείτε να
χρησιμοποιήσε όποια ονομασία θέλετε, ανάλογα με τις «φιλοσοφικές» σας
προτιμήσεις.

Τότε που είναι το πρόβλημα;
Για να εφαρμοστεί η πρόταση της Τριανδρίας έπρεπε να εγκριθεί απο την
νομοθετική εξουσία της χώρας, τη Κυπριακή Βουλή. Γιαυτό χρειαζόταν
ψηφοφορία. Ορίστηκε να γίνει την Τρίτη. Μια μέρα πρίν την ψηφοφορία,
όλοι οι Κύπριοι έτρεξαν να αποσύρουν τα λεφτά τους απο τις Τράπεζες. Και
με το δίκιο τους.
Και τι θα κέρδιζε το Κυπριακό κράτος;
Θα έπαιρνε €10 δις απο τους πιστωτικούς φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης
και απο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, για να επανακεφαλαιοποιήσει τις
τράπεζες και για να λειτουργήσουν οι δημόσιες υπηρεσίες. Η λύση αυτή
ήταν ιδιαίτερα οδυνηρή για την Κυπριακή κυβέρνηση, διότι οι καταθέσεις
όλων υποτίθεται ότι είναι εγγυημένες απο το κράτος, δηλαδή οι καταθέτες
απολαμβάνουν την εγγύηση του δημοσίου, ότι θα μπορούν να αποσύρουν
όλα όσα κατέθεσαν όποτε το θελήσουν. Πράγμα που δεν συμβαίνει βέβαια
όταν επιβάλεις φόρο 9,9% στις μεγαλύτερες καταθέσεις.

Το σχέδιο δεν μπορούσε να σταθεί έτσι όπως ήταν. Η τριανδρία
αναγκάστηκε να το βελτιώσει. Εξαιρέθηκαν απο την έκτακτη εισφορά οι
πρώτες 20.000 Ευρώ όλων των καταθετών, για να μήν ζημιωθούν πολύ οι
μικροκαταθέτες, που είναι και η πλειοψηφία. Και πάλι όμως το σχέδιο
απορρίφθηκε απο την Κυπριακή Βουλή.

Τότε τι έχουν να κάνουν οι Ρώσσοι «γκάγκστερ« μ’ όλα αυτά.
Η Ρωσία είχε καλές σχέσεις με την Κύπρο εδώ και χρόνια, για διάφορους
λόγους. Πολλοί το απέδιδαν σε ιδεολογική συνάφεια με την ηγεσία του
Κυπριακού κομμουνιστικού κόμματος. Όπως και να έχει η υπόθεση, η
γεωγραφική θέση του νησιού είναι εξαιρετικά στρατηγική. Είναι κοντά στη
Συρία που το καθεστώς της έχει ανάγκη απο Ρωσικό οπλισμό και
πυρομαχικά για τον εμφύλιο πόλεμο, και ή Κύπρος δεν είχε δείξει ιδιαίτερο
ζήλο να εφαρμόσει αυστηρά την απαγόρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για
προώθηση πολεμικού υλικού στο καθεστώς της Δαμασκού. Το νησί είναι
επίσης κοντά στο Λιβανο, στο Βόρειο Ιράκ, στο Κουρδιστάν που αποτελεί
ενόχληση για την Τουρκία, και σ΄όλο τον ταραγμένο χώρο της Μέσης
Ανατολής.

Έτσι η Ρωσία προσέφερε στην Κύπρο δάνειο € 2.5 δις με επιτόκιο 4,5%,
δηλαδή πολύ ευνοικώτερο απο τα επιτόκια της ελεύθερης αγοράς. Όταν η
προσφορά δεν έγινε δεκτή, η Ρωσία βελτίωσε ακόμη πιο πολύ την πρόσφορά
της. Τι αντάλαγμα περίμενε η Ρωσία;
Μερικοί αμφισβητούν το στρατηγικό ενδιαφέρον της Ρωσίας στο νησί, αλλά
δεν έχουν παρά να θυμηθούν ότι εξακολουθεί να υπάρχει εκεί μεγάλη
Βρετανική βάση επι ένα αιώνα και πάνω. Είναι εμφανές ότι δεν πρόκειται
για σύμπτωση επιδιώξων δύο φιλανθρωπικών σωματείων.

