admin

ΑΠΛΕΣ ΙΔΕΕΣ

3 Νοεμβρίου, 2009
Περιβάλλον & Περιφερειακή Ανάπτυξη

Μοίρασε το

Η αντιπαροχή ήταν μια ιδέα του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Για κάποιους σήμανε την “καταστροφή” της Αθήνας και άλλων ελληνικών πόλεων. Για άλλους σηματοδότησε την αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας μετά τη ναζιστική κατοχή και τον εμφύλιο σπαραγμό που ακολούθησε.

Η ιδέα ήταν απλή και αποσκοπούσε αφενός να τονώσει τη χρεοκοπημένη ελληνική οικονομία, αφετέρου να δώσει αξία στις περιουσίες μικρο-ιδιοκτητών που αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα διαβίωσης. Ήταν όμως κι ιδέα ρεαλιστική, καθώς η χρηματοδότηση των οικιστικών αναγκών δεν θα γινόταν απ’ τα ανύπαρκτα χρήματα του κράτους, αλλά το “μαύρο χρήμα” που με διάφορους τρόπους κάποιοι συγκέντρωσαν τα προηγούμενα χρόνια κι έμεναν κλεισμένα στα σεντούκια. Όσοι το διέθεταν είχαν την ευκαιρία να το ρίξουν στην αγορά και να κερδίσουν. Κάπως έτσι, το επάγγελμα του εργολάβου κατέστη απ’ τα πλέον προσοδοφόρα.

Απ’ την παραγωγική διαδικασία που προέκυψε, τα έσοδα του κράτους αυξήθηκαν. Παράλληλα, το “κύκλωμα” της οικοδομής έδωσε δουλειά σε πολύ κόσμο. Υπό μια έννοια αντιμετωπίστηκε και το πρόβλημα της ανεργίας. Επί πολλά χρόνια, μέχρι σήμερα, η οικοδομή έγινε η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας. Όλοι κατ’ αναλογίαν, κράτος, μικρο-ιδιοκτήτες, εργολάβοι, βγήκαν κερδισμένοι. Όλοι, εκτός απ’ το περιβάλλον και την αισθητική εικόνα των ελληνικών πόλεων. Η οικιστική ανάπτυξη έγινε άναρχα, χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό, χωρίς προδιαγραφές. Το κέρδος είχε ως σκληρό αντίτιμο την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. Είχε ως σκληρό αντίτιμο τη δημιουργία αφόρητων και απάνθρωπων πόλεων που απορροφούσαν το εσωτερικό μεταναστευτικό ρεύμα που αναπόφευκτα προέκυψε.

Αποτέλεσμα, σήμερα, η κατάσταση να έχει φτάσει στο απροχώρητο. Η οικοδομή έχει παγώσει. Έχει καταστεί ασύμφορη οικονομικά με τους ιδιοκτήτες ακινήτων να βρίσκονται πάντα στο στόχαστρο των φορολογικών σχεδίων κάθε κυβέρνησης – και της παρούσας. Εύκολος στόχος, με δεδομένη “παράλληλη απώλεια” το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής. Κάτι πρέπει να γίνει, προκειμένου η κατάσταση να αλλάξει. Η οικοδομή να πάρει και πάλι μπρος, οι ιδιοκτήτες να ευνοηθούν. Το χρήμα που υπάρχει συγκεντρωμένο να ξαναμπεί στην αγορά. Το αστικό περιβάλλον να αναβαθμισθεί.

Το κράτος δεν έχει χρήματα για να στηρίξει ένα τόσο φιλόδοξο σχέδιο. Έχει όμως τη δυνατότητα να το σχεδιάσει και να το εφαρμόσει. Η αύξηση του συντελεστή δόμησης σε πυκνοκατοικημένες περιοχές του Λεκανοπεδίου, όπου οι συνθήκες διαβίωσης είναι αφόρητες θα μπορούσε να αποβεί σωτήρια. Να προσφέρει οικονομικά κίνητρα για να απαλλοτριωθούν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα, οι “οικιστικές ανάγκες” να ικανοποιηθούν “προς τα πάνω”, απελευθερώνοντας χώρους για πράσινο κάτω. Μια νέα απλή ιδέα…