Η διαφθορά στην άμυνα εκδηλώνεται με διάφορες μορφές, στη τιμή και στη διαπραγμάτευση του ποσού, στην επιλογή των οπλικών συστημάτων και στην υλοποίηση των συμβάσεων . Εκτός από τα προβλήματα ακεραιότητας στη συμπεριφορά κάποιων πολιτικών και υπηρεσιακών παραγόντων, η διαφθορά οφείλεται και στο σύστημα επιλογής, ανάθεσης και υλοποίησης των εξοπλιστικών προγραμμάτων, που δίνει την ευκαιρία σε επίορκους δημόσιους λειτουργούς να αθετήσουν τον όρκο τους.
1. Αυτοτελής νομική υπηρεσία: Είναι σαφής η ανάγκη του ΥΠΕΘΑ, για αυτοτελή νομική υπηρεσία που να εξυπηρετεί και το ΓΕΕΘΑ και τους κλάδους των Ε.Δ. και όχι απλούς νομικούς συμβούλους, που να παρέχει υπεύθυνα υποστήριξη σε όλα τα στάδια της υλοποίησης των συμβάσεων και της παραλαβής των εξοπλισμών.
2. Στρατηγικές και επιχειρησιακές ανάγκες ρεαλιστικές: Η βάση για την αιτιολόγηση κάθε οπλικού συστήματος είναι το στρατηγικό δόγμα και οι επιχειρησιακές ανάγκες που πρέπει να υποστηριχθούν με αυτό το σύστημα. Στο στρατηγικό σχεδιασμό, υπάρχουν διαφορετικά μοντέλα. Η Αμερική σχεδιάζει με μαξιμαλιστικό τρόπο βασιζόμενη στο πιο ακραίο και χειρότερο σενάριο . Το ΝΑΤΟ σχεδιάζει με βάση ένα μεσαίο ρεαλιστικό σενάριο. Η Ελλάδα λειτουργεί εν πολλοίς σε μαξιμαλιστική βάση (πολλές φορές τα στρατηγικά δόγματα είναι υπερβολικά και απαιτούν τεράστιο αριθμό εξοπλισμών), ενώ θα πρέπει να μεταβεί σε σχεδιασμό με βάση ένα μέτριο ρεαλιστικό σενάριο, καθώς θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι διαθέσιμοι πόροι και οι επιδιωκόμενες επιχειρησιακές συνέργιες μεταξύ των κλάδων στην υποστήριξη κάθε δόγματος.
3. Τεκμηρίωση της ανάγκης εξοπλισμών: Η ανάγκη για την πρόκριση ενός εξοπλιστικού προγράμματος, τεκμηριώνεται πάνω στα στρατηγικά και επιχειρησιακά δόγματα, που πολλές φορές διογκώνονται για να δικαιολογήσουν μία επιβαλλόμενη τεχνηέντως ανάγκη εξοπλισμού, για λόγους που μπορεί να αναζητηθούν σε διαφθορά ή σε πολιτικές πιέσεις και επιδίωξη πολιτικών ανταλλαγμάτων από άλλες χώρες.
4. Αποφυγή χειραγώγησης του διοικητικού συστήματος: Εάν η ανάγκη είναι πραγματική και ουσιαστική, τότε η τεκμηρίωσή της είναι εύκολη. Στην περίπτωση που η ανάγκη είναι πλασματική, τότε επιχειρείται χειραγώγηση του διοικητικού συστήματος για την τεκμηρίωσή της, αφού θα πρέπει πρώτα να προβληθεί η στρατηγική/επιχειρησιακή ανάγκη και να εγκριθεί.