Η υπηρεσία που προσφέρει η Κύπρος είναι ότι επιτρέπει σε ξένες
επιχειρήσεις (και Ρωσσικές), να ιδρύουν θυγατρικές εταιρίες στο έδαφός της.
Υπάρχουν δικηγορικά γραφεία στην Κύπρο που έχουν δηλώσει ότι
αποτελούν την επίσημη έδρα δεκάδων ξένων εταιριών, των οποίων η
ιδρυτική τους πράξη έχει υπογραφεί σε κάποια απο τις πρώην Σοβιετικές
Δημοκρατίες. Στα δικηγορικά αυτά γραφεία προσφέρουν υπηρεσίες ντόπιοι
υπάλλήλοι. Συχνά έχουν τίτλο μέλους διοικητικού συμβουλίου ή διευθυντού
κλπ. άν και πολλοί υποψιάζονται ότι οι τίτλοι είναι εικονικοί. Λέγεται ότι
παρέχουν διευκολύνσεις ανάλογες με τα υπερπόντια φορο-καταφύγια των
νησιών της Καραϊβικής. Και είναι γνωστό ότι η Ρωσική φορολογία σε
εταιρικά εισοδήματα εξωτερικού είναι πολύ ψηλή.

Το συνηθισμένο ερώτημα σ’αυτό το σημείο είναι: «Δηλαδή η Ρωσία στηρίζει
την Κύπρο, για να μπορεί η Κύπρος να εμποδίζει την Ρωσία να εισπράξει
τους νόμιμους φόρους της; Πού είναι το συμφέρον;»
Η ερώτηση είναι λογική, άν πιστέψει κανείς ότι οι Ρώσσοι κρατικοί
λειτουργοί που διεκπεραιώνουν της διατυπώσεις των Ρωσικών εταιριών,
έχουν πάντα μόνο το κρατικό συμφέρον υπόψη.. Προφανώς αυτό δεν
συμβαίνει πάντα, και δεν είναι η μόνη χώρα του κόσμου όπου η ηγετική τάξη
εξυπηρετεί και την τσέπη της. Είναι επίσης γνωστό ότι υπάρχουν μεγάλες
Ρωσικές εταιρίες που ανήκουν σε πρώην αξιωματούχους που ζούν στο
εξωτερικό.Σύμφωνα με άλλες πηγές οι «εξυπηρετήσεις» έχουν γίνει αμοιβαίες, και μιά
απο τις δύο Κυπριακές τράπεζες έχει αγοράσει την πλειοψηφία των
μετοχών μιά Ρωσικής Τράπεζας στην Μόσχα.
Στο σημείο αυτό χρειάζονται διευκρινήσεις, για να γίνει κατανοητός ο τρόπος που
λειτουργούν οι «φορολογικοί παράδεισοι» σε διάφορα σημεία του κόσμου. Τα
παρακάτω στοιχεία αποκαλύφθηκαν σε συζητητική εκπομπή εμπειρογνωμόνων στο
Εθνικό Δημόσιο Ραδιόφωνο, ένα μή κερδοσκοπικά δίκτυο πανεπιστημιακών σταθμών
σ’ όλη την Αμερική..
«- Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Κύπρο έφτασε τα 7,5
δισεκατομμύρια Ευρώ, αλλά μέ όρους. Έπρεπε να κλείσουν και άλλες
τράπεζες. Έπρεπε επίσης να εφαρμόσουν αυστηρά νόμους διακίνησης
κεφαλαίων, και να βρούν τρόπο να εμποδίσουν την φυγή κι άλλων
καταθέσεων σε άλλες χώρες, πράγμα φοβερά δύσκολο για μια μικρή χώρα με
μικρό κρατικό μηχανισμό.
