– ΘΑΝΑΤΟΙ ΑΠΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΑ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΟΥ “ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ”
– ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ ΤΗΝ ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΚΟΥΝΟΥΠΙΑ
– ΤΑ ΣΥΜΠΤΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗΣ
– 4 ΝΕΑ ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ
Προσοχή στα κουνούπια καθώς ήδη μετράμε στην Ελλάδα δυο θύματα τα τελευταία εικοσιτετράωρα από εγκεφαλίτιδα που προήλθε από μολυσμένα κουνούπια, ενώ 20 ακόμα περιστατικά παραπέμφθηκαν στο νοσοκομείο Λοιμωδών Θεσσαλονίκης με συμπτώματα εγκεφαλίτιδας. Εκεί ταυτοποιήθηκαν ως κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου, ο οποίος προκαλείται από τσίμπημα κουνουπιών. Πάντως την Τρίτη αναφέρθηκαν 4 ακόμα περιστατικά εγκεφαλίτιδας στη Βόρεια Ελλάδα.
Επίσης, όπως έγινε γνωστό, ο θάνατος ενός 79χρονος και μίας ηλικιωμένης γυναίκας, οφείλεται τελικά στον ίδιο ιό. Οι εξετάσεις διενεργήθηκαν από το Α’ εργαστήριο μικροβιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ανακοινώθηκαν το απόγευμα της Δευτέρας. Ωστόσο την Τρίτη τέσσερα ακόμα περιστατικά εγκεφαλίτιδας από τον ιό του Δυτικού Νείλου επιβεβαιώθηκανστη βόρειο Ελλάδα, ανεβάζοντας στους 20 το συνολικό αριθμό ασθενών στους οποίους έχει ανιχνευθεί ο ιός με εργαστηριακές εξετάσεις.
Στο μεταξύ, επτά ύποπτα περιστατικά εγκεφαλίτιδας αναφέρθηκαν στο νοσοκομείο Βέροιας. Ο διοικητής του νοσοκομείου διαβεβαίωσε πάντως ότι οι ασθενείς, όλοι άνω των 60 χρόνων, δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο και σύντομα θα πάρουν εξιτήριο.
Επίσης, περιστατικό εγκεφαλίτιδας παρουσιάστηκε και σε 60χρονο άνδρα από την περιοχή Ομολίου Λάρισας, ο οποίος νοσηλεύεται στο Γενικό Νοσοκομείο της πόλης.
Δείγματα από τα νέα ύποπτα κρούσματα εστάλησαν για ταυτοποίηση στο Εργαστήριο Αναφοράς Αρμποϊών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, προκειμένου να διαπιστωθεί αν πρόκειται για τον ιό του Δυτικού Νείλου, ο οποίος εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Σύσκεψη για το θέμα της καταπολέμησης των κουνουπιών, από τα οποία μεταδίδεται η νόσος, πραγματοποιήθηκε στη νομαρχία Ημαθίας, όπου και αποφασίστηκε η ενημέρωση του κοινού, η επέκταση του προγράμματος ψεκασμών σε όλο τον νομό και η πραγματοποίηση απεντομώσεων σε εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών, όπως τα στάσιμα νερά, οι βόθροι και άλλες περιοχές με μεγάλες συγκεντρώσεις υδάτων
Οι αρμόδιες αρχές προβληματίζονται από το γεγονός ότι κατά τις προηγούμενες 35 ημέρες το νοσοκομείο δέχτηκε συνολικά 24 άτομα με συμπτώματα μηνιγγίτιδας ή εγκεφαλίτιδας, αριθμός σαφώς αυξημένος σε σχέση με το μέσο όρο άλλων ετών.
Oι εργαστηριακές έρευνες για την ταυτοποίηση του ιού που μεταδίδεται με το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού άρχισαν όταν διαπιστώθηκε αύξηση των περιστατικών εγκεφαλίτιδας και ιογενούς μηνιγγίτιδας τις τελευταίες 40 ημέρες, σε σχέση με την περσινή χρονιά. Συνολικά νοσηλεύτηκαν 24 ασθενείς διαφορετικών ηλικιών από τα Γιαννιτσά, τη Βέροια, το Κιλκίς και την Κατερίνη, έναντι 7 το ίδιο διάστημα του 2009, ενώ κατέληξαν δύο γυναίκες ηλικίας άνω των 75 ετών.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου
Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, επιδημίες του πυρετού του Δυτικού Νείλου έχουν εκδηλωθεί από το 1996 σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία και πρόσφατα στην Ιταλία και την Πορτογαλία. Επίσης, από το 1999 έως και σήμερα έχει σημειωθεί μεγάλος αριθμός κρουσμάτων στις ΗΠΑ.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται με το τσίμπημα μολυσμένων κουνουπιών, ενώ οι προσβεβλημένοι ασθενείς δεν μεταδίδουν τη νόσο. Συνήθως τα συμπτώματα στους ασθενείς είναι ήπια με πυρετό και ενδεχομένως μυϊκούς πόνους ή δεν εμφανίζονται συμπτώματα. Σε ποσοστό που δεν ξεπερνούν το 1% οι ασθενείς, κυρίως ηλικιωμένα άτομα, εμφανίζουν επιπλοκές στο κεντρικό νευρικό σύστημα όπως μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα, οι οποίες συνήθως έχουν καλή πορεία.
