Η πιθανότητα διάλυσης της ευρωζώνης είναι «μηδέν». Η πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από αυτή τείνει επίσης προς το «μηδέν», εκτός αν μόνοι μας θελήσουμε να αποχωρήσουμε, δηλαδή να ακολουθήσουμε μια ανεξάρτητη πολιτική εκδοχή με την οποία η παρούσα ανάλυση δεν θέλει να καταπιαστεί. Ιδού λοιπόν μια περίληψη γιατί από αυστηρά οικονομικούς όρους η ευρωζώνη θα παραμείνει ως έχει.
Πρέπει να ξέρουμε τις πραγματικές διαστάσεις των –οικονομικών κυρίως– κινδύνων που παρουσιάζονται μπροστά μας, για να πάρουμε θέση όποτε χρειάζεται. Πρέπει να σημειώσουμε, εισαγωγικά, ότι η παρούσα ανάλυση δεν μας απαλλάσσει ως κράτος από την ανάγκη να είμαστε σοβαροί, να τηρούμε τις δεσμεύσεις μας και να κάνουμε στοιχειωδώς τουλάχιστον τη δουλειά μας. Προφανώς αν συνεχίσουμε να μην έχουμε κυβέρνηση, αν επιχειρήσει κάποιος να σκίσει τις υπογραμμένες συμφωνίες, αν δεν εξισώσουμε τα έσοδα με τα έξοδα του προϋπολογισμού, αν δεν έχουμε δικό μας σχέδιο για το μέλλον, τότε ίσως ξεκινήσει από κάπου μια διαδικασία να μας «πετάξουν έξω». Αλλά πριν γίνει αυτό, θα χυθεί πολύς ιδρώτας των Ευρωπαίων προσπαθώντας να το αποφύγουν.
Στο μεταξύ η ανάγκη σχηματισμού σοβαρής κυβέρνησης τη Δευτέρα, με ευρωπαϊκό χαρακτήρα και προσανατολισμό, δεν αντισταθμίζεται με τα «ανακουφιστικά» επιχειρήματα που ακολουθούν.
Αυτή τη στιγμή η κοινή γνώμη διαμορφώνει ορισμένες τάσεις που δεν στηρίζονται σε αυστηρή οικονομική λογική. Κυριαρχεί ένας πανικός ο οποίος στον μεγαλύτερο βαθμό του είναι αδικαιολόγητος. Πάνω στον πανικό αυτόν αντιδρούν οι κυβερνήσεις με τρόπο που απλά συντηρεί ή χειροτερεύει ή δρομολογεί το επόμενο κύμα πανικού. Και στη βάση του πανικού είναι τα παντοδαπά μέσα ενημέρωσης που αρέσκονται «εκ κατασκευής» στην καταστροφολογία. Αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι ή, τουλάχιστον, πέραν του πανικού υπάρχει και η οικονομική επιστήμη, την οποία είναι όλοι αναγκασμένοι να ακολουθούν.
Πρώτον, μια νομισματική ένωση δεν είναι πεδίο ασκήσεων φοιτητών της οικονομικής και πολιτικής επιστήμης. Δεν δημιουργήθηκε για να χαλάσει. Δεν είναι προσωρινή. Το ευρώ αφορά τις τύχες εκατοντάδων εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Αν το «χαλάσουν», τότε θα μείνει τελικά μόνη η Γερμανία με το ευρωμάρκο της. Κανείς άλλος δεν θα προσχωρήσει στην ΕΕ στα επόμενα 50 χρόνια. Αλλά η ΕΕ δεν φτιάχθηκε ως κλειστό κλαμπ. Υπάρχουν σήμερα ανοιχτές συζητήσεις για τα όρια της Ευρώπης. Τουρκία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βοσνία, Αλβανία, αλλά και Μαρόκο, Τυνησία και άλλοι λαοί και κράτη σκέπτονται να συνδεθούν με την ΕΕ. Η ίδια η ΕΕ τούς χρειάζεται, διότι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της «εσωτερικής» της αγοράς, είναι εταίροι με τους οποίους διεξάγει σοβαρές συναλλαγές πάσης φύσεως.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ (13-6-2012)
Δεύτερο επιχείρημα προς τη μη διάλυση της ευρωζώνης είναι η ανταγωνιστικότητα. Αυτή δεν μπορεί να αποκατασταθεί και –κυρίως– να κρατηθεί μεσομακροπρόθεσμα αν η Ευρώπη παρουσιάζει προς τις αγορές κεφαλαίων και αγαθών ένα ρευστό, διαλυτό και μη συμπαγές νομισματικό οικοδόμημα. Οι παγκόσμιοι επενδυτές αλλά και οι καταναλωτές (τουρίστες, αγοραστές κ.λπ.) βλέπουν την Ευρώπη ως μία ενιαία αγορά. Δεν μπορεί η ΕΕ να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ και την Κίνα αν κάθε 100 χιλιόμετρα ο καθένας έχει το νόμισμά του και τις πολιτικές του. Δεν μπορεί να σταθεί κανείς στην παγκοσμιοποιημένη αγορά αν δεν είναι οργανωμένος σε μείζονες ομάδες συμφερόντων. Το κοινό νόμισμα είναι μία αναγκαστική εξέλιξη. ‘Αλλωστε οι συνολικές ωφέλειες από το κοινό νόμισμα, ακόμη και σήμερα μετά την κρίση, εξακολουθούν να είναι μεγαλύτερες από τα κόστη.