«-Έγινει αντιληπτό και στην Κύπρο, αυτό που οι Αμερικανοί το ξέρουν απο
καιρό. Η ασύδοτη λειτουργία τραπεζών επηρεάζει όλη την οικονομία.
«-Οι Κύπριοι είναι αναγκασμένοι να ξανασχεδιάσουν όλο τον μηχανισμό της
οικονομίας τους. Έχουν βέβαια τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στα χωρικά
τους νερά, αλλά καμιά φορά το πλεονέκτημα αυτό μεταβάλλεται σε κατάρα
λόγω διεθνών ανταγωνισμών και σκοπιμοτήτων.
«-25,000 Κύπριοι, απο το συνολικό πληθυσμό 800,000 εργάζονται σε
τράπεζες. Πολλοί θα χρειαστεί να βρούν άλλες δουλειές. Γιαυτούς αυτό είναι
το σημαντικότερο.
«-Η Κύπρος είναι διαφορετική απο τους άλλους «φορολογικούς
παραδείσους». Η Ελβετία βέβαια είναι ο «Χρυσούς Κανόνας» τραπεζικής
ασφάλειας, αλλά υπάρχουν και άλλες «εξυπηρετικές τράπεζες» και σε
Ευρωπαϊκές χώρες.
«-Κάθε τέτοια τράπεζα έχει κάποια ειδικότητα. Οι δύο Κυπριακές τράπεζες
ήξεραν καλά την Ελληνική οικονομία, αλλά αγόρασαν υπερβολικά πολλά
Ελληνικά ομόλογα, που η σημερινή τους αξία έπεσε ραγδαία και είναι πιά
ένα κλάσμα της αρχικής. Κι έτσι οι καταθέτες των Κυπριακών τραπεζών,
μαζί τους και οι Ρώσσοι, θα υποφέρουν, μέχρι να συνέλθουν οι δύο αυτές
τράπεζες. Μπορεί να χάσουν μέχρι και το 40%.
«-Αυτά συμβαίνουν όταν η διαχείρηση των τραπεζών δεν είναι συνετή, αλλά
σε πολλά φταίει και η Συμφωνία της Βασιλείας, δηλαδή η Τράπεζα
Να πώς είδαν την οικονομική κρίση της Κύπρου
μερικά ενημερωτικά μέσα στην Ουάσιγκτων.
Διατραπεζικών Διακανονισμών που εδρεύει στην Ελβετία, γιατί αυτή
θεσπίζει τα διεθνή στάνταρντ. Λέει λοιπόν ότι άν μια τράπεζα έχει στο
αποθεματικό της κάποια κρατικά ομόλογα, δεν χρειάζεται να κρατά
αντίκρυσμα σε μετρητά. Μεγάλο λάθος.
«-Να μή ξεχνάμε, πάντως, ότι το πρόβλημα στην Κύπρο το δημιούργησαν
ιδιωτικές τράπεζες. Όχι το Κυπριακό κράτος.
«-Κι όσο για την χρησιμότητα των «φορολογικών παραδείσων», άλλα είναι
τα κριτήρια των ιδιωτών και άλλα των επιχειρήσεων. Ο ιδιώτης θέλει,
απλώς, μυστικότητα. Η επιχείρηση θέλει να υπάρχει πλέγμα διακρατικών
συμφωνιών, για να μπορεί εύκολα να διακινεί χρήμα μέσα και έξω απο την
χώρα. Οι ιδιώτες απλώς «αποθηκεύουν» το χρήμα τους στις τράπεζες
αυτές. Οι επιχειρήσεις όμως θέλουν να το διακινούν γρήγορα.

«-Οι επιχειρήσεις βασικά ξεπλένουν το χρήμα. Θέλουν να μπορούν γρήγορα
να το εξάγουν, συνήθως απο κάποια αναπτυγμένη χώρα, προς κάποια
λιγώτερο ανεπτυγμένη, είτε για να πληρώσουν κάποιους μετόχους τους, ή
για κάποια νέα δραστηριότητα σε τρίτη χώρα. Η Κύπρος προσέφερε και τα
δύο. Πολλές διακρατικές συμφωνίες, αλλά και ασφάλεια σε ιδιώτες.
