ΘΑ ΑΝΤΕΞΕΙ Ο ΓΑΛΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ; Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΝΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΑΝΤΙΑΜΕΡΙΚΑΝΙΣΜΟΥ

Μοίρασε το

Ο γαλλογερμανικός άξονας έχει τεθεί σε τεστ αντοχής. Το Βερολίνο επιθυμεί την καθυπόταξη του Ολάντ στην στρατηγική του στην ευρωζώνη. Ο Ολάντ ζητά ενίσχυση της ανάπτυξης για να μην επαναδιαπραγματευτεί το δημοσιονομικό σύμφωνο. Ο Economist του στέλνει μήνυμα να κρατηθεί μακριά από την Μέρκελ. Η Moody’s του επιβεβαιώνει το μήνυμα αφαιρώντας του ένα Α από τα τρία και ο Σόιμπλε τραβάει στην αγκαλιά του τον Μοσκοβισί. Θα αντέξει άραγε ο γαλλογερμανικός άξονας;

Θα το τραβήξουν κι άλλο οι Αμερικανοβρετανοί; Υπάρχει κίνδυνος ενός νέου αντιαμερικανισμού από το Παρίσι και το Βερολίνο; …

Η ανατροπή του Σαρκοζί>

Ο γαλλογερμανικός άξονας αποτέλεσε την έκφραση της Συνθήκης των Ηλυσίων σε όρους ευρωζώνης. Η Συνθήκη των Ηλυσίων που υπογράφτηκε στις 22 Ιανουαρίου 1963 από τον Ομοσπονδιακό Καγκελάριο Άντεναουερ και τον Στρατηγό Ντε Γκωλ, αποτέλεσε μία προσπάθεια της Γαλλίας να ελέγξει μια μελλοντική προβολή ισχύος της Γερμανίας εις βάρος της. Τελικά, η συνθήκη αυτή σφράγισε τη συμφιλίωση ανάμεσα στους δύο λαούς και αποτέλεσε τη βάση μιας εταιρικής σχέσης αμοιβαίων γεωοικονομικών και γεωπολιτικών συμφερόντων.

Η σχέση αυτή όπου η Γαλλία υποτίθεται ότι φορούσε τα παντελόνια, ανατράπηκε με την ενοποίηση των δύο Γερμανιών. Το ευρώ ήρθε ως μία δέσμευση της Γερμανίας στην κοινή ευρωπαϊκή πορεία, μια νέα ασφάλεια για τη Γαλλία και την Ευρώπη. Η σύμπηξη του γαλλογερμανικού άξονα ήταν μια φυσική εξέλιξη, με τη Γαλλία να έχει το πολιτικό προβάδισμα και η Γερμανία το οικονομικό. Η οικονομική επιτυχία της Γερμανίας όμως άλλαξε κι αυτόν τον συσχετισμό. Η καπατσοσύνη του Νικολά Σαρκοζί έκρυβε πολύ αποτελεσματικά αυτή την ανισορροπία, σε μια προσπάθεια να κερδίσει χρόνο και να μετριάσει την γερμανική βουλιμία για την πολιτική προβολή της οικονομικής της δύναμης. Άλλωστε, ο Σαρκοζί είχε και τις πλάτες των Αμερικάνων, καθώς είχε διαδεχθεί τον Τόνι Μπλερ στο ρόλο του αντιπροσώπου τους στην Ευρώπη.

Η εκλογή του Φρανσουά Ολάντ στην προεδρία της Γαλλίας, άλλαξε άρδην το σκηνικό. Η καγκελάριος Μέρκελ δυσαρεστήθηκε σφόδρα, καθώς βρέθηκε μπροστά σε αυτό που ήθελε να αποφύγει, δηλαδή έναν Ολάντ που δήλωνε πως θα επαναδιαπραγματευτεί το δημοσιονομικό σύμφωνο.

