Είναι διαδεδομένη η αντίληψη ότι ο κόσμος δεν αντιδρά σε όσα του συμβαίνουν. Αλλά τότε η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ τι είναι; Και η ψήφος στη ΧΑ δεν ήταν αντίδραση; Αντίδραση λάθος θα πείτε αλλά δεν είναι ούτε απάθεια ούτε αδιαφορία. Το ζήτημα, όμως, είναι αλλού: Πολλά, δικαίως δυσάρεστα, έχουν ειπωθεί για τον Μιχαλολιάκο και τον Κασιδιάρη. Σχεδόν τίποτα, όμως, για τους ψηφοφόρους τους. Λες και δεν υπάρχουν.
Η πολυδιασπασμένη πλέον συντηρητική παράταξη, η ΝΔ, παριστάνει ότι αν κόψει το κεφάλι της ΧΑ, το (εκλογικό) σώμα της θα νεκρωθεί. Η Αριστερά, στο σύνολό της, έχει λόξυγκα. Κι αν ή όταν τους βρούμε μπροστά μας αυτούς τους ψηφοφόρους στις εκλογές, τι θα γίνει ; Θα πάθουμε ίλιγγο;
Χρειάζεται ειλικρίνεια και θάρρος. Οι ψηφοφόροι της ΧΑ είναι η όψη της οργής της κοινωνίας για όσα συμβαίνουν. Τυφλής οργής, ασφαλώς. Χωρίς διέξοδο, χωρίς επιθυμητή διέξοδο τουλάχιστον. Η ανάλυση της πολιτικής καταγωγής των ψηφοφόρων της ΧΑ, όπως και η ταξική τους προέλευση είναι αναγκαία. Αλλά δεν λύνει κανένα πρόβλημα, από μόνη της. Μπορεί μόνο να δώσει άλλοθι στην ανημπόρια της Αριστεράς να προσεγγίσει αυτό το πλήθος, το τυφλωμένο από την οργή.
Λέμε, με μισόλογα, είναι φασίστες, πάει και τέλειωσε, τους χάσαμε. Είναι κι αυτός ένας τρόπος να ξορκίσουμε την οργή αναζητώντας άλλες λύσεις, πολιτισμένες, του διαλόγου. Είναι, όμως, ασφαλής, αποτελεσματικός τρόπος; Το εύκολο, «καθεστωτικό» (για την Αριστερά) σχόλιο ότι σε περιόδους κρίσης είναι «φυσικό» φαινόμενο να αυξάνεται ο φασισμός, είναι νόστιμη καραμέλα προς καθησυχασμό των συνειδήσεων-των δικών μας. Πως είναι «φυσικό» φαινόμενο; Όπως η βροχή; Και η ταξική ανάλυση κρατάει ομπρέλα νομίζοντας ότι είναι αλεξικέραυνο; Αυτό που πράγματι συμβαίνει είναι ότι αν δεν μιλάμε για τους ψηφοφόρους (της ΧΑ, αλλά και άλλους) δεν μιλάμε και για την οργή της κοινωνίας.
[quote text_size=”small”]
Αν δεν αποκλειστεί η οργή, το πολιτικό παιχνίδι θα πάψει να είναι παιχνίδι, θα μυρίζει έκρηξη. Αν δεν μιλάμε γι’ αυτούς, αν, ακόμα καλύτερα, τους κατατάξουμε στον φασισμό, όλα γίνονται εύπεπτα. Η οργή αποκτά νόημα, είναι ερμηνεύσιμη, τίθεται εκτός δημοκρατίας, κοιμόμαστε όλοι (πιο) ήσυχοι. Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε.
[/quote]
Επιμένω και επαναλαμβάνω: Μόνο αν ταυτιστούν οι ψηφοφόροι με την ηγεσία της ΧΑ μπορεί να αντιμετωπιστούν από το σύστημα-ως φασίστες. Διαφορετικά θα έχουμε από τη μια ένα ασήμαντο σε δύναμη και επιρροή κόμμα (την ΧΑ) και από την άλλη ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας ανεξέλεγκτο και σε διαρκή βρασμό. Όποιος, στο σημείο αυτό, νομίζει ότι ο τίτλος του άρθρου είναι λάθος, του θυμίζω εκείνο του Μαρξ «για σε χτυπάει η καμπάνα».
