ΜΑΥΡΟ ΣΤΗΝ ΕΡΤ: ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Μοίρασε το

Το κλείσιμο της ΕΡΤ και ο τρόπος με τον οποίο αυτό πραγματοποιήθηκε προκάλεσε κατάπληξη και οργή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό λειτουργώντας σε βάρος του διεθνούς κύρους της χώρας μας. Οδήγησε στην ανεργία χιλιάδες εργαζόμενους δημιουργώντας μεγάλα προβλήματα σ’ αυτούς και στις οικογένειές τους. Αποδιοργάνωσε μια επιχείρηση με εκπαιδευμένο και έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό και σημαντικές υποδομές. Κυρίως όμως έπληξε το δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση. Από την άποψη αυτή ενέτεινε τα προβλήματα δημοκρατικής λειτουργίας που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Στο κρίσιμο αυτό θέμα που κατά τη γνώμη μου είναι το σημαντικότερο από τα πολλά που δημιούργησε το κλείσιμο της ΕΡΤ θα αναφερθώ στη συνέχεια.

Η δημοκρατία στη χώρα μας πάσχει. Βρίσκεται σε πορεία παρακμής κάτι που εκφράζεται με πολλούς τρόπους: υποβάθμιση του Κοινοβουλίου, απαξίωση των θεσμών στη συνείδηση μεγάλης μερίδας του πληθυσμού, άνοδο φασιστικών και αντιδημοκρατικών αντιλήψεων και κομμάτων, αυθαιρεσίες της πολιτικής εξουσίας, απώλεια λαϊκής κυριαρχίας και επιβολή αποφάσεων που λαμβάνονται από ξένα κέντρα. Η παρακμή της δημοκρατίας -εξέλιξη ιδιαίτερα επικίνδυνη που αν δεν αντιστραφεί θα οδηγήσει σε καταστροφή- συνδέεται στενά με τις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στο χώρο των Μέσων στη δεκαετία του 1980 και ιδιαίτερα μετά την ιδιωτικοποίηση του ραδιοτηλεοπτικού πεδίου. Η αυθαιρεσία που επικράτησε και η διαπλοκή της πολιτικής εξουσίας με τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που νέμονταν τον χώρο των Μέσων οδήγησε σε εκφυλιστικά φαινόμενα τόσο στο πεδίο των Μέσων όσο και στο πεδίο της πολιτικής εξουσίας.

Η ένταξη των εθνικών εφημερίδων και των μεγάλων τηλεοπτικών καναλιών σε ευρύτερες οικονομικές αυτοκρατορίες κατέστησε τα Μέσα κατά κύριο λόγο εργαλεία προώθησης επιχειρηματικών συμφερόντων στο πλαίσιο μάλιστα ενός πελατειακού κράτους όπου οι θεσμοί λειτουργούν πλημμελώς και προέχει η άσκηση πολιτικής επιρροής. Η αξιοπιστία των κυρίαρχων Μέσων κατρακύλησε στο ναδίρ, όπως δείχνουν οι έρευνες κοινής γνώμης και οι κυκλοφορίες των ημερήσιων πολιτικών εφημερίδων της Αθήνας. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι παρεμβάσεις στο έργο των δημοσιογράφων και η χειραγώγηση της ενημέρωσης ουσιαστικά αχρήστευσαν τον ισχυρότερο μηχανισμό διαφάνειας και ελέγχου της εξουσίας στη σύγχρονη δημοκρατία.

[quote text_size=”small”]

Τα αποτελέσματα είναι γνωστά: ένταση της διαφθοράς και της κακοδιοίκησης, γιγάντωση των πελατειακών σχέσεων, αποπροσανατολισμός του κοινού και αδυναμία συζήτησης των ουσιαστικών προβλημάτων του τόπου και τελικά η ηθική και οικονομική κατάρρευση που βιώνουμε.

[/quote]

Ο δημόσιος πυλώνας ενημέρωσης θα έπρεπε να αποτελεί αντίβαρο προσφέροντας ένα διαφορετικό πρότυπο ψυχαγωγίας και ενημέρωσης. Όμως δεν τα κατάφερε στον απαιτούμενο βαθμό παρά το γεγονός ότι υπήρξαν προγράμματα υψηλού επιπέδου που πρόβαλαν την πολιτιστική δημιουργία. Εγκλωβισμένη η ΕΡΤ στα γρανάζια των πολιτικών παρεμβάσεων χρησιμοποιήθηκε συχνά για διεκπεραίωση ρουσφετιών και ‘βόλεμα ημετέρων’. Όποιος συζητούσε με εργαζόμενους στην ΕΡΤ γινόταν δέκτης παραπόνων για παρεμβάσεις, προσλήψεις με κομματικά κριτήρια και υψηλές απολαβές ανθρώπων που συχνά προσέφεραν ελάχιστα στην ΕΡΤ ή ήταν συστηματικά απόντες. Αυτές οι καταστάσεις δεν επέτρεπαν βέβαια στην ΕΡΤ να ανακτήσει το κύρος της και να λειτουργήσει ως πραγματικός δημόσιος φορέας με ανεξαρτησία στην ενημερωτική λειτουργία.

Δυστυχώς τα φαινόμενα αδιαφανούς λειτουργίας, έλλειψης εργασιακού ήθους, υπέρογκου λειτουργικού κόστους και κατασπατάλησης πόρων δεν καταγγέλθηκαν από το συνδικαλιστικό κίνημα παρά μόνο μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ. Ήταν όμως πλέον αργά. Σήμερα η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη. Οι προσλήψεις με δίμηνες συμβάσεις έχουν επιβάλλει ένα καθεστώς ακραίας ανασφάλειας και φόβου για το αύριο που βέβαια ευνοεί τον έλεγχο από την πολιτική εξουσία. Οποιαδήποτε δυνατότητα αντίδρασης στις πολιτικές παρεμβάσεις έχει ουσιαστικά ακυρωθεί.

Στο σημείο αυτό μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί: εφόσον στις σημερινές συνθήκες υπάρχουν πρακτικά άπειρες πηγές πληροφόρησης  χρειαζόμαστε άραγε ένα δημόσιο πυλώνα ενημέρωσης; Η γνώμη μου είναι ότι τον χρειαζόμαστε περισσότερο παρά ποτέ. Αλλά δημόσιο με την πραγματική έννοια του όρου. Όχι κρατικό με έντονες κομματικές παρεμβάσεις. Γιατί όταν σε μια κοινωνία δεν μπορούν να ακουστούν επαρκώς οι έγκυρες και νηφάλιες φωνές το πληροφοριακό χάος λειτουργεί αποσυνθετικά, ως ένα είδος  “Πύργου της Βαβέλ”. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η ανασυγκρότηση και εξυγίανση του ευρύτερου πεδίου της ενημέρωσης δεν είναι εύκολη υπόθεση, είναι όμως αναγκαία για να μπορέσει η χώρα να υπερβεί τα σημερινά αδιέξοδα.

Το άρθρο δημοσιεύεται  και στην “ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ” (www.efsyn.gr)

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP

Download on the App Store

Μοίρασε το

του αρθρογράφου

ideas change society

Αφήστε μια απάντηση

Σχόλια

Μπες στη συζήτηση

Κάνε εγγραφή για να αφήσεις τα σχόλιά σου

Κάνε εγγραφή για να αφήσεις τα σχόλιά σου