ΝΙΚΟΣ ΛΕΑΝΔΡΟΣ

ΤΟ ΔΙΛΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗ ΔΡΑΧΜΗ

26 Δεκεμβρίου, 2012
Οικονομία & Επιχειρείν

Μοίρασε το

Η ένταση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης φαίνεται να ενισχύει την ελκτικότητα της άποψης -όπως αυτή αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις- ότι η επιστροφή στη δραχμή αποτελεί εναλλακτική λύση στις καταστροφικές πολιτικές των μνημονίων. Καταρχήν οι επιπτώσεις από μια πιθανή έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ θα εξαρτηθούν εν πολλοίς από τις συνθήκες μέσα στις οποίες αυτή θα πραγματοποιηθεί και από τις πολιτικές εξελίξεις που θα ακολουθήσουν.

Αν για παράδειγμα προηγηθεί μια παρατεταμένη περίοδος αβεβαιότητας και συζητήσεων οι αρνητικές επιπτώσεις θα είναι πολύ εντονότερες καθώς μπορεί να αναμένει κανείς μεγάλη έξοδο κεφαλαίων στο εξωτερικό, ακόμα και καταρρεύσεις πιστωτικών ιδρυμάτων. Τα πράγματα θα είναι κάπως καλύτερα αν η σχετική διαδικασία αντικατάστασης του νομίσματος πραγματοποιηθεί αιφνιδιαστικά και συνοδευτεί από μέτρα που θα εμποδίσουν τις μαζικές αναλήψεις και τις εκροές κεφαλαίων στο εξωτερικό.

Σε κάθε περίπτωση όμως οι άμεσες αρνητικές επιπτώσεις για τη χώρα θα είναι έντονες.

Η υποτίμηση του νέου νομίσματος θα έχει ως συνέπεια την αύξηση των τιμών των εισαγόμενων προϊόντων και του κόστους παραγωγής εκτοξεύοντας την ανεργία σε ακόμα υψηλότερο επίπεδο. Επίσης, οι διεθνείς συναλλαγές της χώρας θα γίνουν πολύ δυσκολότερες και η πιθανότητα συναλλαγματικών κρίσεων που θα αποσταθεροποιούν την οικονομία πολύ μεγαλύτερη. Οι υπέρμαχοι της εξόδου από το ευρώ υποστηρίζουν ότι οι αρνητικές επιπτώσεις θα είναι προσωρινές και σταδιακά η οικονομία θα ανακάμψει καθώς η Ελλάδα θα γίνει μια πολύ φθηνότερη χώρα.

Όμως κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την ένταση και την κατάληξη των κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων που θα πυροδοτήσει η απότομη επιδείνωση των προβλημάτων ή τις επιπτώσεις στα εθνικά μας θέματα και στην εξωτερική πολιτική από την οικονομική και πολιτική υποβάθμιση της χώρας. Αρνητικές πολιτικές εξελίξεις μπορούν να ανακόψουν για πολλά χρόνια την ουσιαστική ανάκαμψη της οικονομίας.

Κατά τη γνώμη μου η υπέρβαση της κρίσης δεν μπορεί να αναζητηθεί ούτε στις πολιτικές των μνημονίων, ούτε στην έξοδο από το ευρώ. Και στη μια και στη άλλη περίπτωση οδηγούμαστε σε δραματική επιδείνωση των κοινωνικών προβλημάτων, της μετανάστευσης, της ανεργίας και της φτώχειας. Η Ελλάδα καταδικάζεται να παραμείνει μια εξαρτημένη χώρα φτηνής εργασίας, ανίκανη να συντηρήσει τις υποδομές και το κοινωνικό της κράτος, χωρίς προοπτικές για τη νέα γενιά.

Και όμως υπάρχει εναλλακτική λύση. Προϋποθέτει ρίξεις με συμφέροντα, νοοτροπίες και πρακτικές που κυριάρχησαν τις τελευταίες δεκαετίες και ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο ώστε να διαμορφωθεί μια ρεαλιστική εθνική στρατηγική υπέρβασης της κρίσης. Στοιχεία αυτής της στρατηγικής πρέπει να είναι, μεταξύ άλλων, η διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους, η βελτίωση της παραγωγικότητας και η παραγωγή ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών, η ενίσχυση των υποδομών και της παιδείας, η ανυποχώρητη σύγκρουση με τη διαφθορά, τη γραφειοκρατία και τη φοροδιαφυγή, η αντιμετώπιση των ολιγοπωλιακών καταστάσεων και των καρτέλ στις αγορές προϊόντων, η σωστή λειτουργία των θεσμών και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, η προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος.

Με μια κουβέντα χρειάζεται συλλογική προσπάθεια και αντιστροφή των βάρβαρων πολιτικών λιτότητας και φορολογικής αφαίμαξης. Οι Έλληνες μπορούν να κάνουν μια νέα αρχή. Φτάνει να αντιληφθούν τα λάθη που μας οδήγησαν ως εδώ και να πιστέψουν σε μια άλλη προοπτική.