Δεν είναι πολλοί οι άνθρωποι που προσαρμόζονται στις αλλαγές. Ούτε και αυτοί που προσπαθούν να τις καταλάβουν. Γι αυτό, όταν οι αλλαγές είναι γρήγορες, όπως συμβαίνει σήμερα, τόσο αυξάνονται οι ανισότητες και τα συνακόλουθα προβλήματα. Εξάλλου, στην εποχή μας περισσότερο από άλλοτε, η επιτυχία εξαρτάται σε υπερθετικό βαθμό από την δυνατότητα ατόμων, επιχειρήσεων και λαών να προσαρμόζονται στις αλλαγές και να αξιοποιούν τις ευκαιρίες που αυτές πάντα προσφέρουν.
[quote text_size=”small”]
Στο πλαίσιο αυτό, μία κοινωνία είναι «προοδευτική» ή «συντηρητική» ανάλογα με τον ρυθμό ανταποκρίσεώς της στις αλλαγές –ή, ακόμα, με τον βαθμό αντιδράσεώς της στο νέο.
[/quote]
Μάς αρέσει ή όχι, η αδράνεια έχει κόστος και, δυστυχώς, αυτοί που δεν θέλουν να αλλάξουν παπούτσια έρχεται κάποια στιγμή που καλούνται να καταβάλουν υψηλό τίμημα. Εκτός αυτού, η αδράνεια πηγάζει από το γεγονός ότι οι αλλαγές που κάθε λεπτό, κάθε ώρα και κάθε ημέρα συμβαίνουν είναι πολυάριθμες και μικρές-οριακές, με αποτέλεσμα να μην γίνονται εύκολα αντιληπτές από τους ανθρώπους. Για παράδειγμα, όταν διαβάζουμε ή κοιμόμαστε ή εργαζόμαστε, συμβαίνουν τέτοιες αλλαγές που δεν είναι δυνατόν να τις αντιληφθούμε. Όλες αυτές οι μικρές-οριακές αλλαγές συσσωρεύονται και αναγκαστικά γίνονται αντιληπτές από όλους. Αλλά, τότε, είναι βεβαίως αργά.
Το πολύ σωστό και διδακτικό μεταφορικό παράδειγμα εδώ είναι ο βάτραχος. Όπως όλοι γνωρίζουμε, ο βάτραχος έχει την ικανότητα να πηδάει με ευκολία στο νερό. Έτσι, αν τον ρίξει κανείς σε μία κατσαρόλα με ζεματιστό νερό, ο βάτραχος με ευκολία θα πηδήξει για να μην καεί. Αντίθετα, αν τον βάλουμε σε μία κατσαρόλα με νερό κανονικής θερμοκρασίας και αρχίσουμε να την αυξάνουμε σιγά-σιγά, τότε ο βάτραχος θα βράσει και θα έχουμε μία καταπληκτική βατραχόσουπα! Γιατί συμβαίνει αυτό; Δεν το καταλαβαίνει ότι βράζει; Ασφαλώς και το καταλαβαίνει. Αλλά όταν πλέον το αισθάνεται, είναι ήδη αργά. Διότι έχει χαλαρώσει τόσο πολύ στο χλιαρό νερό, που δεν έχει την δύναμη να πηδήξει από την κατσαρόλα αυτό αρχίσει πλέον να βράζει.
Πολλοί άνθρωποι, πολλές επιχειρήσεις και χώρες, όπως λέει και ο καθηγητής κ. Δημ. Μπουραντάς, αποτυγχάνουν γιατί είναι «βάτραχοι». Δεν αντιλαμβάνονται εγκαίρως τις βαθμιαίες αλλαγές. Όταν, όμως, αυτές συσσωρευθούν και ξαφνικά γίνουν αντιληπτές, είναι αργά. Δεν έχουν πλέον τις δυνάμεις, την οικονομική ευρωστία, το κατάλληλο ηθικό για να αποτρέψουν το μοιραίο.
[quote text_size=”small”]
Σήμερα, η περίπτωση του βατράχου ισχύει σε πολύ μεγάλο βαθμό στην Ευρώπη και ιδιαιτέρως στην Ελλάδα. Για μία μακρά περίοδο, η μη κομμουνιστική Ευρώπη, χάρη στην αμερικανική βοήθεια και τα οράματα των Μονέ, Σουμάν, Αντενάουερ, Σπάακ, ντε Γκάσπαρι και άλλων, μπόρεσε να συμβιώσει εν ειρήνη και παράλληλα να αναρριχηθεί στην πρώτη θέση του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών, υπό την ενωμένη μορφή της.
