Ακόμα και στην επαιτεία οι ρόλοι, προκαθορισμένοι – «ξεκαθαρισμένοι» είναι: Είδες ποτέ, άντρα-μπαμπά με παιδί στην αγκαλιά να ζητιανεύει; Οι άντρες, τζάμια των αυτοκινήτων πλένουν, μικροαντικείμενα πουλάνε στους περαστικούς οδηγούς.
Στο άλλο άκρο, το τυπικό του πράγματος, επίσης, δεν αφήνει περιθώρια για εκπομπή λάθος μηνυμάτων: Είδες ποτέ γυναίκα Πάπα ή Πατριάρχη; Ακόμα – ακόμα κι αυτός ο τίτλος, «πατρ-», στο ρόλο του πατέρα παραπέμπει. Η γυναίκα, στην Εκκλησία, για τα κεριά και τη σκούπα καθαριότητας (μπορεί μόνο να) μεριμνά.
Κάπου στο ενδιάμεσο, η «παράσταση» αφήνει πολλά περιθώρια για συγχύσεις – όλες τους αποκαλυπτικές μιας ανομολόγητης, δίχως τέλος, τραγωδίας. Σ’ αυτή την τραγωδία, αν το καλοσκεφτείς, οι ρόλοι είναι προκαθορισμένοι και δεν προσδιορίζονται αποκλειστικά από το αν κάποιος γεννήθηκε άντρας ή γυναίκα. Αλλά (κυρίως) από το πώς κάποιος-α μεγαλώνει σε έναν κόσμο, όπου ο κυρίαρχος διαχωρισμός είναι αν στον κύκλο της εξουσίας ενταχθεί, ή θα συμπεριληφθεί στη σφαίρα των εξουσιαζόμενων.
Δεν είμαι σίγουρος αν η εξουσία -αν και … γένους θηλυκού- αποτελεί ανδρική εφεύρεση. Είμαι σχεδόν βέβαιος, ωστόσο, ότι τα χαρακτηριστικά της τείνουν να ισοπεδώσουν τα δύο φύλα. Δεν είναι λίγα τα παραδείγματα, όπου γυναίκες βρέθηκαν στα υψηλά κλιμάκια μιας πολιτικής ή επιχειρηματικής εξουσίας, προσπαθώντας ν’ αντιγράψουν ανδτρικά χαρακτηριστικά: Ασκηση περιορισμένης ή γενικευμένης βίας, σεξουαλική παρενόχληση υφισταμένων, αντιγραφή αντρικού ύφους – ενδυμασίας, στάσης στην κίνηση κατά την είσοδο ή την έξοδο από χώρους όπου η όποια αυτή εξουσία επιδεικνύεται…
Στην ακραία του μορφή, τούτο το φαινόμενο βρήκε πρόσφατα την έκφρασή του σ’ εκείνες τις γυναίκες του αμερικανικού στρατού που πρωταγωνίστηκαν στη βάρβαρη χυδαιότητα του Αμπού Γκράιμπ. Εκεί, ο βιασμός του αδυνάμου από γυναίκα – θύτη, μόνο στα τυπικά χαρακτηριστικά διαφέρει από τη σεξουαλική, ψυχική και συναισθηματική ταπείνωση στην οποία εξαναγκάζονται αμέτρητες γυναίκες – θύματα του κάθε ανθρωπόμορφου, οπλισμένου, πεοφόρου κτήνους στους πολέμους της Αφρικής.