Τα πρώτα σύννεφα μαζεύτηκαν γύρω από το περίφημο ευρωομόλογο, αλλά τελικά οι Γάλλοι υποχώρησαν, με την κατανόηση στις γερμανικές ευαισθησίες που έδειξε ο Μοσκοβισί. Όμως ο Ολάντ, φέρθηκε έξυπνα. Ζήτησε τη συμπλήρωση του δημοσιονομικού συμφώνου με αναπτυξιακά μέτρα, κάτι που θεωρήθηκε πλήγμα για την κα Μέρκελ, καθώς όλος ο νότος, αλλά και οι νέες χώρες τάσσονται υπέρ αυτής της εκδοχής. Ο Ολάντ έχει στομάχι και είναι στρατηγός. Επιδιώκει τελικούς στόχους και όχι εφήμερες νίκες στα σημεία.

 

Η γερμανική τρικλοποδιά>

Οι συναντήσεις του Ολάντ με τον Μόντι και τον Ραχόι και η άτυπη coalisation του Νότου, που μπορεί να συμπεριλάβει την Ελλάδα, την Κύπρο, την Πορτογαλία και ίσως την Ιρλανδία, και πιθανώς το Βέλγιο, ανησύχησε το Βερολίνο που δεν θέλει επ΄ ουδενί να χάσει την πλειοψηφία στο eurogroup. Εξ ου και ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ζήτησε (11-12 Νοεμβρίου) από την «επιτροπή των σοφών» που συμβουλεύει τη γερμανική κυβέρνηση να  συντάξει μία έκθεση για την αποτελεσματικότητα των μεταρρυθμίσεων που προωθεί ο Ολάντ, επειδή δήθεν ανησυχεί για τη γαλλική οικονομία, η οποία δεν προβλέπεται να επιτύχει τον στόχο μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος το 2013. Κάποια στιγμή μάλιστα ο Σόιμπλε έκανε λόγο περί του «Ευρωπαίου ασθενή».

Αφορμή στάθηκε η πρόβλεψη της Τράπεζας της Γαλλίας για συρρίκνωση του γαλλικού ΑΕΠ κατά 0,1% στο δ΄ τρίμηνο του 2012, μετά από αύξηση μόλις 0,2% του γ΄ τρίμηνο και δύο τρίμηνα στασιμότητας, που σημαίνει ότι η χώρα διολισθαίνει σε φάση ύφεσης. Εννοείται πως το Βερολίνο ανησυχεί πρώτον, μήπως η Γαλλία σπάσει την πολιτική της λιτότητας και δεύτερον, μήπως εδραιωθεί η Coalisation του Νότου υπό την Γαλλία.

 

Τράβηξαν το χαλί στο Παρίσι>

Οι Αμερικανοί έντρομοι από τη γερμανική αλαζονεία και μη επιθυμώντας ούτε την γερμανοποίηση της Ευρώπης, ούτε τη μετατροπή του ευρώ στο σκληρότερο νόμισμα του κόσμου, αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να τραβήξουν το Παρίσι κοντά τους, αν όχι να το δέσουν. Οι Αγγλοσάξονες από την πλευρά τους, απομονωμένοι και παράξενοι μέσα στην Ευρώπη, είδαν την ευκαιρία να σπάσουν τον γαλλογερμανικό άξονα και να αλλάξουν τους συσχετισμούς.

Έτσι, οι Βρετανοί στρώνουν το χαλί για να το τραβήξουν οι Αμερικάνοι. Ο Economist, o μακρύς βραχίονας του Foreign Office, δημοσιεύει στις 16 Νοεμβρίου ένα απίστευτο εξώφυλλο με τον Ολάντ να φέρεται ως επικίνδυνος άνθρωπος για την Ευρώπη. Στο 14σέλιδο ντοσιέ του Economist για τη Γαλλία, διάφοροι παράγοντες εμφανίζονται επιφυλακτικοί για τα αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων στη Γαλλία και για τις προσπάθειες της κυβέρνησης Ολάντ να μειώσει το έλλειμμα κάτω από το 3% το 2013, ενώ διατυπώνονται ειρωνείες για τους Γάλλους καθώς και για την κυβέρνηση που δεν έχει διάθεση να εφαρμόσει πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Το Παρίσι αντέδρασε έντονα, καθώς τα ρεπορτάζ είχαν γραφτεί πριν την ανακοίνωση των αποφάσεων της γαλλικής κυβέρνησης για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.

