Όταν πριν από ένα χρόνο ο Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωνε από το γραφικό Καστελόριζο τη σοκαριστική απόφαση του να προσφύγει στο μηχανισμό στήριξης – που έφερνε από το …παράθυρο το ΔΝΤ στην Ευρώπη – οι Έλληνες μούδιασαν, αλλά, επί της ουσίας, δεν αντέδρασαν. Δέχθηκαν, σχεδόν αδιαμαρτύρητα, το “αναγκαίο κακό”, καθώς, στο βαθμό που αναλογούσε στον καθένα, ένιωθαν κι εκείνοι ένοχοι για την τραγική κατάσταση που είχε περιέλθει η χώρα. Κάπου μέσα του ο καθένας γνώριζε πως κάτι είχε κάνει σε βάρος του δύσμοιρου ελληνικού κράτους.
Σήμερα, ένα χρόνο μετά όλα αυτά έχουν …παραγραφεί. Όπως και τα αδικήματα κυβερνητικών αξιωματούχων, η τιμωρία των οποίων βρίσκεται ακόμα σε λίστα αναμονής. Οι Έλληνες πολίτες άρχισαν να αντιλαμβάνονται πως τα πράγματα δεν ήταν έτσι ακριβώς όπως ορισμένα ήθελαν να τους πείσουν. Πως το “πρόβλημα” δεν οφείλονταν στις δικές του “παρεκτροπές”, αλλά σε κάτι διαφορετικό και ασαφές ακόμα που πάντως είναι πολύ πιο ισχυρό και τους υπερβαίνει. Κάπου εκεί άρχισαν να χάνουν την πίστη και την ελπίδα τους. Βγήκαν στους δρόμους κι άρχισαν να ρίχνουν αδιακρίτως τις ευθύνες αλλού – ως συνήθως…
Καλώς ή κακώς όμως, ένα χρόνο μετά το Καστελόριζο, ο Γιώργος Παπανδρέου αισθάνεται εξ ολοκλήρου το βάρος της ευθύνης της διάσωσης της χώρας και δεν μπορεί πλέον να το μοιραστεί με τους πολίτες. Ούτε και με τους περισσότερους βουλευτές και υπουργούς του. Και βρίσκεται σε ακόμα πιο δυσχερή θέση απ’ ότι ήταν ένα χρόνο νωρίτερα. Διότι τότε ακολουθώντας τις συμβουλές συμμάχων και ετέρων πρότεινε ένα φάρμακο για τη θεραπεία του ασθενούς. Πλην όμως το φάρμακο αντί να βελτιώσει, επιδείνωσε την κατάσταση του. Και αυτή τη στιγμή, αντί άλλης θεραπείας προτείνεται η αύξηση της δοσολογίας του αποδεδειγμένα επικίνδυνου φαρμάκου.
Κι αυτό διότι, με όρους οικονομικούς κι όχι ιατρικούς, η συνταγή παραβιάζει δυο βασικές αρχές της οικονομικής θεωρίας: α. Δε γλιτώνεις τη χρεωκοπία (δηλ το θάνατο) μέσω νέων, ακριβών δανείων και β. η σκληρή λιτότητα δε μειώνει το έλλειμμα και το χρέος μιας οικονομίας σε ύφεση πόσο μάλλον όταν αδυνατεί να υποτιμήσει το νόμισμα της και υποχρεώνεται να λειτουργεί σε ευρύτερο περιβάλλον ύφεσης.
Υπάρχει άλλο φάρμακο; Αρκετοί στην Ευρώπη ισχυρίζονται πως το έχουν βρει. Αφορά στην παραμονή στην Ευρωζώνη αλλά με άρνηση αποδοχής των ακριβών δανείων, την προώθηση της ιδέας έκδοσης ευρωομολόγου, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και συγκρότηση Ευρωπαϊκού Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για να ανακεφαλοποιεί τα τραπεζικά ιδρύματα αντί να δανείζει κράτη.
Ο Γιώργος Παπανδρέου το γνωρίζει κι έχει πειστεί, μαζί με άλλους Ευρωπαίους αξιωματούχους, για την αποτελεσματικότητα του. Μένει να βρει το κουράγιο για να πάρει άλλη μια μεγάλη απόφαση – σοκαριστική όπως και πριν ένα χρόνο – και να το αξιοποιήσει. Έτσι κι αλλιώς παρ’ ότι ο ίδιος το απεύχονταν, η Ελλάδα έγινε το “πειραματόζωο” της Ευρώπης…