Τα επικίνδυνα κουνούπια
Το κουνούπι τίγρης (Αedes albopictus) είναι δυνητικός φορέας πολλών σοβαρών ασθενειών για τον άνθρωπο, όπως ο δάγκειος και ο δάγκειος αιμορραγικός πυρετός, η νόσος Chikungunya, η ιαπωνική εγκεφαλίτιδα, ο ιός του Δυτικού Νείλου. Του δόθηκε το όνομα «τίγρης της Ασίας» λόγω της χαρακτηριστικής εμφάνισής του με το μαύρο σώμα και τις λευκές ρίγες στον θώρακα και τα πόδια. Παρότι από το όνομά του φαίνεται ότι πρόκειται για μεγάλο κουνούπι, στην πραγματικότητα είναι σχετικά μικρό και το μήκος του δεν υπερβαίνει συνολικά τα 6 χιλιοστά. Το συγκεκριμένο είδος εντοπίστηκε πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2004 στην Κέρκυρα και τη Θεσπρωτία, ενώ έχει εμφανιστεί και στην Αθήνα.
Το δεύτερο επικίνδυνο κουνούπι που έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα είναι το είδος με την ονομασία Culex tritaeniorhynchus, που είναι ξενιστής του ιού της ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας. Το είδος καταγράφτηκε πρώτη φορά το καλοκαίρι του 2003 στην περιοχή του έλους του Σχινιά, περίπου 45 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Αθήνας. Μάλιστα, αποτελεί τη δεύτερη καταγραφή του σε χώρα εκτός της ενδημικής του περιοχής, της Ασίας.
Τι είναι η λοίμωξη από ιό του Δυτικού Νείλου;
Η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου (West Nile virus, WNV) είναι νόσημα που μεταδίδεται κυρίως από τσίμπημα κουνουπιού, και προσβάλλει ζώα (άγρια πτηνά, άλογα) και τον άνθρωπο.
Πώς μεταδίδεται η λοίμωξη από ιό του Δυτικού Νείλου;
Μολυσμένα κουνούπια: Ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι μέσω τσιμπήματος μολυσμένου κουνουπιού (συνήθως το κοινό κουνούπι). Τα κουνούπια μολύνονται από άρρωστα πτηνά ή άλλα ζώα (π.χ. άλογα).
Μεταγγίσεις, μεταμοσχεύσεις. Σε πολύ μικρό αριθμό περιπτώσεων έχει αναφερθεί μετάδοση του ιού από μεταμόσχευση οργάνου, μετάγγιση αίματος και σπάνια από την μητέρα στο έμβρυο (συγγενής λοίμωξη).
Ο ιός δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Δεν μεταδίδεται μέσω της συνήθους κοινωνικής (π.χ. άγγιγμα, φιλί), σεξουαλικής ή άλλης επαφής.
Ποια είναι τα συμπτώματα της λοίμωξης από ιό του Δυτικού Νείλου;
Το 80% των ατόμων που μολύνονται παραμένουν ασυμπτωματικοί, το 20% εμφανίζουν ήπια νόσο, ενώ λιγότεροι από 1 στα 100 ασθενείς (<1%) εμφανίζουν σοβαρή κλινική νόσο που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα.
• Ασυμπτωματική λοίμωξη: Το 80% (4 στα 5) των ατόμων που μολύνονται δεν εκδηλώνουν κανένα σύμπτωμα.
• Ήπια νόσος: Υπολογίζεται ότι περίπου 20% αυτών που μολύνονται με τον ιό αναπτύσσουν ήπια συμπτωματολογία, όπως πυρετό, πονοκέφαλο, αδυναμία, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις, εμέτους και μερικές φορές δερματικά εξανθήματα (στον κορμό) και διόγκωση των λεμφαδένων. Τα συμπτώματα φεύγουν σε 4-7 ημέρες χωρίς να αφήσουν κατάλοιπα.
• Σοβαρή μορφή νόσου: Λιγότερα από 1 στα 100 άτομα (κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας) αναπτύσσουν τη σοβαρή μορφή της νόσου (εγκεφαλίτιδα/μηνιγγίτιδα). Τα συμπτώματα της σοβαρής νόσου περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, υψηλό πυρετό, δυσκαμψία αυχένα, απάθεια, αποπροσανατολισμό, κώμα, τρόμος, σπασμούς, μυϊκή αδυναμία και παράλυση.