«-Όσο για την φοροδιαφυγή, δεν είναι πάντα ο σκοπός των καταθετών. Σε
πολλές περιπτώσεις απλώς δεν τους αρέσει να ακούν επικρίσεις για
δοσοληψίες που δεν είναι κάν παράνομες στην χώρα τους.
«-Η αλήθεια είναι ότι οι φορολογικοί παράδεισοι δεν λειτουργούν
απομονωμένοι. Έχουν έμπειρους λογιστές που ξέρουν να χειριστούν τις
αδυναμίες της κάθε νομοθεσίας.
«-Συχνά, σκοπός δεν είναι η αποφυγή φορολογίας. Είναι η αποφυγή της
πολυπλοκότητας των κανονισμών μιά χώρας που σου την σπάει, και
στοιχίζει σε χρόνο και χρήμα.
«-Υπάρχουν κι άλλοι λόγοι. Τα νησιά Κέϊμαν έχουν αυτό που λέμε στήν
πιάτσα «αιχμάλωτη ασφάλιση». Μπορεί μια επιχείρηση να έχει ιδιόκτητη
επιτόπια ασφαλιστική εταιρία, για να είναι σίγουρη ότι δεν θα ζημιώσει
ποτέ απο κάποια ενέργεια.
«-Τα νησιά Κέϊμαν έχουν επίσης νομοθεσία που επιτρέπει σε μια εταιρία να
έχει ντόπια μέλη συμβουλίου μετόχων ή διοικητικού συμβουλίου, και ο
καθένας τους να εκπροσωπεί μερικές εκατοντάδς ανώνυμες εταιρίες, με
μικρή σχετικά αμοιβή. (Κάπως έτσι λειτούργησε και η Κύπρος όταν
χρειαζόταν)«-Υπάρχουν πολλά παραδείγματα για τα νησιά Κέϊμαν, όπου μια επιχείρηση
μπορεί να εξυπηρετείται καλύτερα άν διαθέτει δική της τράπεζα. Κιαυτό
γίνεται. Τα Κέϊμαν δεν διέφεραν πολύ απο την Κύπρο.
«-Για να μιλάμε καθαρά, καμμια απο τις διευκολύνσεις αυτές, τραπεζικές,
ασφαλιστικές κλπ, δεν μπορεί να δουλέψει χωρίς την ανοχή κάποιου
κράτους. Κανένας δεν μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στο τραπεζικό
απόρρητο ανεπτυγμένων χωρών χωρίς κάποια κρατική προστασία κάποιας
χώρας.
«-Παρ’όλ’αυτά το μέγεθος του πλούτου που διακινείται μέσω «φορολογικών
παραδείσων» σ’ όλο τον κόσμο ξεπέρασε κατά τους υπολογισμούς τα $30
τρισεκατομμύρια δολλάρια πριν δύο χρόνια. Φυσικά δεν υπάρχουν επίσημα
στοιχεία, αλλά ορισμένα συμπεράσματα βγαίνουν απο άλλες συγκριτικές
στατιστικές απ’ όλο τον κόσμο. Τα περισσότερα φαίνεται να προέρχονται
απο δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δηλαδή πατέντες, προγράμματα
ηλεκτρονικών εφαρμογών, χημικές συνθέσεις, βιομηχανικά σχέδια,
τεχνολογικές μεθόδους, δικαιώματα φαρμακευτικών παρασκευασμάτων κλπ.
«-Το Αμερικανικό δημόσιο χάνει κάπου 90 δισεκατομμυρία δολλάρια φόρους
το χρόνο απ’την διακίνηση όλων αυτών μέσω εταιριών, και άλλα τόσα
περίπου απο προσωπικά εισοδήματα ατόμων που διαφεύγουν
αφορολόγητα. Υπάρχουν κάπου 60 ή 70 «φορολογικοί παράδεισοι», και η
Κύπρος είναι ένας απ’ τους μικρότερους. Είναι 20η στη σειρά μεγέθους.

