του ΛΑΜΠΡΟΥ ΚΑΛΑΡΡΥΤΗ
Το άρθρο που συνυπέγραψε στους «Financial Times» ο σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού και πρόεδρος του think-tank Notre Europe, Tommaso Padoa-Schioppa, από κοινού με τους καθηγητές Peter Bofinger του Wrzburg University, Henrik Enderlein του Hertie School of Governance και Andr Sapir του Universit Libre de Bruxelles, περί της ανάγκης ενός μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης των κρατών-μελών του Eurogroup, πυροδότησε πολιτική ένταση, καθώς επανέφερε τη συζήτηση για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Μερικά πράγματα, όμως, δεν είναι έτσι όπως φαίνονται με την πρώτη ματιά, και κάποιες φορές η κεκτημένη ταχύτητα της πολιτικής αντιπαράθεσης οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα. Στο άρθρο του κ. Schioppa και των φίλων του ίσως κρύβεται ένα μυστικό που δεν είναι κακό για την Ελλάδα.
Ο κ . Schioppa και οι υπόλοιποι, στην πρότασή τους για τη συγκρότηση ενός μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης των υπερχρεωμένων χωρών-μελών περιλαμβάνουν τα εξής βασικά σημεία:
• Να χρησιμοποιηθεί ως βάση ο υφιστάμενος προσωρινός μηχανισμός που συστάθηκε τον περασμένο Ιούνιο (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας {EFSF} – [Ε.Ε.-ΔΝΤ 750 δισ. ευρώ]), η ισχύς του οποίου λήγει το 2013.
• Να χορηγηθούν χαμηλότοκα δάνεια στις χώρες με πρόβλημα υψηλού χρέους (και ελλείμματος) ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στην ούτως ή άλλως δύσκολη προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής, η οποία καθίσταται αδύνατη με ακριβό δανεισμό.
• Να τεθούν αυστηροί όροι ώστε να διασφαλιστεί η επανάκαμψη σε υγιή δημοσιονομικά, του υπό στήριξη κράτους.
• Να μην εξαιρεθεί από τις προβλέψεις του μηχανισμού η δυνατότητα αντιμετώπισης ενδεχόμενης χρεοκοπίας κράτους-μέλους της Ευρωζώνης. «Μία ελεγχόμενη διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους χρειάζεται και πρέπει να συμφωνηθεί παράλληλα. Αλλά ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας δεν πρέπει να είναι προσωρινός. Πρέπει να ενσωματωθεί πλήρως στο θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε.».
Στο άρθρο προτείνεται, δε, να χαμηλώσουν ήδη τα επιτόκια του δανείου που έχει δοθεί στη Ελλάδα από την τρόικα, προκειμένου -υπονοείται- να καταστεί βιώσιμο το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής. Το πλαίσιο που περιγράφεται δεν είναι αρνητικό για την ελληνική περίπτωση. Ένας τέτοιος μηχανισμός, αν υιοθετείτο σε μόνιμη βάση, θα αποτελούσε ένα διαρκές δίχτυ ασφαλείας για την Ελλάδα, η οποία σε καμία περίπτωση δεν έχει αποφύγει τον κίνδυνο χρεοκοπίας. Αν φθάσουμε σε αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους, είναι προτιμότερο ενδεχόμενη αναδιάρθρωση να γίνει μέσα από μία ευρωπαϊκή θεσμοθετημένη και επακριβώς προσδιορισμένη διαδικασία, υπό αυστηρούς βέβαια όρους, στην οποία είναι πιθανό να προσφύγουν και άλλα κράτη (στο άρθρο αναφέρονται επίσης στη ζώνη υψηλού κινδύνου η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία), παρά η χώρα να βρεθεί έρμαιο συγκυριακών καταστάσεων που μπορεί να οδηγήσουν σε έξοδό της από την Ευρωζώνη. Εξάλλου η πρόταση Schioppa και των συν αυτώ περιγράφει μία σαφώς προτιμότερη εκδοχή από αυτή που προωθεί η Μέρκελ με τη «Λέσχη του Βερολίνου», στο πνεύμα της γνωστής γερμανικής υστερίας της τελευταίας περιόδου.
Ο Λ. ΠΑΠΑΔΗΜΟΣ
Όσον αφορά την επανειλημμένη παρέμβαση του έτερου πρωθυπουργικού συμβούλου, πρώην αντιπροέδρου της ΕΚΤ, Λουκά Παπαδήμου, ο οποίος απέρριψε το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, είναι λογική, αναμενόμενη και μάλλον συμπληρωματική του κ. Schioppa, παρά τη διαφαινόμενη αντίφαση. Ο κ. Παπαδήμος, οι τοποθετήσεις του οποίου εκλαμβάνονται (και ορθώς) από το διεθνές ακροατήριο ως έχουσες μεγαλύτερη ταύτιση με την επίσημη γραμμή της ελληνικής κυβέρνησης, λέει αυτό που λένε ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών: «Δεν εξετάζεται το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης». Θα ήταν τουλάχιστον περίεργο, ενώ η κυβέρνηση υποτίθεται ότι εξετάζει τη συντομότερη δυνατή έξοδο στις αγορές για δανεισμό, να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης.
Πολιτικοί παράγοντες με μεγάλη εμπειρία στη λειτουργία των αγορών προσδιόριζαν ως κρίσιμο για τις εξελίξεις το διάστημα μέχρι το τέλος του 2011. Κατά τη γνώμη τους, οι αγορές είναι αυτές που θα επιβάλλουν ενδεχόμενη αναδιάρθρωση και τι είδους (επιμήκυνση ή haircut), αναλόγως της εκτίμησής τους για την επιτυχία του προγράμματος προσαρμογής και της δυνατότητας επιστροφής σε ανάκαμψη. Η πολιτική απόφαση θα ακολουθήσει. Σε κάθε περίπτωση, χρήσιμο θα είναι ο μηχανισμός που προτείνει ο Schioppa να υλοποιηθεί. Και η Ελλάδα, μέχρι τότε, να λέει ότι δεν θα κάνει αναδιάρθρωση.
Το άρθρο του Λάμπρου Καλαρρύτη δημοσιεύεται στον “ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ”
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