5. Υπερβολικές αρμοδιότητες της ΓΔΑΕΕ: Κρίσιμο σημείο όπως έχει αποδειχθεί από τις καταδίκες πολιτικών και συμβούλων μέχρι τώρα, είναι και ο ρόλος του επιτελείου του Υπουργού, σήμερα της ΓΔΑΕΕ, που ανήκει διοικητικά στον Υπουργό. Η συγκέντρωση όλων των αρμοδιοτήτων στη ΓΔΑΕΕ, από την υπογραφή των συμβάσεων, μέχρι και του καθορισμού των αρμοδιοτήτων όλων των επιτροπών, ακόμη και της έγκρισης των μελών τους για την επιλογή, αξιολόγηση και εκτέλεση των εξοπλιστικών προγραμμάτων, δίνει τη δυνατότητα χειραγώγησης όλης της διαδικασίας. Οι περισσότερες από τις αρμοδιότητες αυτές μπορούν να αφαιρεθούν από την ΓΔΑΕΕ και να αναληφθούν με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και διαφάνεια από το επιτελείο του ΓΕΕΘΑ.
6. Ευθύνη του ΚΥΣΕΑ: Σημαντική είναι και η ευθύνη του ΚΥΣΕΑ, που λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις και θα έπρεπε να αντιδρά και να μην εγκρίνει τις περιπτώσεις προβολής υπερβολικών στρατηγικών δογμάτων και εξοπλιστικών αναγκών.
7. Αρμοδιότητες εποπτικών αρχών: Ως εποπτικό όργανο λειτουργεί η σχετική Επιτροπή στη Βουλή, που εγκρίνει τα προγράμματα, αλλά θα πρέπει να ξεπεράσει τα προβλήματα πολιτικών ανταγωνισμών και να λειτουργεί ορθολογικά με βάση το δημόσιο συμφέρον. Το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει περιορισμένη αρμοδιότητα ως εποπτική αρχή και δεν έχει κατάλληλη δομή ώστε να μπορέσει να αναλάβει διευρυμένες αρμοδιότητες, με προβλέψεις τέτοιες, που να μην επιτρέπουν σημαντικές καθυστερήσεις στην συνολική διαδικασία.
8. Αποφυγή διάχυσης της ευθύνης με πολυπλοκότητα : Μέσω της ύπαρξης πολλών επιτροπών διαχέεται η ευθύνη και δεν μπορεί να προσδιοριστεί με βεβαιότητα ποιος πραγματικά χειραγωγήθηκε και φταίει για τη διαφθορά. Την αποκλειστική αρμοδιότητα και συνολική ευθύνη, σε ότι αφορά το σχεδιασμό, την επιλογή και την υλοποίηση των εξοπλισμών, θα πρέπει να την αναλάβει ο Α/ΓΕΕΘΑ, ο οποίος περιβάλλεται και από τους αρχηγούς των 3 κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων και έχει επαρκές επιτελείο και καλύτερους μηχανισμούς ελέγχου, σε σχέση με το οποιοδήποτε υδροκέφαλο επιτελείο συμβούλων του Υπουργού. Ο ρόλος της ΓΔΑΕΕ να περιοριστεί μόνο στο επίπεδο υπογραφής των συμβάσεων και διενέργειας διαγωνισμών.
9. Διαφάνεια στη διαπραγμάτευση και στις τιμές: Αναφορικά με τον τρόπο προσδιορισμού της τιμής, η Ελλάδα στο παρελθόν επέλεγε να προμηθευτεί νέα οπλικά συστήματα γιατί πετύχαινε χαμηλότερη τιμή. Όμως αυτό μεταφράστηκε από το διεφθαρμένο περιβάλλον σε ευκαιρία για υπερτιμολογήσεις, αφού στα καινούρια οπλικά συστήματα δεν υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία κόστους (αγοράς από άλλα κράτη). Η καλύτερη λύση είναι η συμμετοχή της χώρας σε διακρατικές κοινοπραξίες για την συμπαραγωγή οπλικών συστημάτων που θα έχουν τελικά μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε όλα τα επίπεδα και θα επιτυγχάνονται διαφανείς διακρατικές διαπραγματεύσεις και συμφωνίες.