«-Γνωστές χώρες είναι βέβαια η Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το
Λουξεμβούργο, η Βερμούδα, τα νησιά Κέϊμαν,καί εμφανίστηκε επίσης στην
δημοσιότητα και το Λιχτενστάϊν, αλλά και μεγάλες χώρες. Απο την Ελβετία
γνωστότερες στην Αμερική είναι η Τράπεζες UBS και η HSBC, η οποία εδρεύει
στο Λονδίνο αλλά έχει μεγάλο υποκατάστημα στην Γενεύη. Κάποιος απο το
προσωπικό της έδωσε στις Αμερικανικές αρχές τα ονόματα 120 χιλιάδων
υπερπόντιων καταθετών. Η Αμερικανικη Εφορία διερευνά επίσης 13
Ελβετικές τράπεζες που πήραν την πρωτοβουλία να τηλεφωνήσουν σε
πλούσιους Αμερικανούς για να τους προτείνουν να γίνουν πελάτες.
«-Είναι εύκολο να χαρακτηρίσει κανένας όλη αυτή την επιχειρηματική
δραστηριότητα σαν «παρασιτική», αλλά εξαρτάται απο την οπτική γωνία
του καθένα μας. Ο φόρος εισοδήματος για επιχειρήσεις στις ΗΠΑ είναι ο
μεγαλύτερος στο κόσμο: 35%. Αλλά αυτό είναι το ονομαστικό ποσοστό.
Υπάρχουν ένα σωρό νόμιμοι τρόποι κινήτρων και εκπτώσεων και μειώσεων,
και υπάρχουν εταιρίες που δεν έχουν πληρώσει ποτέ καθόλου φόρο,
νομίμως. Για να μπορέσουν να ανταγωνιστούν διεθνώς αναγκάζονται να
κρατούν τα κέρδη τους σε υπερπόντιους «φορολογικούς παραδείσους». Στο
Καναδά όμως ο συντελεστής είναι15% καί η οικονομία του πάει πολύ καλά.
Άν το εφαρμόσουμε κι εμείς εδώ στις ΗΠΑ, θα αρχίσει η εισροή Αμερικανικών
κερδών απο το εξωτερικό.

«-Οι Αμερικανικές επιχειρήσεις εδώ στις ΗΠΑ σημείωσαν το πιό κερδοφόρο
τρίμηνο στην ιστορία, στο τέλος της περασμένης χρονιάς, παρόλο που
έχουμε οικονομική κρίση. Πολλές εταιρίες μας μεταβιβάζουν πνευματικά
δικαίωματα σε θυγατρικές τους που είναι εγγεγραμμές στους καταλόγους
επιχειρήσεων των «παραδείσων», όπου δεν έχουν καμμία παραγωγική
εγκατάσταση. Απλώς ένα γραφείο που εισπράττει όσα τους πληρώνει η
μητρική εταιρία για «χρήση πνευματικών δικαιωμάτων». Η μητρική εταιρία
δεν πληρώνει φόρο γιατί έχει μόνο έξοδα. Δεν έχει εισόδημα. Γλυτώνουν έτσι
εκατοντάδες δισεκατομμύρια.
«-Πρέπει όμως να πούμε επίσης ότι η κυριότητα των μεγαλύτερων εταιριών
έχει περάσει πιά στα χέρια των συνταξιοδοτικών ταμείων του προσωπικού
τους καθώς καί συνταξιούχων άλλων οργανισμών, όπως π.χ. μεγάλων
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
«-Όσο για τους ιδιώτες καταθέτες σε τράπεζες στους υπερπόντιους
«παράδεισους», εκεί υπάρχουν δύο κατηγορίες: αυτοί πού έχουν λεφτά απο
εγκληματικές ενέργειες και αυτοί που έχουν αποκτήσει λεφτά με νόμιμα
μέσα. Στις εγκληματικές ενέργειες περιλαμβάνονται απο λαθρέμποροι μέχρι
και απατεώνες και ανήθικοι πολιτικοί που χρησιμοποίησαν το αξίωμά τους
για να δωροδοκηθούν, να πάρουν προμήθειες για συμβάσεις κλπ. Στην
δεύτερη κατηγορία ανήκουν ευκατάστατοι άνθρωποι που απέκτησαν λεφτά
με νόμιμες δραστηριότητας στην χώρα τους, πλήρωσαν φόρο, και θέλουν να
αποθηκεύσουν το χρήμα τους σε κανένα νησί για να μήν πληρώσουν φόρο
εισοδήματος στην πατρίδα τους για τους τόκους που θα εισπράτουν απο
τις καταθέσεις τους.
