Η λατρεία των Γερμανών για τάξη και ομοιομορφία, όπως εκφράστηκε ρατσιστικά με απαράμιλλο περφεξιονισμό και αποτελεσματικότητα κατά τη ναζιστική περίοδο, φαίνεται πως παρέμεινε εν υπνώσει μέσα στο σώμα της γερμανικότητας και τώρα που το γερμανικό imperium είναι επικυρίαρχο στην Ευρώπη, ενεργοποιείται με διάφορες μορφές.
Πρόσφατο παράδειγμα, η πρόταση του κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών της Βαυαρίας, να μιλούν γερμανικά οι μετανάστες όχι μόνο στους δημόσιους χώρους, αλλά και μέσα στο σπίτι τους, είναι, χωρίς αμφιβολία, μια έκφανση της παθολογικής μανίας των Γερμανών για ομοιομορφία.
Εκεί όμως που η λατρεία της ομοιομορφίας άρχισε να παίρνει μια ολοκληρωτική έκφραση ήταν στην περίπτωση της δημιουργίας του κοινού νομίσματος, του ευρώ, που αφαίρεσε από τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές τη δυνατότητα της υποτίμησης και έδωσε την ευκαιρία να αυξηθούν οι γερμανικές εξαγωγές καθώς το ευρώ ήταν φθηνότερο από το μάρκο, δημιουργώντας σημαντικά πλεονάσματα, σε αντίθεση με τον Νότο. Η κατάσταση οδηγήθηκε στην έκρηξη του χρέους, με αποτέλεσμα να κινδυνέψει η σημαντικότερη αγορά της Γερμανίας. Η λύση ήταν απλή, να μεταρρυθμιστούν οι εταίροι κατ΄ εικόνα και ομοίωση με την Γερμανία (1). Για όλους φτιάχτηκε το Σύμφωνο Σταθερότητας και η δήθεν Τραπεζική Ένωση και για όσους ζήτησαν βοήθεια, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, έπρεπε να ακολουθήσουν την συνταγή του Βερολίνου.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η διαδικασία αποδείχθηκε δραματική. Στην ουσία ξεριζώθηκε μέσα από την δημοσιονομική εξυγίανση ολόκληρος ο παραγωγικός ιστός του ιδιωτικού τομέα, αλλά και το όλο μοντέλο ανάπτυξης, στη λογική «κάντε το όπως εμείς που έχουμε πετύχει». Αυτό εμπεριέχει μια ακλόνητη λογική, που όμως δεν ισχύει πάντα. Προϋποθέτει για να είναι η θεραπεία σωστή ότι η αντίληψη που έχεις για την δομή του ελληνικού συστήματος είναι η σωστή, η πραγματική, διαφορετικά χορηγείς λάθος φάρμακο.
Οι Γερμανοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις πραγματικότητες. Τις βλέπουν με τα δικά τους γυαλιά και αυτό τους οδηγεί σε λάθος αντιλήψεις και λάθος πράξεις. Κι αυτό είναι κάτι παλιό και βαθύ. Ο Χέγκελ έλεγε «ότι είναι λογικό, αυτό είναι αληθινό… και ότι είναι αληθινό, αυτό είναι λογικό».
[quote text_size=”small”]
Ο γερμανικός ιδεαλισμός αποτελείται από τεράστιες, εντυπωσιακές και ενίοτε πανέμορφες λογικές κατασκευές πάνω σε λάθος βάση.
[/quote]
Είναι η «θρησκεία του εσχατολογικού ορθολογισμού» που οδηγεί σε επικίνδυνες απλουστεύσεις και εν τέλει στον ολοκληρωτισμό ή αν προτιμάτε, σε αυτό που αποκαλώ «γερμανικό φονταμενταλισμό» (2). Το γερμανικό κεφάλαιο και οι γερμανικές ελίτ θεωρούν αυτονόητο ότι πρέπει να επιβάλουν το κοινωνικο-οικονομικό τους μοντέλο σε κοινωνίες που έχουν άλλες δομές λειτουργίας, χωρίς αυτό να τις καθιστά λιγότερο ευρωπαϊκές, προκειμένου να λειτουργήσουν «λογικά» και παραγωγικά. Οι τραγικές επιπτώσεις αυτής της μεθόδου, δεν φάνηκαν μόνο στην περίπτωση της Ελλάδας, αλλά και της DDR την επομένη της ενοποίησης. Η βιαιότητα της προσαρμογής οδήγησε στην διάλυση του κοινωνικού ιστού.