Ο κόσμος δεν αντιδρά. Αλήθεια; Όχι βέβαια. Ο κόσμος δεν αντιδρά με διαδηλώσεις. Το επιχείρησε, δεν είδε αποτέλεσμα και σταμάτησε. Ο κόσμος βλέπει (και φοβάται) ότι στήνεται σκηνικό εμφύλιας διαμάχης, και με δολοφονίες. Και απέχει. Η ΧΑ λειτουργεί όπως όταν έπαιρνε 0, 02% ή κάτι τέτοιο στις εκλογές, δρα με τους μηχανισμούς που διέθετε, όποιοι ήταν, ίσως τώρα κάπως φουσκωμένοι, και με την ίδια λογική αυτών των μηχανισμών. Πολιτικά η ΧΑ αδυνατεί να κινητοποιήσει τον όγκο όσων την ψήφισαν, ψήφος δεν σημαίνει οπαδός. Θα αδυνατεί στο διηνεκές; Ναι, αν θελήσει να παραβιάσει την κόκκινη γραμμή, αν θελήσει να εκτρέψει την οργή και να σύρει τον κόσμο σε εμφύλιο. Και οι μεν και οι δε ξέρουμε το αποτέλεσμα.
Πολλοί αγωνιούν, εντός ή εκτός ΣΥΡΙΖΑ, για την ενότητα της Αριστεράς, άλλοι (και) για την εσωκομματική δημοκρατία. Η Δημοκρατία σε μια χώρα ή σε ένα κόμμα έχει αρχή αλλά δεν έχει τέλος. Δεν είναι αίτημα προς την όποια ηγεσία, ούτε καν απαίτηση. Διότι δεν είναι ούτε δώρο ούτε παραχώρηση. Αλλά αγώνας συνεχής και αδιάλειπτος. Και συνδέεται άμεσα και οργανικά με την ακολουθητέα πολιτική, με την «γραμμή», όπως λένε, για να Μεγάλα και Σπουδαία καθώς και για τα μικρά και ασήμαντα, εξ όνυχος τον λέοντα.
Η «γραμμή» δεν μπορεί να είναι «σούπα», προϊόν συμβιβασμών. Με τις σούπες βολεύονται οι ασθενείς, τις προτιμούν όσοι δεν έχουν δόντια, για το κρέας. Οι συμβιβασμοί δεν είναι αθέμιτοι στην πολιτική, είναι μάλιστα συνηθέστατο και αναγκαίο φαινόμενο. Αλλά δεν μπορεί να έχουν την ηγεμονία. Να είναι τρόπος ζωής και κανόνας ύπαρξης, διαστροφή της αναγκαιότητας για ισορροπίες. Να είναι αιτία έπαρσης, υποτίθεται ως απόδειξη δημοκρατίας, όταν η συνύπαρξη αντιφάσεων απαιτεί αδιάλειπτη κατάποση αντιβίωσης.
Η ουσία της πολιτικής είναι πρωτίστως επιλογές. Σωστές ή λάθος, οδυνηρές ή και ευχάριστες, ενίοτε. Επιλογές και συγκρούσεις είναι η πεμπτουσία της πολιτικής, η χαρά των εραστών της πάλης των τάξεων. Αν και οι συγκρούσεις δεν είναι μόνο ταξικές και μερικές φορές οι διαφορές των τάξεων δεν είναι καν στην πρώτη γραμμή, πχ στην Κατοχή, στους απελευθερωτικούς πολέμους.
Η εσωκομματική διαπάλη δεν σημαίνει εξόντωση, φυσική και πνευματική, των ανθρώπων με διαφορετική γνώμη. Όχι μόνο γιατί τα ανθρώπινα κεφάλια δεν είναι ραπανάκια να ξαναφυτρώσουν όταν τα κόψεις, όπως σημείωνε ο Μάο. Αλλά κυρίως επειδή αν κάποια διαφορετική γνώμη απηχεί την πραγματική κοινωνική κατάσταση θα τη βγάλεις από την πόρτα και θα μπει από το παράθυρο. Χωρίς επιλογές και συγκρούσεις κάθε πολιτική ομάδα είναι νεκρή, ότι κι αν λέει για τον εαυτό της, όποιον Μαρξ και Λένιν αν επικαλείται. Αν όλοι και ο καθένας δεν υπερασπίζεται ευθέως και με πάθος τις απόψεις του τότε δημοκρατία δεν μπορεί να υπάρξει, πόσο μάλλον επανάσταση, ούτε καν καινοτομία. Ποιος υπερήφανα θα επιδείξει τις αντιδράσεις πχ για το ανανικό σχέδιο για το Κυπριακό ή για το Ουκρανικό; Όσοι ενδιαφέρονται δεν συνέταξαν, υποθέτω, νέο καινοτόμο αριστερό κόμμα για να παραδώσουν απολίθωμα. Τελικά ο τίτλος δεν ήταν λάθος κι αν τα λόγια ήταν κάτι παραπάνω από δυο δεν πειράζει, ελπίζω.