Πόσο σύντομα εμφανίζονται τα συμπτώματα;
Μετά το τσίμπημα του κουνουπιού μεσολαβούν συνήθως 2-14 ημέρες (χρόνος επώασης) μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα από τον ιό του Δυτικού Νείλου;
Συνήθως διαρκούν μερικές μέρες, αν και μερικές φορές η διάρκεια είναι μεγαλύτερη. Τα συμπτώματα της σοβαρής μορφής της νόσου (εγκεφαλίτιδα/μηνιγγίτιδα) μπορεί να διαρκέσουν μερικές εβδομάδες.
Πώς θεραπεύεται η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου. Στις ηπιότερες περιπτώσεις ο πυρετός και τα άλλα συμπτώματα περνούν μόνα τους, ενώ στα πιο σοβαρά περιστατικά που χρειάζεται να νοσηλευτούν χορηγείται υποστηρικτική θεραπεία (χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών, πιθανή εισαγωγή σε μονάδα εντατικής θεραπείας για μηχανική αναπνευστική υποστήριξη κλπ).
Τι μπορώ να κάνω για να αποφύγω τη μόλυνση;
* Να αποφεύγω τα τσιμπήματα των κουνουπιών o Χρήση εντομοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα. Χρησιμοποιούνται δραστικές ουσίες, μεταξύ των οποίων το DEET (Ν,Ν διεθυλο-μετα-τολουαμίδη), ικαριδίνη ή πικαριδίνη (Picaridin (KBR 3023)) και φυσικές ουσίες όπως αιθέρια έλαια ευκαλύπτου (που όμως έχουν σχετικά μειωμένη εντομοαπωθητική δράση).
Ο χρόνος δράσης των εντομοαπωθητικών ουσιών κυμαίνεται από 1 έως 4-5 ώρες. Για τα εντομοαπωθητικά που περιέχουν DEET προτιμώνται τα σκευάσματα με συγκέντρωση 30-50% για τους ενήλικες και 10-30% για τα παιδιά.
Δεν υπάρχει αντένδειξη για τη χρήση σε εγκύους και θηλάζουσες μητέρες, ενώ δεν συστήνεται η χρήση τους στα βρέφη μέχρι 2 μηνών. Τα εντομοαπωθητικά προϊόντα πρέπει να επαλείφονται μετά τα αντιηλιακά, και δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με το στόμα, τα μάτια και το βλεννογόνο της μύτης. Σε όλες τις περιπτώσεις, πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες του κατασκευαστή.
*Χρήση εντομοκτόνων στον αέρα. Περιέχουν πυρεθρινοειδή (π.χ.περμεθρίνη), ουσίες που προσβάλλουν το νευρικό σύστημα των εντόμων και τα αποπροσανατολίζουν. Κυκλοφορούν στο εμπόριο στις εξής μορφές: αερόλυμα (αεροζόλ), ταμπλέτες, εξατμιζόμενο διάλυμα, σπιράλ («φιδάκια») κλπ. Πρέπει να τηρούνται οι οδηγίες του κατασκευαστή. Δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα.
* Προσοχή κατά τις σημαντικότερες ώρες έκθεσης στα τσιμπήματα. Τα περισσότερα είδη κουνουπιών που μεταφέρουν τον ιό τσιμπούν από το σούρουπο μέχρι το χάραμα.
* Χρήση κατάλληλων ενδυμάτων. Ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα (μακριά μανίκια και παντελόνια). Πιο αποτελεσματικά είναι τα ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα.
* Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.
*Να αποφεύγω τα κουνούπια στο σπίτι
* Αντικουνουπικά πλέγματα (σίτες που εμποδίζουν την δίοδο κουνουπιών) στα ανοίγματα του σπιτιού (π.χ. παράθυρα, φεγγίτες, αεραγωγοί τζακιού) και περιοδικός έλεγχος και συντήρησή τους.
* Χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με μεγάλη πυκνότητα κουνουπιών ή σε περιπτώσεις που αντενδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών μέσων (όπως χρήση εντομοαπωθητικών από θηλάζουσες μητέρες και βρέφη). Είναι πιο αποτελεσματικές, όταν είναι εμβαπτισμένες σε εντομοαπωθητικό.
* Απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου, ώστε να μην έχουν πρόσβαση τα κουνούπια σε λιμνάζοντα νερά που αποτελούν σημεία εναπόθεσης των αυγών τους.
Σημειώνεται ότι ακόμα και το έδαφος που παραμένει για μεγάλα διαστήματα υγρό μπορεί να αποτελέσει σημείο εναπόθεσης αυγών.
* Χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητά των κουνουπιών, αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεμιστήρων (ιδίως οροφής) δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόμων.
* Καλό κούρεμα γρασιδιού, θάμνων, φυλλωσιών (σημεία που βρίσκουν καταφύγιο ενήλικα κουνούπια).
* Χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
