της ΜΑΡΙΑΣ ΦΛΩΡΟΥ
Ότι, σαν χώρα, δεν ήμαστε μοναδική περίπτωση το ξέραμε. Ήμαστε το πρώτο πούλι σε ένα εφιαλτικό, όπως αποδείχτηκε, ντόμινο.
Μετά φάνηκε η Πορτογαλία, η Ισπανία και πάει λέγοντας. Αλλά να που δεν είναι μονάχα η Ευρώπη που έχει το πρόβλημα. Στις ΗΠΑ, 46 Πολιτείες(είδατε; Έμειναν και μερικές απ’ έξω, για παρηγοριά) βρίσκονται κάτω από το όριο φερεγγυότητας ενώ στην ίδια κατάσταση βρίσκεται και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Είχε υποσχεθεί στους άνεργους επίδομα 99 εβδομάδων, μόνο που… δεν μπόρεσαν να βρουν τα λεφτά για να τους το πληρώσουν!
Όσοι έχουν αναλάβει την πολύ λεπτή υπόθεση, να μειώσουν τα χρέη των Πολιτειών αλλά να εξασφαλίσουν παράλληλα και την οικονομική ανάπτυξη μόνο ένα πράγμα έχουν να πουν: «Δεν υπάρχουν καλές λύσεις, μόνο άσχημες». Σας φαίνεται «μελανή» η παραπάνω δήλωση; Ε, λοιπόν και πάλι αισιόδοξη είναι! Στην ουσία δεν υπάρχει καν λύση, σύμφωνα με ειδικούς. Χάθηκε μέσα στη δίνη ενός φαύλου κύκλου. Για να μειώσεις τα χρέη πρέπει να αυξήσεις τους φόρους, αν αυξήσεις τους φόρους, θα μειωθεί η αγοραστική ικανότητα, κάτι που με τη σειρά του θα επιφέρει μείωση της κατανάλωσης, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα την πτώση της οικονομικής ανάπτυξης, και να, που πάλι θα υπάρχει ανάγκη για τόνωση της οικονομίας, και να, που πάλι θα χρειαστεί ένα δάνειο, και να που γυρίσαμε εκεί που ήμασταν…
Η οικονομία δείχνει να περπατάει πάνω σε μια κορυφογραμμή που στενεύει ολοένα και που από δω κι από ‘κει υπάρχει η άβυσσος και δεν ξέρουμε κι από πού θα πέσουμε. Το πότε θα το αποφασίσει το ταλέντο της να ισορροπεί, έστω και ταλαντευόμενη, και η τύχη.
Τώρα πια το ξέρουμε. Η στιγμή που το σύστημα φτάνει στο τέλος της ζωής του, χαρακτηρίζεται ταυτόχρονα από μια προφανή σταθερότητα (σαν αυτή της περιόδου 2002-2007), τόσο έντονη που μπορεί κάλλιστα να μας κάνει να μιλάμε και για «το τέλος της Ιστορίας» (τέλος στις μεγάλες ιδεολογικές συγκρούσεις και επικράτηση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού-αλησμόνητε Fukuyama…)καθώς και από μια ευπάθεια στον υπέρτατο βαθμό που προκαλείται από την υπερτροφική, θα έλεγε κανείς, εξάρτηση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από τις πιστώσεις.
Κι όσο έχουμε αυτή την επιφανειακή σταθερότητα, έχει καλώς… Έρχεται όμως κι εκείνη η μαύρη ώρα που το ελάττωμα του οικονομικού διαμαντιού κάνει δραματικά την εμφάνισή του, που το ραγισματάκι εκείνο που δεν του δίναμε σημασία, κάνει το μεγάλο μπαμ…
Πάνε χρόνια από τη μέρα που ο Κρατικός σοβιετικός καπιταλισμός βίωσε την πτώση του και τώρα βρισκόμαστε μπροστά στη συντριβή του δυτικού καπιταλισμού της αγοράς. Θα μπορούσε να είναι κάποιο παράξενο ανέκδοτο. Όπως ανέκδοτο φαίνονται τώρα όλες εκείνες οι δικαιολογίες που είχαν δοθεί για να εξηγηθεί η εγγενής ανωτερότητα της Δύσης. Είναι για να χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι τότε είχε βαλθεί όλος ο Δυτικός κόσμος να δώσει και τα φώτα του στους πρώην σοβιετικούς! Στην Κίνα έχουμε μια μορφή συνδυασμού: από τη μια ο κρατικός καπιταλισμός, από την άλλη ο της αγοράς, κάπου στη μέση προσπαθούν να βρουν μια λύση. Αλλά κι εκεί, πάλι το συμπέρασμα είναι αυτό που ισχύει και για τις πιο πάνω περιπτώσεις: στις ανθρώπινες κοινωνίες υπάρχει ένα όριο στην καπιταλιστική λογική το οποίο δε γίνεται να ξεπεραστεί, όποιες φόρμες κι αν εφαρμόζονται – ή δοκιμάζονται…
Είμαστε μάρτυρες μιας σκληρής πραγματικότητας. Όχι μόνο εδώ, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Η μεγάλη πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού αποκτούσε και αποκτά τα εισοδήματά της – και κατ’επέκτασιν και την πρόσβασή της στα καταναλωτικά αγαθά – μέσα από την εργασία της, τη στιγμή που τα εισοδήματα μιας απειροελάχιστης μειοψηφίας προέρχονται από τους πληρωτέους τόκους, το κέρδος της από τις οικονομικές ενισχύσεις που παρείχε τόσον καιρό στις διεθνείς οικονομίες.
Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να σταματήσει όλος αυτός ο εφιαλτικός μηχανισμός που μας τραβάει κατευθείαν στην κόλαση: να επανεξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο κατανέμονται τα εισοδήματα, ανάμεσα σε ένα κεφάλαιο υψηλής απόδοσης και σε μια εργασία που αμείβεται πενιχρά. Δεν είναι μια απλή πρόκληση, πρόκειται για μια πραγματική στροφή του πολιτισμού. Τίποτα λιγότερο!
Πηγή: Le Monde
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