“-Οι πιό σωστές τράπεζες πάντως είναι οι Ελβετικές. Αναλαμβάνουν την
ευθύνη και εισπράτουν τον αναλογούντα Αμερικανικό φόρο εισοδήματος
απο τους Αμερικανούς πελάτες τους και τον πληρώνουν στην Αμερικανική
εφορία για λογαριασμό των ανώνυμων πελατών τους. Προστατεύουν έτσι
το τραπεζικό απόρρητο των Αμερικανών πελατών τους. Είναι οικονομικοί
οργανισμοί ενός ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους και έχουν το δικαίωμα
να κάνουν ότι θέλουν, αρκεί να μή στερήσουν το Αμερικανικό δημόσιο απο
τον φόρο που υποχρεώνεται κάποιος πελάτης τους να πληρώσει.

«-Πάντως, η άλλη όψη του νομίσματος είναι ότι οι ξένες τράπεζες που
έχουν Αμερικανούς πελάτες, κατοίκους εξωτερικού, που φοβούνται να
ανοίξουν μεγάλο λογαριασμό, σταματούν πια να επενδύουν σε Αμερικανικές
βιομηχανίες κλπ. Συνεπώς μειώνεται η εισροή συναλλάγματος μέσα στην
Αμερική και αυτό δημιουργεί οικονομική ύφεση και ανεργία.
«-Υπάρχει και άλλο πρόβλημα. Έστω ότι σε μια Αυστριακή τράπεζα στην
Βιέννη,μπαίνει ένας πελάτης. Έχει Ελληνικό όνομα, μιλάει Ελληνικά, συζητά
για την επιχείρησή του στην Ελλάδα, και η τράπεζα πείθεται ότι ο Έλληνας
είναι κάτοικος Ελλάδας. Δεν μπορεί όμως να ξέρει ότι αυτός μπορεί να έχει
και Αμερικανικό διαβατήριο, και να έχει φορολογική υποχρέωση και στην
Αμερική.
«-Τέλος άλλη μια κατηγορία «διευκολύνσεων» είναι η ίδρυση/
μετεγκατάσταση επενδυτικών εταιριών σ’έναν απο τους «παραδείσους»,
όπου δεν ισχύουν οι αυστηροί κανόνες χρηματιστηρίου που ισχύουν στα
ανεπτυγμένες χώρες.
«-Σε τελευταία ανάλυση, την αρχική ευθύνη για την τραπεζική κρίση στην
Κύπρο ή και σε άλλες χώρες της Ευρωπαικής Ένωσης την έχουν οι ίδιες οι
χώρες/μέλη. Αδιαφορούν επί χρόνια για τις φιλικές υποδείξεις
Αμερικανικών παραγόντων ότι δεν μπορείς νά έχεις ενιαίο νόμισμα χωρίς νά
έχεις και κοινή οικονομική πολιτική, σχετικά με επενδύσεις, κρατικές
δαπάνες, κλπ. Αργά ή γρήγορα θα δημιουργηθούν προβλήματα. Η Αμερική τα
πέρασε αυτά πριν απο το 1900. Κάθε Πολιτεία είχε πλήρη ανεξαρτησία
οικονομικής πολιτικής, σε σημείο που η κάθε μιά επέβαλε τελωνειακούς
δασμούς στα προιόντα των γειτονικών πολιτειών. Παλιότερα ακόμα, η κάθε
μιά τύπωνε και το δικό της χαρτονόμισμα. Πέρασε πολύς καιρός μέχρι να
καταφέρουν να συνενοηθούν.