Στην καθημερινότητα της Δύσης, η «μάχη της εξουσίας» δίνεται και μέσα στο σπίτι, σε κάθε εποχή, για κάθε ηλικία. Η αέναη αναπαραγωγή προτύπων, άλλοτε γιατί βολεύει άπαντες – άλλοτε επειδή δεν υπάρχει παιδεία, χρόνος ή αντοχές για να την αλλάξει κανείς, σημαδεύει την κάθε μας κίνηση. Η ερωτική πράξη κατά κανόνα μετατράπηκε σε διαδικασία εκτόνωσης. Η συμβίωση εξελίχθηκε σε συμπεριφορά κατανομής αρμοδιοτήτων, γεμάτη από ταμπελίτσες – όμοιες με τα σημειώματα που αφήνουμε πάνω στο ψυγείο, για να θυμίσουμε ή να θυμηθούμε. Ο όρος «συμμετοχή» πνίγηκε στην ομίχλη του «βοηθάω» στις δουλειές του σπιτιού. Η κατανόηση ανάμεσα σε ανθρώπινα όντα, έγινε αδειανό πουκάμισο, για να ντύσουμε μ’ αυτό μια επίφαση συνεννόησης, αναφορικά με καθήκοντα ή υποχρεώσεις, μεταξύ ενός άντρα και μιας γυναίκας που συμβιώνουν με οποιαδήποτε μορφή.
Ο φαύλος κύκλος αναπαραγωγής κάθε μορφής ή έντασης εξουσίας, διευρύνεται – για να κλείσει απότομα σα θηλιά κάποτε, με στόχο να κόψει την αναπνοή σε όλους όσοι επιχειρούν δρόμο ν’ αλλάξουν: Η άρνηση ν’ αποδοθούν, να επιβεβαιωθούν «κλασσικά» χαρακτηριστικά του φύλου σε κάποιον -α, είναι η πρώτη – συνηθέστερη αντίδραση και σχόλιο από συγγενείς και φίλους. «Οι άντρες δεν κλαίνε»… Μια γυναίκα «είναι λεσβία», όταν δεν ανταποκρίνεται στο ερωτικό μας κάλεσμα. Και είναι «πόρνη» όταν θα συμμετάσχει στο ερωτικό παιχνίδι που θα προκαλέσουμε. Την ίδια στιγμή, οι συνάδελφοι στη δουλειά δεν αντιλαμβάνονται ότι κι ένας μπαμπάς έχει δικαίωμα σε γονική άδεια για να βρεθεί με το – παιδί – ά του. Η βόλτα για ποτό με παρέα το βράδι, είναι δραστηριότητα περισσότερο αποδεκτή για έναν άντρα, από το να βάλει πλυντήριο ή να σφουγγαρίσει το σπίτι. Το να πλύνει σκάλες μια γυναίκα φαντάζει «φυσιολογικό» στο μάτι του περαστικού, αλλά το να αναλάβει διευθυντική θέση «καταδεικνύει» γνώση της κρεβατοκάμαρας του αφεντικού…
Αδιέξοδο! Ενα ερμαφρόδιτο αδιέξοδο που σημαδεύει τη ζωή μας, την Ιστορία και τα όνειρά μας.
Υ.Γ. Η Ελλάδα του 2010 δεν έχει βρει ακόμα εκείνους που επιτέθηκαν στην Κούνεβα. Βρήκε, όμως, τρόπο να δει το DVD της Αλεξανδράτου, και χρόνο να το σχολιάσει. «Υποδέχεται» την Αφροδίτη Αλ Σαλέχ, αντιμετωπίζοντάς την με χυδαία σεξιστική διάθεση, επειδή τόλμησε να έχει άποψη για τα δικαιώματα των μεταναστών. Και είναι αμφίβολο αν θα παραμείνει, αναγνωρίζοντας ίχνη εγκυρότητας, στο βραδινό δελτίο του Μέγκα, στην περίπτωση που αλλάξει το σενάριο, και θα είναι ένας «Πρετεντέρης» που … σερβίρει τις ειδήσεις για να τις σχολιάσει μία «Τρέμη».
Υ.Γ. 2: Την «Ημέρα της Γυναίκας» δεν ξημερώνει ποτέ! Το σκοτάδι της νύχτας που προηγήθηκε κι εκείνης που ακολουθεί, πνίγει το φως της…