ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ

Μοίρασε το

του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΚΛΑΒΙΝΗ

Ορισμένες καταστάσεις επιβάλλουν σε εμάς τους Πανεπιστημιακούς να είμαστε πιο προσεκτικοί από το σύνηθες μέτρο όταν χρησιμοποιούμε τις ειδικές γνώσεις μας αδιαφορώντας για το πραγματικό διακύβευμα, που μπορεί να είναι μείζονος σημασίας, και μάλιστα εθνικής. Τελευταία, ορισμένοι συνάδελφοι βάλλουν κατά του Μνημονίου, επικαλούμενοι παραβίαση συνταγματικών διατάξεων.

Η παρούσα συγκυρία επιβάλλει, ωστόσο, να γνωρίζει ο καθένας μας τι πραγματικά διακυβεύεται από την εφαρμογή του, ώστε από ’κει και πέρα να αναλάβει και τις ευθύνες του.

Επί της ουσίας, οι ενστάσεις που κατατέθηκαν δεν είναι βάσιμες, διότι προσπερνούν το σκοπό, την ιδιαίτερη φύση και το ειδικό καθεστώς των δανειακών συμβάσεων που έχει συνάψει η χώρα μας με δικαιοπρακτικό θεμέλιο το Μνημόνιο. Το κεντρικό ζήτημα, όμως, βρίσκεται αλλού. Εστιάζεται στη λεγόμενη ευρύτερη εικόνα, την οποία δεν επιτρέπεται να αγνοούμε.

Η ευρύτερη εικόνα

Την ευρύτερη εικόνα συνθέτει το τι πραγματικά διακυβεύεται από ενδεχόμενη ανεπιτυχή εφαρμογή του Μνημονίου. Η Ιστορία διδάσκει πως τα κράτη αλλάζουν κατηγορία. Η χώρα μας, για παράδειγμα, από ένα κράτος αναδυόμενο που κινούνταν στην περιφέρεια του καπιταλισμού, βρέθηκε στην οικογένεια των αναπτυγμένων κρατών της γης. Ανέβηκε, δηλαδή, κατηγορία, χάρη στην πλήρη συμμετοχή της από παλιά στην Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση. Αυτό της επέτρεψε να επωφελείται και από το προνόμιο που οι αγορές αναγνωρίζουν στα αναπτυγμένα κράτη να χρηματοδοτούνται με φτηνό κόστος.

Επειδή κανείς δεν μας εγγυάται πως δεν θα αλλάξουμε ποτέ κατηγορία (αυτοκρατορίες έχουν καταρρεύσει!), σήμερα προβάλλει έντονος ο κίνδυνος να υποβιβασθεί η Ελλάδα στο επίπεδο μιας αναδυόμενης οικονομίας, που δύσκολα θα κρατήσει και τη θέση της στην Ευρωζώνη, εάν στο μεταξύ έχει αποτύχει σε όλα τα σχέδια σταθεροποίησης και οι εταίροι μας έχουν εξαντλήσει την χορήγηση κάθε είδους στήριξης σε μας. Το δε Σύνταγμά μας καταρτίστηκε, αναθεωρήθηκε και εφαρμόζεται με την παραδοχή ότι η χώρα μας είναι και θα παραμείνει ένα αναπτυγμένο κράτος, έχοντας στη διάθεσή του τα μέσα που έχει ένα τέτοιο κράτος για να εκπληρώσει την αποστολή του απέναντι στον τόπο και τους πολίτες του.

Ο κίνδυνος όλων των κινδύνων

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος να πέσει έξω η Ελλάδα στο πρόγραμμα σταθερότητας, όσα σκληρά μέτρα και να λάβει ακόμη, αναδεικνύεται σε πρόσφατη μελέτη του ΚΕΠΕ (σελ. 75), σύμφωνα με την οποία κρισιμότερος παράγοντας για την βιωσιμότητα του χρέους μας είναι το επιτόκιο δανεισμού μας σε σχέση με τον ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας μας. Aπό 1ης Ιουλίου 2010, μετά τη δεύτερη σημαντική υποβάθμισή μας και από την Moodys, τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου έχουν αποβληθεί από τους κυριότερους δείκτες ομολόγων αναπτυγμένων κρατών (βλ. Latest News, 01-Jul-10, στην ιστοσελίδα δεικτών ομολόγων της Markit). Εδώ, λοιπόν, αλλάξαμε κατηγορία σαν δανειζόμενη χώρα (προσωρινά, θέλω να πιστεύω).

Εάν η Ελλάδα δεν καταφέρει να πείσει τις αγορές ότι μπορούν να την εμπιστεύονται και πάλι σαν αξιόπιστο αναπτυγμένο κράτος και, συνεπώς, να την δανείζουν φτηνά, είναι βέβαιον πως θα αντιμετωπίσει ανυπέρβλητο πρόβλημα στη διαχείριση του χρέους της από το πρώτο τρίμηνο του 2012 και μετά, οπότε και προβλέπεται να βγούμε ξανά στις αγορές. Διότι τα κεφάλαια του μηχανισμού στήριξης δεν αρκούν. Αυτά αποσκοπούν στο να μας βοηθήσουν να ανακτήσουμε την πιστοληπτική μας ικανότητα, ώστε να επανέλθουμε στις αγορές για να δανειζόμαστε όπως πριν.

Συνεπώς, αυτό που μας ζητείται (και πρέπει) να κάνουμε δεν είναι στην πραγματικότητα «αυτό που θέλει η Τρόικα», αλλά αυτό που θέλουν οι αγορές των συντηρητικών επενδυτών απανταχού γης, οι οποίοι για να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους με χαμηλή απόδοση σε κρατικά ομόλογα, θα πρέπει ο εκδότης τους να τους παρέχει ασφάλεια, όπως μόνον τα αξιόπιστα αναπτυγμένα κράτη μπορούν.

Το πραγματικό δίλημμα

Θα πρέπει, λοιπόν, να αποφασίσουμε αν θέλουμε η χώρα μας να διατηρήσει τη θέση του αναπτυγμένου κράτους, που εγγυάται στους πολίτες της – και με το Σύνταγμά της – ασφάλεια, ευημερία και προοπτική στο σύγχρονο κόσμο, ή αν θα διακινδυνεύσουμε την μετατροπή της σε αναδυόμενη οικονομία και την έξοδό της από την Ευρωζώνη, οπότε κανένας συνταγματικός θεσμός δεν θα μπορεί να εγγυηθεί όπως πριν την υλοποίηση των συνταγματικών επιταγών, στις οποίες αντίκειται δήθεν το Μνημόνιο.

Αυτό, όμως, πρέπει να το αποφασίσουμε σήμερα, διότι έχουμε μόνο 18 μήνες στη διάθεσή μας πριν το μεγάλο ραντεβού μας ξανά με τις αγορές.

 

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP

Download on the App Store

Μοίρασε το

του αρθρογράφου

ideas change society

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Αφήστε μια απάντηση

Σχόλια

Μπες στη συζήτηση

Κάνε εγγραφή για να αφήσεις τα σχόλιά σου

Κάνε εγγραφή για να αφήσεις τα σχόλιά σου