[/quote]
Στην διάρκεια των κατά τον αείμνηστο Ζαν Φουραστιέ «τριάντα ενδόξων ετών» (Les trentes glorieuses), η Δυτική Ευρώπη ως οντότητα, με πρώτη την γερμανική ατμομηχανή, γνώρισε μία απίστευτη για την οικονομική ιστορία ανάπτυξη, με αποτέλεσμα στις αρχές της δεκαετίας του 1980 η τότε ΕΟΚ να ελέγχει το 31% του παγκόσμιου εμπορίου και να κατέχει το 38% του παγκόσμιου Ακαθάριστου Προϊόντος (ΑΕΠ).
[quote text_size=”small”]
Άμεσο αποτέλεσμα της εντυπωσιακής αυτής αναπτύξεως ήταν μεγάλο μέρος του συσσωρευμένου στην Δυτική Ευρώπη πλούτου να επενδυθεί στα περίφημα «κοινωνικά κράτη», οι παροχές των οποίων για άλλους λαούς φάνταζαν «εξωγήινες».
[/quote]
Παράλληλα, όμως, το δυτικοευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος αποτελούσε καρφί στα μάτια των ευρωπαϊκών λαών που τελούσαν υπό κομμουνιστική δικτατορία και οι οποίοι, πέρα από την βάρβαρη πολιτική καταπίεση, είχαν να αντιμετωπίσουν και σοβαρά προβλήματα ελλείψεων, διαφθοράς και οικονομικής δυσπραγίας.
Αυτό το δυτικοευρωπαϊκό σύστημα ήταν και είναι γνωστό ως η «κοινωνική οικονομία της αγοράς», οι δε αρχές του έχουν αποτυπωθεί ξεκάθαρα στην Συνθήκη της Ρώμης, η οποία στις 25 Μαρτίου 1957 απετέλεσε την αφετηρία για την ίδρυση και μετέπειτα πορεία της σημερινής Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Μέσα σε αυτό το σύστημα, λοιπόν, πραγματοποιήθηκαν στην περίοδο της ακμής του εντυπωσιακές κοινωνικές και ψυχολογικές μεταβολές, στις οποίες ήλθαν να προστεθούν και οι νέες μορφές επικοινωνίας και πληροφορήσεως, με κυρίαρχη μορφή τους ακόμη και σήμερα την τηλεόραση.
Με κύριο χαρακτηριστικό τους τον εκδημοκρατισμό της παραγωγής και της καταναλώσεως, οι δυτικοευρωπαϊκές οικονομίες και κοινωνίες γνώρισαν σοβαρότατες διαφοροποιήσεις σε σχέση με το παρελθόν, με νέες αξίες και συμπεριφορές να κυριαρχούν σε όλα τα επίπεδα. «Η εντυπωσιακή ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους», τονίζει ο γνωστός Γάλλος οικονομολόγος Ανρί Λωράν, «δημιούργησε ισχυρότατες εξαρτήσεις από τις υπηρεσίες και τις παροχές του, με άμεση συνέπεια την εξασθένιση της προσωπικής βουλήσεως για αυτονομία και ατομική δημιουργία. Με διαφορετικά λόγια, το κοινωνικό κράτος έπνιξε την επιθυμία για το επιχειρείν και έπληξε την προσωπική φιλοδοξία».
[quote text_size=”small”]
Την ώρα λοιπόν που ο παγκόσμιος ανταγωνισμός κορυφώνεται και κάποια δισεκατομμύρια άνθρωποι θέλουν και αυτοί μεγαλύτερη συμμετοχή στον διεθνή πλούτο, η Ευρώπη πάσχει απελπιστικά από έλλειψη «ισχυρής θελήσεως» να ανταγωνιστεί και να αναλάβει την τύχη της. Η έλλειψη αυτή συμπίπτει, επίσης, με την εποχή της καθαρής αδιαφορίας απέναντι σε μεγάλες επιδιώξεις και μεγάλα εγχειρήματα.
[/quote]
Υπό τις συνθήκες αυτές, όσοι σε Ελλάδα και Ευρώπη αντιστέκονται στις αλλαγές και αρνούνται να διδάσκονται από την πραγματικότητα, θα την πάθουν όπως και ο βάτραχος –τόσο δε το χειρότερο για όλους αυτούς που δεν θα έχουν προλάβει να πηδήξουν έξω από την κατσαρόλα.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