Στις 19 Νοεμβρίου ο οίκος Moody’s  αφαιρεί από τη Γαλλία την κορυφαία πιστοληπτική αξιολόγηση, δηλαδή τα ΑΑΑ και την υποβαθμίζει σε Aa1, καθώς «οι προοπτικές της οικονομίας παραμένουν αρνητικές», με αποτέλεσμα το ευρώ να κάνει αμέσως βουτιά 0,28% στα 1,2778 δολάρια. Σημειωτέον ότι ακολουθεί νέα αξιολόγηση από την Standard & Poors τον Ιανουάριο του 2013, γεγονός που αυξάνει την πίεση προς τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης να ενισχύσει την ανάπτυξη. Το μήνυμα ήταν σαφές: «Φρανσουά, μην κουνηθείς».

Ο Σόιμπλε τα έχασε! Δεν το περίμενε και προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα, χαρακτηρίζοντας την υποβάθμιση «μικρή προειδοποίηση» που «δεν πρέπει να δραματοποιηθεί υπερβολικά» και λέγοντας ότι «η αξιολόγηση της Γαλλίας παραμένει σταθερή».

Σε όλα αυτά ο Πιερ Μοσκοβισί απάντησε με αυστηρό τόνο μέσω των Financial Times, υπενθυμίζοντας ότι η Γαλλία είναι η πέμπτη οικονομική δύναμη της υφηλίου, και ότι «δεν είναι ούτε Ισπανία ούτε Ιταλία» και ότι θα προωθήσει «μεταρρυθμίσεις αλά γαλλικά». Άλλωστε, διέρρεε το παρίσι, και η Γερμανία εμφανίζει σαφή κόπωση στο ρυθμό ανάπτυξης.

 

Το γαλλικό αίνιγμα> Το στοίχημα για τον Ολάντ είναι να πετύχει τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ το 2013, χωρίς να σπρώξει την γαλλική οικονομία στην ύφεση. Φέτος μετά δυσκολίας θα κρατηθεί το έλλειμμα στο 4,5%.  Το κακό είναι πως συνήθως οι υποβαθμίσεις έχουν συνέχεια με τις τράπεζες και τις  επιχειρήσεις, κάτι που αυξάνει το κόστος για την οικονομία. Το δεύτερο κακό είναι ότι η Γαλλία έχει στο χαρτοφυλάκιό της πάνω από 400 δις ευρώ σε ιταλικά κυρίως, αλλά και ισπανικά ομόλογα. Τα μέτρα Ολάντ επιχειρούν με μειώσεις φόρων 20 δις ευρώ να τονώσουν την ανταγωνιστικότητα την επόμενη τριετία, αλλά οι βιομήχανοι ζητούν φοροαπαλλαγές 30 δις ευρώ.

Ο αρχισυντάκτης της επιθεώρησης «Alternatives Economiques» Christian Chavagneux διαπιστώνει 4 σωστούς και 4 κακούς λόγους για την υποβάθμιση της Γαλλίας από τη  Moody’s. Στους σωστούς λόγους ανησυχίας περιλαμβάνει:

1) τις υπεραισιόδοξες προβλέψεις της κυβέρνησης για ανάπτυξη που θέτουν σε αμφιβολία την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου.

2) την αδυναμία των γαλλικών επιχειρήσεων στο R&D (έρευνα, καινοτομία).

3) Οι γαλλικές τράπεζες εξαρτώνται από την αναχρηματοδότηση μικρής διάρκειας από τις αγορές.

4) Τέλος, η Γαλλία δεν διαθέτει μια κεντρική τράπεζα που θα μπορούσε να αγοράσει γαλλικά ομόλογα σε περίπτωση κρίσης πανικού.

