Στη χώρα μας επί δεκαετίες τώρα βιώνουμε την απροθυμία της Κεντρικής Διοίκησης, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας να δώσουν λύσεις σε καίρια ζητήματα, όπως αυτό της διαχείρισης των αστικών και των δημοτικών στερεών απορριμμάτων (ΑΣΑ / ΔΣΑ).
Σήμερα όμως καλούμαστε να πάρουμε θέση για το ζήτημα. Είναι υποχρέωσή μας να αναζητήσουμε την καλύτερη λύση και να προχωρήσουμε το ταχύτερο στην και πιο αποτελεσματική υλοποίησή της.
Η παρούσα κατάσταση
Παρά το γεγονός ότι διεθνώς τέτοια ζητήματα διευθετούνται απρόσκοπτα με λύσεις βιομηχανικού χαρακτήρα (καύση, μηχανικός διαχωρισμός κτλ.) με αξιοποίηση της ανακύκλωσης και με τη λογική μιας βιομηχανικής παραγωγής μηδενικών αποβλήτων (zero residual industrial production), στη χώρα μας δεν έχουμε ακόμη καταφέρει καν να συζητήσουμε ψύχραιμα το ζήτημα αυτό, πόσο δε μάλλον να το αντιμετωπίσουμε ξέχωρα από λαϊκισμούς, επιθετικές ρητορικές και μικροπολιτική εκμετάλλευση…
Η κατάσταση, που βιώνουμε σήμερα πολύ συχνά με τις απεργίες των εργαζομένων στον τομέα της καθαριότητας, την έκρυθμη κατάσταση στην Κερατέα και πρόσφατα στο Γραμματικό, οι περιβαλλοντικοί φόβοι, όπως και οι φόβοι για τη δημόσια υγεία αναφορικά με την ταφή και πολύ περισσότερο την καύση των απορριμμάτων, οδηγούν τις τοπικές Κοινωνίες στο συντηρητισμό, τις Δημοτικές Αρχές στο στρουθοκαμηλισμό, την Πολιτική Ηγεσία σε ομηρία. Έτσι, το πρόβλημα παραμένει σε εκκρεμμότητα.
Η ανοχή, η διαπλοκή, η ακινησία
Σε όλα αυτά αν συνυπολογίσουμε και την δράση εμπλεκόμενων μερών, που κερδίζουν εκατομμύρια ευρώ από τον σημερινό δαιδαλώδη και μη αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης απορριμμάτων, αντιλαμβανόμαστε το λόγο της ακινησίας, στην οποία έχουμε περιπέσει τις τελευταίες δεκαετίες.
Η κοινωνική ευθύνη
Η Πολιτεία, η Περιφέρεια και οι Δημοτικές Αρχές, αλλά και η Κοινωνία ολόκληρη έχουν ευθύνη για τη λύση του γόρδιου δεσμού στον τομέα των απορριμμάτων.
Αναζήτηση λύσης – δραστηριοποίηση
Δεν έχουμε πλέον λόγο να αναζητούμε ευθύνες μόνο στο παρελθόν. Οφείλουμε να δράσουμε. Φυγή προς τα εμπρός είναι το σύνθημα. Η λύση στο πρόβλημα δίνεται μέσα από την επιστήμη και τις καλές πρακτικές άλλων προηγμένων κοινωνιών.
Τί κοινωνία επιθυμούμε;
Αν θέλουμε να μιλάμε για καθαρό περιβάλλον, υγεία, ευεξία και ποιότητα ζωής οφείλουμε να πάρουμε υπεύθυνη θέση.
Η ορθή, συνετή, αποτελεσματική διαχείριση των απορριμμάτων μας είναι ζήτημα πολιτισμού!
Η λύση της καύσης
Μία λύση για το πρόβλημα της διαχείρισης των ΑΣΑ/ΔΣΑ είναι αυτή της καύσης και της ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων χωρίς τον κίνδυνο των διοξινών ή άλλων αέριων, υγρών ή στερεών ρύπων*.
Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 15, που δεν αξιοποιεί την καύση προς παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας παρότι θεωρείται και από την Ε.Ε. «πράσινη», φιλική προς το περιβάλλον ενέργεια. Η Ε.Ε. έχει θέσει το 2020 ως την καταληκτική ημερομηνία για τη χρήση υγειονομικής ταφής (ούτε καν λόγος για την ανεξέλεγκτη ταφή…). Προσεχώς, μάλιστα, ολοκληρώνεται το σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων από την Κυβέρνηση (εισηγήτρια κα. Τζάκρη). Η καύση από ό,τι αφήνεται να διαρεύσει και από ό,τι συζητείται δεν προβλέπεται. Είναι δυνατόν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο να αγνοεί και να αποκλείει τεχνολογίες, που αποδεδειγμένα είναι επιτυχημένες, εφαρμόζονται και δίνουν αποτελεσματικές λύσεις σε ένα καυτό πρόβλημα;
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο χώρος της Αττικής και μόνον μέσα στην επόμενη δεκαετία θα βρεθεί στην ανάγκη για τη διαχείριση 35-40 εκ. τόνων ΑΣΑ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για 7-8 ΧΥΤΑ (χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων) με επιφάνεια 500.000 m2. Ας σημειωθεί, ωστόσο, ότι εδώ ακόμα και οι εγκεκριμένοι ΧΥΤΑ του Γραμματικού και της Κερατέας δεν έχουν καν τεθεί σε λειτουργία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το περιβάλλον θα εξακολουθήσει να επιβαρύνεται, όπως και η Δημόσια Υγεία από τη δράση ανεξέλεγκτων χωματερών, που αποτελούν προσβολή στον πολιτισμό και τη χώρα μας.
Η δημιουργία μονάδων καύσης απορριμμάτων προς παραγωγή ενέργειας (WTE: Waste to Energy – ΑΣΕ: Απορρίμματα σε Ενέργεια) θα συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη, αφού θα προκαλέσει το επενδυτικό ενδιαφέρον μέσα και έξω από τη χώρα και θα δημιουργήσει νέες μόνιμες θέσεις εργασίας. Το ξεκίνημα μπορεί να γίνει στην Αττική και στη συνέχεια να ακολουθήσουν τα μεγάλα αστικά κέντρα της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας, του Βόλου αλλά και των νησιωτικών περιοχών της χώρας. Είναι δυνατό να ενταχθούν τέτοια επιχειρηματικά σχέδια στο Νόμο του «Fast Track».
Με τον τρόπο αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί ένα εκρηκτικό κοινωνικό πρόβλημα, αλλά και να επανατροφοδοτηθεί η ανάπτυξη.
Η χώρα μας έχει σπουδαίους μηχανικούς και επιστήμονες, που μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην προσπάθεια αυτή. Αντίστοιχα, πληθώρα ελληνικών τεχνικών επιχειρήσεων υψηλού κύρους μπορούν να αναλάβουν το έργο της ανοικοδόμησης.
Μπορεί να μην είμαστε βιομηχανική χώρα, αλλά η βιομηχανία δεν λείπει από τη δραστηριότητά μας. Την τελευταία 35ετία ο κλάδος των Μηχανικών συνέβαλε καθοριστικά στην αύξηση του ΑΕΠ μέσω της ανάπτυξης της ΔΕΗ, της βαριάς Βιομηχανίας, της Βιοτεχνίας και των παραγωγικών δομών. Σημαντικοί σταθμοί υπήρξαν ο καθολικός εξηλεκτρισμός της χώρας, η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός παραγωγικών δομών, η εκβιομηχάνιση και η ανοικοδόμηση της Ελλάδας. Με τον ίδιο τρόπο η βιομηχανική αντιμετώπιση στην επίλυση του προβλήματος διαχείρισης των απορριμμάτων μπορεί να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη της Ελλάδας τις δύσκολες αυτές ώρες για τη χώρα και το λαό.
* Papamantellos, D.C.; Papandreou, N. A. ; Papaefthymiou, S. A.; Tzevelekou, Th: Proposal for recycling and energy usage of municipal wastes in Greece, ISWA/APESB 2009 World Congress,12-15 October 2009, Lisbon, Portugal / INVITED PAPER
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