Τρίτον, τι θα γίνει με τους οικονομικούς κύκλους που κάνει αναπόφευκτα κάθε οικονομία; Όταν τα πράγματα πάνε στραβά, θα πετάνε μία χώρα έξω; Για καμία χώρα το μέλλον δεν είναι λαμπρά προδιαγεγραμμένο για πάντα. Στη θέση όπου είναι σήμερα η Ελλάδα ξέρουν οι πολιτικοί της Αυστρίας, της Ολλανδίας κ.λπ. ότι μπορεί να βρεθεί και η χώρα τους. ‘Αλλωστε η Ελλάδα από το 1999 μέχρι το 2008, δηλαδή για μία συνεχή και αδιάκοπη δεκαετία, είχε ποσοστό ανάπτυξης σταθερά πάνω από κάθε άλλη χώρα της ευρωζώνης, με δείκτες από 3% και πάνω, μάλιστα σε μία χρονιά (2003) έφτασε το 4,7%. Ταυτόχρονα, μείωνε τα ελλείμματα μέχρι το 2008. Ήταν ζηλευτή σε όλο τον κόσμο! Αν η κρίση ξεσπούσε τότε με κάποια άλλη αφορμή, η Ελλάδα προφανώς με τα νούμερα αυτά θα έμενε στον σκληρό πυρήνα. Δηλαδή, οι αποκαλυπτικές «αδυναμίες» όπως τα σκάνδαλα, η φοροδιαφυγή, το σπάταλο κράτος, η ανίκανη δημόσια διοίκηση, που χρησιμοποιούνται σήμερα ως επιχειρήματα για να μας βγάλουν από την ευρωζώνη δεν υπήρχαν στις περιόδους των παχιών αγελάδων! Ποιος το πιστεύει σοβαρά αυτό;
Αλλά ακόμη και αν δεχθούμε πως τα κράτη του σκληρού πυρήνα θα εφαρμόζουν πάντα σώφρονα οικονομική πολιτική, υπάρχουν απρόβλεπτα φαινόμενα –π.χ. φυσικές καταστροφές μεγάλης κλίμακας– που αποσταθεροποιούν οικονομίες. Αν αυτή η αρχή γίνει αποδεκτή, τότε στο μέλλον θα πετάνε έξω όποια οικονομία «στραβοπάτησε». Σε αναλογίες παλαιάς μορφής εθνικών κρατών η μεταχείριση αυτή μοιάζει με το να αποβάλουμε το δήμο Λαμίας από το εθνικό νόμισμα της Ελλάδας, επειδή ο τελευταίος έκανε μερικά σφάλματα οικονομικής διαχείρισης. Αυτή δεν είναι νομισματική ένωση, είναι καρμανιόλα. Ποιος θα θέλει να ενταχθεί σε αυτήν; Αντίθετα, όλοι θα επιδιώξουν να αποχωρήσουν μία ώρα αρχύτερα, πριν τους χτυπήσει το επόμενο οικονομικό τσουνάμι.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
