Σχεδόν αδύνατη φαντάζει στους αρμόδιους του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ η πλήρης και ταυτόχρονα ανώδυνη για τη σημερινή κομματική τάξη αποκοπή τους από τα αμαρτωλά κληροδοτήματα του απώτερου και του πρόσφατου παρελθόντος. Η ειλικρινής διάθεση του Γιώργου Παπανδρέου και του Αντώνη Σαμαρά “να ματώσουν” φαίνεται να μην αντέχει κάτι παραπάνω από το “ελεγχόμενο μάτωμα”, προκειμένου να μην προκύψει ακατάσχετη αιμορραγία ολόκληρου του πολιτικού συστήματος, σε βάρος και των δύο ηγεσιών.
Ο έλεγχος του ματώματος προϋποθέτει τον συντονισμό των δύο κομμάτων, τα οποία υποχρεούνται τώρα να απονείμουν όπως-όπως πολιτική δικαιοσύνη σε υποθέσεις που αφορούν δικά τους στελέχη, δικαίως ή εντέχνως εγγεγραμμένα στην κοινή γνώμη ως “λαμόγια”.
Προς το “συντονισμένο μάτωμα” πιέζει και η υφιστάμενη καχυποψία μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ: Θέλουν μεν να χαράξουν σύνορα με το παρελθόν τους αλλά δεν είναι διατεθειμένα να δεχθούν παρά “εξ αδιαιρέτου” (συν)ενοχή…“μία σου και μία μου”.
Οι εκατέρωθεν αρμόδιοι προβληματίζονται και για το πως θα χειρισθούν τους δυνάμει ελεγχόμενους. Οι περισσότεροι εξ αυτών ισχυρίζονται ότι μπορούν να αποδείξουν (μέχρι και διαχρονική) εμπλοκή των κομματικών μηχανισμών “σε πολλές από τις φημολογούμενες” υποθέσεις, για τις οποίες εκείνοι διώκονται ως “εκπρόσωποι του κακού”.
Όλα αυτά είναι ανεξάρτητα από την κοινωνική αγανάκτηση και παρεμποδίζουν την ικανοποίηση του αιτήματος των πολιτών να αρθεί η μεταπολιτευτική ατιμωρησία των πολιτικών και η -απέναντι στον νόμο- διάκριση των δικαιωμάτων τους από εκείνα των πολιτικών.
Ωστόσο, δεν στερείται σημασίας ότι μεγάλες κοινωνικές ομάδες συνδιαμόρφωσαν με τις κυβερνήσεις τη “γκρίζα” κατάσταση επί δεκαετίες. Σήμερα, κάποιες απ’ αυτές, ουδόλως αμελητέες αρνούνται να καταβάλλουν το αντίτιμο της πελατειακής συνάφειάς τους με το κράτος.
Και γι’ αυτό, τα κομματικά επιτελεία δηλώνουν αβέβαια για το αν η ανταπόκρισή τους στην -από πολλές πλευρές θολή- απαίτηση για “αίμα στην αρένα” θα γυρίσει σελίδα στην Ελλάδα ή για το αν “το αίμα” θα σαρώσει τα απομεινάρια του κομματικού συστήματος και θα φέρει κυβερνητικό χάος μέχρι η…φύση να γεμίσει το πολιτικό κενό.
Δεύτερες σκέψεις
Γι’ αυτό επανεξετάζουν την ένταση των δημοσίων δεσμεύσεών τους – να παραπέμψουν ενόχους και αποδιοπομπαίους στο καθαρτήριο πυρ. Επίσης, κάνουν δεύτερες σκέψεις για τον πρακτικό χειρισμό των πολύκροτων υποθέσεων πέραν των ηθικολογικών λεονταρισμών.
Αυτό τον προβληματισμό συμμερίζονται και διαπρύσιοι κήρυκες της “τιμωρίας”.
Από την άλλη, παρατηρείται ότι πολλοί απ’ όσους απορρίπτουν “τα ξεκαθαρίσματα” υπό τις παρούσες συνθήκες “έρχονται πιο κοντά στο δημόσιο αίσθημα”. Η αλλαγή στάσης των τελευταίων μάλλον γίνεται εκ του ασφαλούς, ως απότοκο της διαπίστωσής τους ότι σήμερα αμφισβητείται η προοπτική μιας αληθινής εξιλέωσης της πολιτικής τάξης, ανεξαρτήτως συνεπειών.
Προς το παρόν πάντως, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ αποφεύγουν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της διαφθοράς και της αδιαφάνειας ως στοιχείο (παρακμής έστω) του πολιτικού συστήματος. Το προβάλλουν ως προϊόν της παραβατικής συμπεριφοράς “κάποιων” στελεχών τους και μόνον αλλά. Ωστόσο, αυτή η “απλοποίηση” του προβλήματος κάθε άλλο παρά διασφαλίζει τα σημερινά συμφέροντα των κομμάτων εξουσίας.