10. Αποφυγή Κατάτμησης των προγραμμάτων και των υπερτιμολογήσεων: Σημαντική παθογένεια είναι και η κατάτμηση των εξοπλιστικών, με διαφορετικές συμβάσεις και προγράμματα για φορείς, συστήματα, όπλα, πυρομαχικά κλπ. Η κατάτμηση αυτή ανεβάζει πολύ το συνολικό κόστος πρόσκτησης ενός φορέα, αφού αλλάζουν σημαντικά τα αρχικά σχέδια, τα όπλα και τα συστήματα που θα φέρουν. Ταυτόχρονα δίνονται ευκαιρίες για διαφθορά με την διόγκωση του κόστους, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα συγκριτικών στοιχείων (λόγω των αλλαγών δεν μπορούν να συγκριθούν οι τιμές που πέτυχαν άλλες χώρες για ίδιους φορείς αλλά με άλλα συστήματα). Θα πρέπει να μην γίνεται κατάτμηση και οι μελέτες πρέπει να έχουν συγκριτικά στοιχεία τιμής για τα ίδια οπλικά συστήματα που αγοράσθηκαν και από άλλες χώρες.
11. Υπολογισμός κόστους κύκλου ζωής: Είναι πλέον απαίτηση να προϋπολογίζεται και να παρουσιάζεται και το κόστος κύκλου ζωής ως καθοριστικό στοιχείο για την επιλογή ενός οπλικού συστήματος.
12. Αποτελεσματικότητα στις ρήτρες ακεραιότητας: Στο νόμο του 2011, υπάρχουν οι ρήτρες ακεραιότητας, αλλά δημιουργείται προβληματισμός για την αποτελεσματικότητά τους, αφού οι δικαστικές διαμάχες που θα προκύψουν, μέχρι να βγουν τελεσίδικες αποφάσεις, δεν επιτρέπουν την επιβολή των επιπτώσεων. Επίσης πρέπει να επανεξεταστούν οι ρήτρες διαιτησίας και καθυστερήσεων, ώστε να λειτουργούν αποτελεσματικά.
13. Οι πληρωμές να συμβαδίζουν με την εξέλιξη του έργου και να μην δίνονται τα χρήματα προκαταβολικά.
14. Μείωση του Απόρρητου χαρακτήρα των περισσοτέρων προγραμμάτων, γιατί στην σημερινή εποχή της πληροφορίας δεν είναι ρεαλιστικός και να μειωθούν οι εξαιρέσεις που εξακολουθούν να υφίσταται στο νόμο του 2011.
15. Αποφυγή ‘’Bottle necks’’ στην οργάνωση, δηλαδή τα κομβικά εκείνα πρόσωπα η φορείς στα οποία να συγκεντρώνονται καθοριστικές αποφασιστικές αρμοδιότητες, στα ενδιάμεσα στάδια της διαδικασίας (όπως είναι η ΓΔΑΕΕ) .
16. Ευθύνη και αρμοδιότητες: Οι αρχηγοί κλάδων και ο ΑΓΕΕΘΑ πρέπει να έχουν την ευθύνη για το επιχειρησιακό κομμάτι καθορισμού των αναγκών και υλοποίησης των οπλικών προγραμμάτων, ενώ ο υπουργός και πρόεδρος του ‘’Συμβουλίου Άμυνας’’ να έχει την πολιτική ευθύνη, την συνολική εποπτεία, την ευθύνη εισήγησης στο ΚΥΣΕΑ και διαχείρισης της πολιτικής απόφασης.
Η στρατιωτική ηγεσία με προτάσεις και βούληση, πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της και να απαιτήσει τις αρμοδιότητες που της ανήκουν καθώς και το ταχύτατο ξεκαθάρισμα για τις ευθύνες που προκύπτουν για τα στελέχη της.
[quote text_size=”small”]
H “κοινωνία αξιών” και οι “Δημοκρατικοί“, διοργανώνουν ανοικτή εκδήλωση με θέμα «Αμυντικοί Εξοπλισμοί και η “Αφοπλιστική” Επίδραση της Διαφθοράς», τη Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2014, στις 7 μμ, στο ξενοδοχείο “Radisson Blu Park”.
[/quote]
Η εκδήλωση επιδιώκει να καλύψει το κενό που υπάρχει στην πληροφόρηση του Έλληνα πολίτη, εξ αιτίας της αδυναμίας του πολιτικού κατεστημένου και της στρατιωτικής ηγεσίας να παρέχουν ολοκληρωμένη ενημέρωση για τα εξοπλιστικά προγράμματα.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
