Τα θλιβερά γεγονότα στην Ιαπωνία, έδωσαν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία στον ηλεκτρονικό κυρίως Τύπο να κάνει αυτό που τόσο καλά γνωρίζει. Να καλλιεργήσει το φόβο, τη σύγχυση και τον πανικό.
Τις εικόνες της καταστροφής, του πόνου και της απόγνωσης που προκάλεσε το φονικό τσουνάμι που ακολούθησε του απίστευτου σεισμού των 9 ρίχτερ, αντικατέστησαν γρήγορα οι “ανησυχίες” για τη διαρροή ραδιενέργειας από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες της Φουκουσίμα. Ανησυχίες που όσο περνούσαν οι μέρες έγιναν “πυρηνικός εφιάλτης”, “νέο Τσερνομπίλ”, και ό,τι πιο ακραίο μπορούσαν να επινοήσουν τα “δημοσιογραφικά” μυαλά των μεγάλων καναλιών.
Οι βαρύγδουποι τίτλοι και η ένταση στη φωνή των παρουσιαστών είναι τα βασικά συστατικά για να στηθεί το σκηνικό του εύκολου εντυπωσιασμού. Ακολουθούν τα ρεπορτάζ με τις νέες εξελίξεις από το μέτωπο της καταστροφής και μετά ακολουθούν οι αναλύσεις των ειδικών. Εδώ τα πράγματα αρχίζουν και θολώνουν.
Ποια η εγκυρότητα των συγκεκριμένων ρεπορτάζ; Ευτυχώς, ορισμένοι επαγγελματίες δημοσιογράφοι προνοούν να παραπέμψουν την πηγή τους, σημειώνοντας “σύμφωνα με το τάδε ειδησεογραφικό πρακτορείο…” Κάπως έτσι διασφαλίζουν (αν)αξιοπιστία των όσων αναφέρουν και κλείνουν το μάτι στον υποψιασμένο τηλεθεατή – που δεν θεοποιεί την εγκυρότητα των μεγάλων ειδησεογραφικών δικτύων (είναι κάτι ανάλογο με τις εκθέσεις των οίκων αξιολόγησης…) – να αναρωτηθεί το απλό:
Μα πως είναι δυνατό να γνωρίζουν τις λεπτομέρειες για την πορεία τήξης του αντιδραστήρα όταν οι μόνοι που έχουν απομείνει στο επίμαχο σημείο είναι μια χούφτα ειδικοί που δίνουν τη μάχη για να μην προκληθεί το απευκταίο; Από που αντλούνται οι πληροφορίες όταν η μόνη αξιόπιστη πηγή ενημέρωσης είναι η ιαπωνική κυβέρνηση, η οποία έχει, προφανώς, κάθε λόγο να φιλτράρει τις πληροφορίες που θα δημοσιοποιηθούν; Κι όμως, είναι αυτές “πληροφορίες” των ειδησεογραφικών πρακτορείων που γίνονται στοιχεία για τις αναλύσεις των εδώ ειδικών.
Ποια η εγκυρότητα των αναλύσεων των ειδικών; Χωρίς να έχουν πρόσβαση σε πραγματικά στοιχεία. Χωρίς να γνωρίζουν πολύπλοκες και πολυσύνθετες λεπτομέρειες, “έγκριτοι επιστήμονες” προβαίνουν σε εκτιμήσεις, ακόμα και προβλέψεις. Κι εδώ ο υποψιασμένος τηλεθεατής αναρωτιέται: Πως είναι δυνατόν άνθρωποι που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην επιστήμη τους να παρασύρονται σε τέτοιου είδους αυθαίρετες απόψεις;
Η απάντηση δεν είναι τόσο προφανής. Ωστόσο, το σκηνικό που στήνεται καθημερινά στις οθόνες των τηλεοράσεων ευνοεί φωνές αυθαιρεσίες που ενισχύουν το κλίμα σύγχυσης και φόβου. Οι επιστήμονες ανεπαίσθητα μπαίνουν στο πετσί του …ρόλου και διασπείρουν τη σύγχυση. Αλλιώς, δεν θα καρπωθούν τα λίγα λεπτά δημοσιότητας που τους επέτρεψε η περίσταση.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