Είναι σχέδιο με στόχο; Είναι ιστορική έξη; Ποιος μπορεί να απαντήσει; Μπορεί, πάντως, η σύγχρονη Γερμανία να έχει εγκαταλείψει την εμμονή στη γενετική ομοιομορφία, τουλάχιστον έτσι δείχνει, αλλά εμμένει δραματικά στην εφαρμογή των μοντέλων που αυτή εφαρμόζει από όλους τους άλλους και μάλιστα, χωρίς να λαμβάνει υπ΄ όψιν το κόστος αυτής της επιβολής. Αυτή η μονομανία στην ομοιογένεια υποκρύπτει μια αντιληπτική δυσκολία στην ουσιαστική και βιωματική πρόσληψη της πολυπλοκότητας και της οικολογίας του ευρωπαϊσμού, όπως διαμορφώθηκε μεταπολεμικά, κυρίως μέσα από τον σεβασμό της ιδιαιτερότητας, των ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων, της οικονομικής ενοποίησης και στην οικοδόμηση μιας δημοκρατικής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και εδώ ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα. Το Βερολίνο θεωρεί ότι πράττει ευρωπαϊκά, δημοκρατικά, σύμφωνα με το βιβλίο και γι΄ αυτό είναι πεπεισμένος και ο γερμανικός λαός που εμπιστεύεται πάντα την πολιτική του ηγεσία. Γι΄ αυτό και οι αντιδράσεις των Ελλήνων, των Βρετανών, των Γάλλων, των Ιταλών απαντήθηκαν με το περίφημο «μας ζηλεύετε» του κ. Σόιμπλε. Υπό αυτό το πρίσμα, η γερμανική πολιτική δεν θα αλλάξει, παρά μόνο όταν αυτή θα γίνει μπούμερανγκ που θα πέσει πάνω στο κεφάλι της γερμανικής βιομηχανίας.
[quote text_size=”small”]
Ούτε τη βία της πολιτικής λιτότητας μπορούν να αντιληφθούν, ούτε τις δραματικές εκφάνσεις της βιοεξουσίας που αυτές ασκούν, δημιουργώντας συνθήκες στοχοποίησης, διαπόμπευσης, πτώσης του προσδόκιμου ζωής, ασθενειών σωματικών και ψυχικών, κατάλυσης των δημοκρατικών θεσμών, κ.ο.κ.
[/quote]
Μπορεί ο κ. Σόιμπλε να διαβεβαιώνει πως οι Γερμανοί δεν θέλουν μια γερμανική Ευρώπη, αλλά μια ισχυρή Ευρώπη, αλλά ο Γιούργκεν Χάμπερμας φοβάται την φαντασίωση της ηγεμονίας και ο Χέλμουτ Σμιτ φωνάζει ότι δεν μπορούν να ηγηθούν της Ευρώπης. Το Βερολίνο δεν μπορεί να φτιάξει μια ευρωπαϊκή Ευρώπη, παρά μόνο να αποπειραθεί να φτιάξει μια γερμανική Ευρώπη, που θα νομίζει ότι είναι ευρωπαϊκή, γι΄ αυτό και θα αποτύχει, με τραγικές συνέπειες για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Η Γερμανία δεν μπορεί να ηγηθεί της Ευρώπης σε καμία περίπτωση. Η επικυριαρχία της είναι συγκυριακή και χρησιμοποιείται από το Βερολίνο αυτοκτονικά, μοχλεύοντας τον αντιγερμανισμό. Η Ευρώπη δεν χρειάζεται ηγέτη. Δημοκρατία και κοινωνικό κράτος χρειάζεται για να προχωρήσει στην πολιτική της ολοκλήρωση.
(1) Mark Fleming-Williams, Seeking the Future of Europe in the Ancient Hanseatic League, 9 Δεκεμβρίου 2014, Stratfor
(2) Μάκης Ανδρονόπουλος, «Το γερμανικό σύνδρομο – Η Ελλάδα και η Ευρώπη απέναντι στη γερμανική ιδιαιτερότητα» (εκδ. Ταξιδευτής, 2013).
Το άρθρο δημοσιεύεται στο www.makisandronopoulos.blogspot.com