Ο Παναγιώτης Ιωακειμίδης σημειώνει ότι το απαράδεκτο, συντεχνιακό και στο έπακρο κομματικό ελληνικό κράτος δεν είναι μόνο ένα αποτυχημένο κράτος. Σταδιακά γίνεται και δολοφονικό. Η τραγωδία στο Μάτι είναι τρανή απόδειξη.
Οι φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα, αντίθετα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν αποτελούν μία έκτακτη κατάσταση. Μία emergency. Αποτελούν, δυστυχώς, ένα περιοδικά και σταθερά επαναλαμβανόμενο φαινόμενο.
Κράτος που να προστατεύει τον πολίτη
Η χώρα, λόγω των εδαφολογικών, κλιματολογικών και άλλων συνθηκών δοκιμάζεται πολύ συχνά από φυσικές καταστροφές όπως πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμούς. Επομένως, η πρωταρχική φροντίδα-λειτουργία του κράτους, που είναι να προστατεύει τον πολίτη, την ζωή του, την περιουσία του, τα υπάρχοντά του, θα πρέπει να είναι αναπτυγμένη στον υψηλότερο βαθμό, ιδιαίτερα για την περίπτωση των φυσικών καταστροφών.
Και όμως, επανειλημμένες περιπτώσεις δείχνουν ότι το κράτος αποτυγχάνει παταγωδώς ακριβώς σε αυτή την λειτουργία του. Δεν είναι το κράτος που προστατεύει. Είναι το κράτος που τελικά δεν προστατεύει.
Αποτυχημένο κράτος
Εάν επρόκειτο για μία εντελώς έκτακτη καταστροφή, θα μπορούσε, έστω καθ’ υπερβολή, να δικαιολογηθεί η αποτυχία αυτή. Όταν όμως πρόκειται για καταστάσεις που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο –με πλέον επώδυνη αυτήν των πυρκαγιών τού 2007– δεν υπάρχει απολύτως καμμία δικαιολογία. Καμμία δικαιολογία για την απώλεια τόσων ανθρώπινων ψυχών, την απώλεια τόσων αθώων ζώων (και αυτά έχουν ψυχή), την απώλεια του περιβάλλοντος. Το κράτος αποτυγχάνει στην βασική του λειτουργία. Και αυτό λέγεται «αποτυχημένο κράτος» (failed state).
Πριν ακριβώς 20 χρόνια, το 1998, και με αφορμή την μεγάλη πυρκαγιά στην Περαχώρα Λουτρακίου, είχα γράψει ότι το ζήτημα των φυσικών καταστροφών και η αντιμετώπισή τους θα έπρεπε να εγγραφεί, να αποτελέσει μέρος της εθνικής στρατηγικής ασφάλειας της χώρας. Και να διατεθούν τα ανάλογα ανθρώπινα και υλικά μέσα για την αντιμετώπισή τους. Η έννοια της ασφάλειας συνεπάγεται πρώτα και πάνω απ’ όλα την προστασία της ζωής των πολιτών από κάθε απειλή, εσωτερική και εξωτερική. Αυτή την ευρεία έννοια της ασφάλειας δεν την υιοθετήσαμε.
Δαπανάμε δυσανάλογα υψηλούς πόρους για τις εξωτερικές πτυχές της ασφάλειας, αλλά ελάχιστους για τις εσωτερικές –και ιδιαίτερα τις φυσικές καταστροφές. Αναγκαία τα F-16, αλλά μήπως είναι εξίσου, αν οι περισσότερο, αναγκαία και τα Canadair; Από την έλλειψη των τελευταίων έχουμε χάσει τόσες ανθρώπινες ζωές τα τελευταία χρόνια.
Και, τέλος, αν ο συντονισμός και η διαμόρφωση πολιτικής για την αντιμετώπιση των κρίσεων γίνονται όπως τα παρακολουθήσαμε στην τηλεόραση, τότε ακόμη και με τα καλύτερα μέσα δύσκολα μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα…
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