Οι προβλέψεις όμως για την έκβαση του παιχνιδού με τις εντυπώσεις είναι (κι’ αυτές) επισφαλείς και γίνονται περισσότερο λόγω της ρευστότητας στην οποία βρίσκεται η χώρα και ως μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος.
Την ίδια ώρα, όσοι έχουν αναγάγει σε σημαία το “να διαχωρισθούν από το παρελθόν” δεν μπορούν να διαφύγουν από το ότι είναι προβληματική η θεσμική στήριξη κατηγορητηρίου και ποινολογίου για τους υπό έλεγχο πολιτικούς: “Ό,τι μπορεί να γίνει απ’ εδώ και μπρος θα έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα για να πείσουμε ότι τα κόμματα και η χώρα μπαίνουν σε νέα πορεία”.
“Αίμα” και επιβίωση
Στην ουσία, δηλαδή, οι “Ροβεσπιέροι” περιορίζονται στα προσχήματα και σ’ ένα μήνυμα προς την κοινωνία, ακόμη και γίνει εν τέλει εφικτό κάποιοι πρώην μεγαλόσχημοι να μπουν στη φυλακή ή έστω να γραφούν στα κατάστοιχα των αποβλήτων της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας. Η συνεχής παρότρυνση των πολιτικών του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ στη Δικαιοσύνη για πιο παραγωγική συνεισφορά στη διαλεύκανση των σκανδάλων δεν επιτρέπουν βεβαιότητες.
Κοινό ερώτημα στα κόμματα εξουσίας αφορά το αν η κοινωνία θα ενδιαφερθεί μέχρι τέλους για την κάθαρση. Πολλοί υποθέτουν ότι “η λαϊκή απαίτηση για αίμα ενόχων” μπορεί κάλλιστα να αντικατασταθεί από γενικευμένο θυμό κατά της σύνολης πολιτικής τάξης, ο οποίος δεν θα εκτονωθεί με την τιμωρία προκλητικών περιπτώσεων διαφθοράς και μαύρου χρήματος. Τον θεωρούν μάλιστα δεδομένο αν πληγεί κι’ άλλο η κοινωνική συνοχή στη χώρα και αν οι οικονομικές συνθήκες επιδεινωθούν περαιτέρω, όπερ και το πιο πιθανό.
Τα ίδια στελέχη λένε πως λίγο θα ενδιαφέρει την κοινωνία ακόμη και μια εξαγγελία για τη δήμευση όσων “έκλεψαν τα λαμόγια” την ώρα που η πλειονότητα των πολιτών θα εξαναγκάζεται σε άνισο αγώνα για την καθημερινή επιβίωση…ή κατά την οποία θα είναι αδύνατο να αποδειχθεί ότι τα λαμόγια έφτιαξαν τις δυσεξήγητα μεγάλες περιουσίες τους από τα επίμαχα κλεμμένα.
Τούτων δεδομένων, πολιτικές πηγές θεωρούν λιγότερο πιθανή μια πλήρη διευθέτηση των περιπτώσεων πολιτικής και οικονομικής διαφθοράς από μια συναίνεση μεταξύ των κομμάτων εξουσίας για την εξυγίανση (και τη διαφύλαξη) του συστήματος.
Εθνική Επιτροπή καθαρότητας
Με την ίδια λογική, οι συνομιλητές μας, εκτιμούν ότι δεν είναι εφικτή η ακριβοδίκαιη απόδοση ποινικών ευθυνών στους πρωταγωνιστές των σκανδάλων και, κατά την άποψή τους, αυτό αναγγέλει η μέχρι τώρα κοινοβουλευτική διαδικασία, έστω και αν σε βάθος χρόνου κάποια πολιτικά απολωλότα πρόβατα φθάσουν στη Δικαιοσύνη.
Κάτι τέτοιο θα αφορά τα μόνα απαράγραπτα αδικήματα, τα συναφή με το μαύρο χρήμα, εφ’ όσον αλλαχθεί ο ισχύων νόμος περί ευθύνης υπουργών, μέχρι του σημείου που δεν χρειάζεται συνταγματική αναθεώρηση.
Εν τω μεταξύ, όπως λέγεται κυρίως στην κυβερνητική παράταξη, θα μπορούσε να συσταθεί μια «Εθνική Επιτροπή» προσωπικοτήτων υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, ως εκφραστής μιας μόνιμης διακομματικής διαβούλευσης για την ανάκτηση και τη διασφάλιση της διαφάνειας σε όλο το εύρος της δημόσιας ζωής. Η επιτροπή θα προστατεύει τη διαφάνεια, μετά βεβαίως από μια νέα απόπειρα θεσμικής θωράκισης της “καθαρής” λειτουργίας του συστήματος.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