Αντίθετα, ο Chavagneux θεωρεί ότι οι άλλοι 4 λόγοι που επικαλείται η Moody’s είναι καταστροφολογικοί και ιδεολογικοί:

α) Η εργασία είναι υπερφορολογημένη και οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να κάνουν τις απολύσεις που χρειάζονται.

β) ο τομέας των υπηρεσιών δεν είναι ανταγωνιστικός, κυρίως στην παιδεία και στην ιδιωτική αστυνομία,

γ) η Γαλλία είναι μεγάλος συμμέτοχος στους μηχανισμούς αλληλεγγύης της Ευρώπης και δ) το σενάριο καταστροφής της Ευρώπης ισχύει και για τη Γαλλία.

Είναι προφανές ότι η Γαλλία βρίσκεται σε μια λεπτή θέση που χωρίς την άλογη παρέμβαση των διαμορφωτών του κλίματος στις αγορές, δεν θα ήταν και τόσο ευαίσθητη. Παρ΄ όλα αυτά διαφαίνεται ότι η γαλλική κυβέρνηση θα προχωρήσει με μικρά βήματα ώστε να μην διακινδυνεύσει κανένας στόχος, ούτε ο αναπτυξιακός, ούτε ο δημοσιονομικός.
Ο κίνδυνος ενός αντιαμερικανικού μετώπου > Μέσα στο κλίμα αυτό, ο Γάλλος πρωθυπουργός πήγε στο Βερολίνο. Είναι ξεκάθαρο πως η Γαλλία και η Γερμανία κάνουν προσπάθειες επαναπροσέγγισης που εκφράζονται κυρίως από τις στενές επαφές, των υπουργών των δύο χωρών. «Δεν υπάρχει τίποτε να αιωρείται» ανάμεσα στις δύο χώρες, έχει διαβεβαιώσει ο Μοσκοβισί, ενώ ο Σόιμπλε επιμένει «έχουμε εμπιστοσύνη μεταξύ μας». Οι δύο χώρες κάνουν μια προσπάθεια να συντηρήσουν τον γαλλογερμανικό άξονα… Αυτό σημαίνει ότι εκεί που πήγαιναν να τα σπάσουν Παρίσι-Βερολίνο, η ένταση της αμερικανοβρετανικής επίθεσης, είχε μάλλον αντίθετα αποτελέσματα και μπορεί να οδήγησε τη Γαλλία πάλι στην αγκαλιά της κας Μέρκελ.

Αν οι Αμερικανοβρετανοί παρατραβήξουν το σχοινί υπάρχει κίνδυνος να προκύψει ένας καθόλου γόνιμος γαλλογερμανικός αντιαμερικανισμός. Οι Γάλλοι δεν θέλουν και πολύ. Και οι Γερμανοί δεν ανέχονται πια να τους υπαγορεύουν οι Αμερικάνοι τι πρέπει να κάνουν. Αν μάλιστα, η Γαλλία δεν τα καταφέρει με τα οικονομικά της και η Γερμανία διολισθήσει σε ύφεση, τότε κάπου αλλού θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή του κόσμου. Αλλά και από την άλλη πλευρά, όσο θα εκκρεμεί μια νέα κρίση χρηματοδότησης του αμερικανικού χρέους και η Βρετανία παραπατάει, θα υπάρχει κι από εκεί λόγος για την «εξαγωγή» της κρίσης. Και αυτά τα πράγματα δεν είναι ότι το καλύτερο. Είναι πολύ επικίνδυνα…

Το άρθρο δημοσιεύεται στο www.makisandronopoulos.blogspot.com

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP

Download on the App Store

Μοίρασε το

του αρθρογράφου

ideas change society

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Αφήστε μια απάντηση

Σχόλια

Μπες στη συζήτηση

Κάνε εγγραφή για να αφήσεις τα σχόλιά σου

Κάνε εγγραφή για να αφήσεις τα σχόλιά σου