Οι επιλογές της Ευρωζώνης εξαντλούνται. Το ΔΝΤ την καλεί να εξειδικεύσει και να εφαρμόσει άμεσα τις αποφάσεις που έλαβε στις 25 Μαρτίου για να περιορίσει τώρα την κρίση.
Εάν θέλει να την σταματήσει στα σύνορα των τριών πιο αδύναμων χωρών της περιφέρειάς της (βολική λύση, ομολογουμένως), θα πρέπει να λάβει τώρα δύσκολες αποφάσεις, τόσο για τη χώρα μας, όσο και για τις τράπεζές της.
Αυτή τη στιγμή, σημασία δεν έχει το «τι» θα γίνει (κούρεμα ή/και επιμήκυνση) και «εάν» ή «πότε» θα γίνει (τώρα, το 2012 ή αργότερα), αλλά το «πώς» μπορεί να γίνει ό,τι γίνει.
Αυτό αναζητώ σε εισήγηση που παρουσιάζω την Τετάρτη στο Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης όπου υποστηρίζω πως η Ε.Ε., εάν δεν θέλει να μας χορηγήσει κι άλλο δάνειο χωρίς κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους μας που να το καταστήσει βιώσιμο, δεν έχει άλλη επιλογή από το να εφαρμόσει τώρα σε μας μέσω του EFSF τη λύση που έχει προδιαγράψει για την αντιμετώπιση σοβαρών μελλοντικών κρίσεων μέσω του ESM: εάν το χρέος μιας χώρας που ζητά χρηματοδότηση δεν είναι βιώσιμο, τότε θα πρέπει και οι ομολογιούχοι δανειστές να συμμετάσχουν στην εξυγίανσή του, παραιτούμενοι από μέρος των αξιώσεών τους.
Τώρα που χάσαμε τη μάχη των αγορών από δική μας συλλογική υπαιτιότητα, αλλά και από εξωγενείς παράγοντες που μας επηρέασαν καθοριστικά, τα δεδομένα μάς επιβάλλουν το δικό τους δίλλημα: ή θα πρέπει να προβούμε σε κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους μας τώρα σε συνδυασμό με μια πρόσθετη δημόσια χρηματοδότηση που θα την διευκολύνει ή θα πρέπει να χρηματοδοτηθούμε επιπλέον το 2012 από τους εταίρους μας και το ΔΝΤ, επειδή θα αδυνατούμε τότε να επανέλθουμε στις αγορές• με την προσδοκία, και στις δυο περιπτώσεις, να νοικοκυρέψουμε τα δημοσιονομικά μας, ώστε να μπορέσουμε και τα δανεικά να επιστρέψουμε, και στις αγορές να επανέλθουμε. Χωρίς ανάπτυξη, όμως, δεν θα γίνει ούτε το ένα, ούτε το άλλο. Υπό τις συνθήκες δε που βιώνουμε σήμερα, ανάπτυξη χωρίς ξένες άμεσες επενδύσεις δεν γίνεται. Οι τράπεζές μας αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν σοβαρά επενδυτικά σχέδια, οι επιχειρήσεις μας δεν διαθέτουν ίδια κεφάλαια για να επενδύσουν, το δε κράτος περικόπτει τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων.
Στις 8 Μαΐου, το Βήμα έγραψε ότι, αν η διάρθρωση του χρέους μας παραμείνει ως έχει (μετά και την απόφαση της συνόδου κορυφής για επιμήκυνση), η τεράστια προσπάθεια δημοσιονομικής μας προσαρμογής θα απορροφάται από τους τόκους (22,1 δισ. το 2015). Αν, όμως, κατορθώσουμε αυτή την περίοδο να αντλήσουμε 50 δισ. από τις αποκρατικοποιήσεις, το χρέος μας θα μειωθεί ισόποσα, αλλά και το βάρος των τόκων ετησίως κατά 3 δισ. ευρώ. Υπό τις παρούσες συνθήκες, όμως, αποκρατικοποιήσεις χωρίς ξένες επενδύσεις δεν μπορούν να γίνουν.
Στη σύνοδο κορυφής της 11ης Μαρτίου, τα 50 δισ. έγιναν απροσδόκητα μέρος της «συνολικής λύσης» της κρίσης χρέους μας. Ή έτσι φάνηκε, τουλάχιστον. Μέχρι τότε, ήταν ο κρίκος που έλειπε για τη συγκρότηση της «συνολικής λύσης» που αναζητούσε η Ευρωζώνη από τον Οκτώβριο του 2010. Στις 11 Μαρτίου, έγινε ο αδύναμος κρίκος για την επίτευξή της. Προσωπικά, φοβάμαι μήπως τα 50 δισ. γίνουν τελικά το αριθμητικό άλλοθι της Ευρωζώνης, προκειμένου αυτή (για λόγους που την αφορούν) να αποφύγει τώρα μια μορφή αναδιάρθρωσης του χρέους μας, η οποία, ωστόσο, επιβάλλεται εάν δεν είναι διατεθειμένη να εγγυηθεί οριστικά με άλλα μέσα τη βιωσιμότητά του.
Κατά τη γνώμη μου, εάν προηγουμένως δεν λυθεί το πρόβλημα της βιωσιμότητας του χρέους μας με άλλα μέσα για να απομακρυνθούν οι μακροοικονομικοί κίνδυνοι που εμποδίζουν την υλοποίηση ξένων επενδύσεων, οι αποκρατικοποιήσεις δεν θα πετύχουν ώστε να επιλυθεί δι’ αυτών και το πρόβλημα του χρέους μας. Εάν, αντιθέτως, λυθεί το πρόβλημα του χρέους μας τώρα, με άλλα όμως μέσα, πλην οριστικά, οι αποκρατικοποιήσεις θα πετύχουν, λειτουργώντας σαν μοχλός ανάπτυξης της χώρας που θα μας βγάλει από την κρίση.
Διαφορετικά, εάν λάβουμε τώρα μια υπόσχεση για ένα πρόσθετο δάνειο χωρίς μιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους μας, που να το καταστήσει βιώσιμο στα μάτια των επενδυτών, θα σερνόμαστε μέσα στην αβεβαιότητα για δυο ακόμη χρόνια. Και ούτε το πρόβλημα βιωσιμότητας του χρέους μας θα λύσουμε, ούτε το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων θα πετύχει υπό τις συνθήκες αυτές.
Στο τέλος, δύσκολα θα αποφύγουμε τα χειρότερα και, στο μεταξύ, θα έχουμε ρευστοποιήσει δημόσια περιουσιακά στοιχεία κοψοχρονιά. Αν είναι να το κάνουμε για να σωθούμε, καλώς θα το κάνουμε. Αν, όμως, το κάνουμε και τελικά δεν αποφύγουμε τα χειρότερα, τότε κακώς θα το κάνουμε.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
